การศึกษาอัตลักษณะภูมิปัญญาเชิงพุทธบูรณาการในการผลิตเหล็กน้ำพี้ของชุมชนบ้านน้ำพี้ อำเภอทองแสนขัน จังหวัดอุตรดิตถ์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาอัตลักษณะภูมิปัญญาท้องถิ่นในการผลิตเหล็กน้ำพี้ของชุมชนบ้านน้ำพี้ อำเภอทองแสนขัน จังหวัดอุตรดิตถ์ 2)  เพื่อศึกษาการสร้างกระบวนการในการอนุรักษ์วัฒนธรรมทางภูมิปัญญาในการผลิตเหล็กน้ำพี้ของชุมชนบ้านน้ำพี้ อำเภอทองแสนขัน จังหวัดอุตรดิตถ์ 3) เพื่อศึกษาอัตลักษณะภูมิปัญญาเชิงพุทธบูรณาการกับการสร้างความยั่งยืนในการผลิตเหล็กน้ำพี้ของชุมชนบ้าน    น้ำพี้ อำเภอทองแสนขัน จังหวัดอุตรดิตถ์

ผลการวิจัย พบว่า 1) กระบวนการผลิตเหล็กน้ำพี้มีความเชื่อมโยงกับความเชื่อตามวิถีโบราณที่ปฏิบัติสืบทอดกันมา และมีการผสมผสานความเชื่อทางพระพุทธศาสนา จึงทำให้เกิดการสร้างวัฒนธรรม และขนบประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ เนื่องจากชาวบ้านน้ำพี้เชื่อว่าศาสนาเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวทางด้านจิตใจ

2) กระบวนการในการอนุรักษ์วัฒนธรรมทางภูมิปัญญาในการผลิตเหล็กน้ำพี้ เป็นการถ่ายทอดองค์ความรู้จากคนรุ่นเก่า ไปกลุ่มคนรุ่นใหม่ โดยการปฏิบัติจริง เพื่อให้เกิดประสบการณ์และความชำนาญในการผลิตเหล็กน้ำพี้ ที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของช่างที่สืบทอดกันมาตั้งแต่อดีต

3) การบูรณาการหลักพุทธธรรมกับภูมิปัญญาท้องถิ่น เป็นกระบวนการพัฒนาอย่างมีส่วนร่วมระหว่างท้องถิ่น ชุมชน และคณะสงฆ์ รวมถึงการอนุรักษ์ภูมิปัญญาด้านวัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม และสังคมของชุมชน เนื่องจากชาวบ้านน้ำพี้ส่วนมากมีความเชื่อและความศรัทธาในความศักดิ์สิทธิ์ของเหล็กน้ำพี้ ซึ่งเป็นวิถีชีวิตที่ผูกพันกับธรรมชาติ จิตสำนึกในการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ จึงเป็นไปด้วยความสมดุล เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด