ความตระหนักทางจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อมต่อการจัดการขยะและสิ่งปฏิกูล

บทคัดย่อ

            การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบริบทพื้นที่ ความรู้ สภาพปัญหา ความตระหนักทางจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อมในการจัดการขยะและสิ่งปฏิกูล ความสัมพันธ์ระหว่างความตระหนักทางจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อมกับการจัดการขยะและสิ่งปฏิกูล และข้อเสนอแนะในการส่งเสริมความตระหนักทางจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อมต่อการจัดการขยะและสิ่งปฏิกูลของประชาชน พื้นที่เทศบาลตำบลวัดประดู่ อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่างประชาชน 380 คน และสัมภาษณ์จากกลุ่มผู้นำชุมชน กลุ่มผู้นำอาชีพ กลุ่มผู้ปฏิบัติงานในหน่วยงานที่เกี่ยวข้องการจัดการขยะ 30 คน วิเคราะห์ข้อมูลหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน วิธีวิเคราะห์เนื้อหาวิธีอุปนัย ผลวิจัยพบว่า  1) บริบทพื้นที่ ความรู้ สภาพปัญหา ความตระหนักทางจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อมในการจัดการขยะและสิ่งปฏิกูลพบว่า มีการเปลี่ยนแปลงทางสังคม การเมือง เศรษฐกิจและวิถีชีวิต 3 ช่วง คือ คนดั้งเดิม คนเมืองใน และคนหมู่บ้านจัดสรร ก่อให้เกิดปัญหาการจัดการขยะและสิ่งปฏิกูล ประชาชน
ส่วนใหญ่มีความรู้ ความเข้าใจว่า ขยะและสิ่งปฏิกูลก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมเป็นอันตรายต่อมนุษย์ทั้งทางตรงและทางอ้อม แต่ยังขาดความเข้าใจการจัดการ 2) ความสัมพันธ์ระหว่างความตระหนักทางจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อมกับการจัดการขยะและสิ่งปฏิกูลพบว่า ความตระหนักทางจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อมอยู่ในระดับค่อนข้างสูง การจัดการขยะและสิ่งปฏิกูลอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายด้าน ด้านการลดการก่อเกิดขยะ ด้านการนำผลิตภัณฑ์มาใช้ซ้ำ มีการจัดการอยู่ในระดับมาก ด้านการกำจัดขยะมูลฝอย ด้านการหมุนเวียนกลับมาใช้ใหม่ และด้านฟื้นฟูประโยชน์จากขยะ มีการจัดการอยู่ในระดับปานกลาง ความตระหนักทางจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อมมีความสัมพันธ์กับการจัดการขยะและสิ่งปฏิกูลเชิงบวกในระดับต่ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 และ 3) ข้อเสนอแนะในการส่งเสริมความตระหนักทางจริยศาสตร์ ควรจัดให้มีถังขยะเพียงพอ แยกถังทิ้งขยะ เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ให้ความสำคัญกับธุรกิจรับซื้อของเก่า และสร้างความตระหนักรู้ทางสิ่งแวดล้อม