รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผู้แทนขายเครื่องมือแพทย์เพื่อเสริมสร้างความสุขตามแนวพุทธจิตวิทยา
คำสำคัญ:
สมรรถนะผู้แทนขายเครื่องมือแพทย์, การเสริมสร้างความสุข, พุทธจิตวิทยาบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหา อุปสรรคและแนวคิดสมรรถนะตามหลักจิตวิทยาและหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่พัฒนาผู้แทนขายเครื่องมือแพทย์ให้ประสบความสำเร็จและมีความสุข 2. สังเคราะห์องค์ประกอบการพัฒนาสมรรถนะเพื่อเสริมสร้างความสุขตามแนวพุทธจิตวิทยา และ 3. นำเสนอรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะดังกล่าว ใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญจำนวน 49 รูป/คน ได้แก่ผู้แทนขายฯ หัวหน้าทีม ผู้บริหาร ลูกค้าและผู้ทรงคุณวุฒิด้านพระพุทธศาสนา พุทธจิตวิทยาและธุรกิจเครื่องมือแพทย์ โดยคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง รวมทั้งการสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 12 คน และการประชุมผู้เชี่ยวชาญพิเศษจำนวน 11 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา เทคนิค 6C และการตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า
ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพปัจจุบัน ปัญหาของผู้แทนขายเผชิญการแข่งขันสูง ความกดดันด้านยอดขาย และแรงกดดันด้านจริยธรรม ซึ่งส่งผลต่อความเครียดและการขาดสมดุลชีวิตการทำงาน 2. สังเคราะห์องค์ประกอบการพัฒนาสมรรถนะผู้แทนขายฯ ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบคือ สมรรถนะ 5 ด้าน หลักธรรมพุทธศาสนา (อิทธิบาท 4 และพรหมวิหาร 4) หลักจิตวิทยาเชิงบวก PERMA และทฤษฎีแรงจูงใจของมาสโลว์ พื้นฐานองค์กร การบริหารงานขายและการเสริมสร้างความสุข และ 3. ผลที่ได้คือ รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะทางพุทธจิตวิทยา 9 ด้าน หรือ HEART Model ซึ่งเน้นการสร้างสมรรถนะควบคู่กับการสร้างความสุขที่ยั่งยืน โดยผู้แทนขายจะมีความสุขเมื่อมีความหมายในงาน มีความสัมพันธ์ที่ดีกับเพื่อนร่วมงานและลูกค้าและสามารถรักษาสมดุลชีวิตได้ โดยเฉพาะการพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์และการพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่องทั้งด้านร่างกาย จิตใจและปัญญา
เอกสารอ้างอิง
กนกนุช นิยนันท์, สุริยา รักษาเมือง และพงศ์พัฒน์ จิตตานุรักษ์. (2567). การประยุกต์ใช้หลักอิทธิบาท 4 เพื่อพัฒนาสมรรถนะบุคลากรขององค์การบริหารส่วนตำบลคลองหก อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี. วารสารพุทธนวัตกรรมและการจัดการ, 7(3), 1-13.
กองสุขภาพระหว่างประเทศ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. (2562). รายงานผลการวิจัยและสำรวจข้อมูลด้านบริการสุขภาพและบริการเพื่อส่งเสริมสุขภาพของไทยประกอบการจัดทำศูนย์ข้อมูลรองรับนโยบาย Medical Hub. (รายงานวิจัย). กองสุขภาพระหว่างประเทศ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข.
นันทพร จงสุขกิจพานิช. (2567). ความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางอารมณ์กับคุณลักษณะนักขายที่ประสบความสำเร็จตามแนวพุทธจิตวิทยา. วารสาร มจร มนุษยศาสตร์ปริทรรศน, 10(1), 207-226.
ปัญจนาฏ วรวัฒนชัย. (2565). การคิดเชิงบวก. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎบ้านสมเด็จเจ้าพระยา, 16(2), 190-223.
พนัทเทพ ณ นคร และ กมลาศ ภูวชนาธิพงศ์. (2563). การศึกษาคุณลักษณะนักขายที่ประสบความสำเร็จและมีความสุขตามหลักพุทธจิตวิทยา. วารสาร มจร มนุษยศาสตร์ปริทรรศน์, 6(1), 109-123.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2544). พุทธธรรม (ฉบับเดิม) (พิมพ์ครั้งที่ 11). กรุงเทพฯ : ดวงแก้ว.
วรัตถ์นันท์ ศรีเจริญ, ชลธิศ ดาราวงษ์ และ รมิดา วงษ์เวทวณิชย์. (2563). คุณสมบัติของพนักงานขายเครื่องมือแพทย์ที่ส่งผลต่อความพึงพอใจและความจงรักภักดีของพยาบาลในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสารวิชาการศรีปทุม, 19(2), 199-210.
สมาคมอุตสาหกรรมเทคโนโลยีเครื่องมือแพทย์ไทย. (2565). หลักจรรยาบรรณด้านการขายและการตลาด (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ : สมาคมอุตสาหกรรมเทคโนโลยีเครื่องมือแพทย์ไทย.
Abraham H. Maslow. (2549). การบริหารแบบมาสโลว [Maslow on Management]. (พันโทอานนท์ ชินบุตร, ผู้แปล). กรุงเทพฯ : ผู้จัดการ.
Board of Investment of Thailand. (2022). Thailand’s medical device industry overview. Retrieved August 10, 2025, from https://agora.mfa.gr/infofiles/BOI-Medical%26Pharma%20Industry_Thailand%20th.pdf
Global Market Insights. (2023). Medical devices market size report, 2023–2030. Retrieved August 10, 2025, from https://www.gminsights.com
Goleman, D. (1998). What Make the Leader?. Harvard Business review, 76, 93-104.
McClelland, D. C. (1975). A Competency Model for Human Resource Management Specialists to be Used in the Delivery of the Human Resource Management Cycle. Boston: Mcber.
Seligman, M. E. (2002). Authentic happiness: Using the new positive psychology to realize your potential for lasting fulfillment. New York: Simon and Schuster.
Seligman, M. E. (2011). Flourish: A visionary new understanding of happiness and well-being. Australia: Random House Australia Pty Ltd.
Trade.gov. (2022). Thailand: Medical devices and technology market overview. Retrieved August 10, 2025, from https://www.trade.gov/country-commercial-guides/thailand-medical-devices-and-technology
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
หมวดหมู่
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารจิตวิทยาพุทธศาสตร์ประยุกต์เพื่อสังคม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
