แนวทางการพัฒนาการจัดสวัสดิการชุมชน กรณีศึกษา กลุ่มวิสาหกิจชุมชนพัฒนาผลิตภัณฑ์พืชผัก สมุนไพรและผลไม้ บ้านป่าป๋วย ตำบลบ้านโฮ่ง อำเภอบ้านโฮ่ง จังหวัดลำพูน

บทคัดย่อ

     งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพการณ์และวิเคราะห์ปัญหาในการจัดสวัสดิการ รวมถึงหาแนวทางในการพัฒนาการจัดสวัสดิการของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน พัฒนาผลิตภัณฑ์ พืชผักสมุนไพรและผลไม้ บ้านป่าป๋วย ตำบลบ้านโฮ่ง อำเภอบ้านโฮ่ง จังหวัดลำพูน เก็บข้อมูลกับกลุ่มเป้าหมาย โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับประธานกลุ่ม รองประธาน คณะกรรมการกลุ่ม จำนวน 5 คน ซึ่งเป็นการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงอีกทั้งการสนทนากลุ่มของสมาชิกกลุ่ม จำนวน 15 คน และการจัดเวทีระดมความคิดเห็นโดยภาพรวมของสมาชิกลุ่มและกลุ่มลูกจ้าง เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์ แบบสนทนากลุ่มและแบบบันทึกข้อมูล ทำการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา
     ผลการวิจัยพบว่า การจัดสวัสดิการของกลุ่มวิสาหกิจฯ เป็นลักษณะเงินออม โดยทุกคนต้องออมเงินคนละ 100 บาทต่อเดือน ไว้เป็นเงินออมและกู้ยืมดอกเบี้ยต่ำ ได้รับคืนเมื่อลาออก ซึ่งการจัดสวัสดิการมีความแตกต่างกัน ดังนี้ 1) สวัสดิการของคณะกรรมการและสมาชิก คือ การถือหุ้น ค่านอนโรงพยาบาลประกันชีวิตกับเงินออมจากธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร ตรวจสุขภาพฟรี ศึกษาดูงานฟรีและทุนการศึกษาบุตร ยกเว้นสมาชิก 2) ลูกจ้าง มีเพียงสวัสดิการเงินออมและสิทธิ์การลา อีกทั้งกลุ่มวิสาหกิจได้นำเงินเป็นสวัสดิการแก่ชุมชน ได้แก่ ทุนการศึกษา ทำบุญประเพณีและพัฒนาฝายชุมชน
     ปัญหาการจัดสวัสดิการของกลุ่มวิสาหกิจฯ คือ ความเหลื่อมล้ำในการจัดสวัสดิการของลูกจ้างที่น้อยกว่าคณะกรรมการและสมาชิก รวมถึงเงินกู้ยืมที่มีจำนวนน้อยเกินไป
     แนวทางการพัฒนาการจัดสวัสดิการ ได้แก่ 1) ขยายสิทธิ์การดูแลสุขภาพและรักษาพยาบาล2) เพิ่มสวัสดิการด้านการศึกษาแก่บุตรของสมาชิกและลูกจ้าง 3) เพิ่มสวัสดิการด้านนันทนาการ 4) เพิ่มสวัสดิการด้านพัฒนาอาชีพ 5) การมีส่วนร่วมตัดสินใจเกี่ยวกับการจัดสวัสดิการต่าง ๆ และ 6) หน่วยงานภาครัฐควรสนับสนุนกิจกรรมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องให้มากขึ้น