แนวทางความสำเร็จการลงทุนในตลาดหลักทรัพย์ตามแนวพุทธจิตวิทยา

ผู้แต่ง

  • รัฐธีร์ สวัสดิ์พานิช หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาพุทธจิตวิทยา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พุทธชาติ แผนสมบุญ ภาควิชาจิตวิทยา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • โชติกา วงศ์อนวัช นักวิชาการอิสระ บ้านเลขที่ 10 หมู่ 3 ต.บัวงาม อ.ดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี 70210 0966454445

คำสำคัญ:

ความสำเร็จ, การลงทุน, ตลาดหลักทรัพย์, พุทธจิตวิทยา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. ศึกษาแนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับความสำเร็จของการลงทุนในตลาดหลักทรัพย์ตามแนวคิดจิตวิทยาตะวันตกและหลักธรรมทางพุทธศาสนา 2. ศึกษาและเปรียบเทียบความสำเร็จของการลงทุนตามแนวพุทธจิตวิทยา และ 3. นำเสนอแนวทางความสำเร็จของการลงทุนตามแนวพุทธจิตวิทยา เป็นการวิจัยผสานวิธี ใช้วิธีเชิงปริมาณและคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างคือนักลงทุนในตลาดหลักทรัพย์ไทยโดยนักลงทุนที่เทรดรายวันและนักลงทุนถือระยะยาวที่เปิดบัญชีซื้อขายในปี 2567 จำนวน 400 คน และผู้ให้ข้อมูลสำคัญในการสนทนากลุ่ม จำนวน 5 คน เครื่องมือในการวิจัย คือ แบบสอบถามและแบบคำถามสนทนากลุ่ม ใช้สถิติร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน F-test สหสัมพันธ์เพียร์สันและวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยเมทริกซ์

ผลการวิจัยพบว่า 1. ผลการศึกษาแนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับความสำเร็จของการลงทุน พบว่า 1) แนวคิดจิตวิทยาตะวันตก ได้แก่ จิตวิทยาการลงทุนและทฤษฎีแรงจูงใจของแมคคลีแลนด์และมาสโลว์ 2) หลักธรรมทางพุทธศาสนา ได้แก่ อิทธิบาท 4 และโยนิโสมนสิการด้านอรรถธรรมสัมพันธ์ 2. ผลการศึกษาและเปรียบเทียบความสำเร็จของการลงทุนตามแนวพุทธจิตวิทยา พบว่า 1) นักลงทุนมีความคิดเห็นโดยรวมต่อตัวแปรทางจิตวิทยาประกอบด้วยจิตวิทยาการลงทุนและแรงจูงใจ ตัวแปรทางพุทธประกอบด้วยอิทธิบาท 4 และโยนิโสมนสิการด้านอรรถธรรมสัมพันธ์และตัวแปรความสำเร็จในการลงทุนประกอบด้วยผลตอบแทนด้านการเงินและที่ไม่ใช่ด้านการเงิน อยู่ในระดับมาก 2) เมื่อเปรียบเทียบลักษณะประชากรศาสตร์ พบว่า นักลงทุนที่มีเพศ อายุ ระดับการศึกษา อาชีพ สถานภาพ ประสบการณ์การลงทุน และมูลค่าพอร์ตการลงทุนต่างกัน มีความคิดเห็นต่อความสำเร็จในการลงทุนแตกต่างกัน และ 3) ปัจจัยพุทธจิตวิทยามีความสัมพันธ์กับความสำเร็จในการลงทุนในระดับสูง 3. ผลการศึกษาแนวทางความสำเร็จการลงทุนในตลาดหลักทรัพย์ไทยตามพุทธจิตวิทยา พบว่า แนวทางสำคัญได้แก่ การเรียนรู้และอัปเดตความรู้การลงทุน การสร้างแรงจูงใจภายใน การฝึกทัศนคติที่ถูกต้อง การคิดอย่างเป็นระบบ การพัฒนาสติสมาธิ การยอมรับและเรียนรู้จากความผิดพลาดและเจริญเมตตาดำรงตนอย่างมีจริยธรรม

เอกสารอ้างอิง

ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. (2567). ภาพรวมองค์กร ความเป็นมาและบทบาท. สืบค้น 30 มิถุนายน 2567, จาก https://www.set.or.th/th/about/overview/journey

ผู้จัดการออนไลน์. (2567). มหากาพย์โกง! หุ้น STARK ปตท.หวิดเป็นเหยื่อมหากาพย์โกง! หุ้น STARK ปตท.หวิดเป็นเหยื่อ. สืบค้น 30 มิถุนายน 2567, จาก https://mgronline.com/onlinesection/detail/9670000055639

วิไลวรรณ หมื่นสันธิ. (2563). ปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจลงทุนและพฤติกรรมของนักลงทุนในกองทุนรวมไทย (ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพฯ.

สมัชชา ศรีนอก. (2565). ความสัมพันธ์ของหลักธรรมอิทธิบาท 4 ต่อการจัดสรรสินทรัพย์ในการลงทุนของสมาชิกสหกรณ์ออมทรัพย์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย จำกัด (ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระนครศรีอยุธยา.

สุทธินันทน์ พรหมสุวรรณ. (2560). ลักษณะทางประชากรศาสตร์และปัจจัยจิตวิทยาการลงทุนที่มีผลต่อการตัดสินใจลงทุนของนักลงทุนไทยในงานมหกรรม. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง, 6(1), 139-157.

อมรรัตน์ ตันติแสงหิรัญ. (2561). การบริหารความเสี่ยงและการตัดสินใจเชิงพุทธบูรณการ สำหรับการลงทุนในตลาดการเงินออนไลน์. (ปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต) มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระนครศรีอยุธยา.

Agarwal, Kanika & Tewari, Deeksha. (2024). Exploring emotional influences on Investment choices: Stock Selection and Trading. SSRN. Retrieved November 02, 2024 from http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.5114355

Amarin 34HD. (2567). สรุป 10 สถิติสำคัญของตลาดหุ้นไทย จบปี 2567. สืบค้น 2 มกราคม 2568, จาก https://www.amarintv.com/spotlight/finance/503339

Cochran, W.G. (1977). Sampling Techniques (3rd Ed.). New York:

John Wiley & Sons. Ekanayake N. P. K. & Anuradha P.A.N.S. (2022). Trichotomy of Needs Theory in Stock Market Investment Decision: Evidence from Sri Lanka”, Proceedings of International Conference on Business Management June 2022”. Retrieved June 26, 2024, from DOI:10.31357/icbm.v18.5807

Goleman D. (1995). Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ. Bantam Books.

Kahneman, D., & Tversky, A. (1979). Prospect theory: An analysis of decision under risk. Econometrica, 47(2), 263–291.

Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50(4), 370–396.

McClelland, D. C. (1961). The Achieving Society. Van Nostrand. Rattanaporn S. and Sumaman P. (2024). The Impact of Social Media and Emotional Intelligence on Investment Decision: A Fuzzy Set Delphi Study Among Investors in Thailand's Stock Market. TEM Journal, 13(3), 2208-2217.

Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary educational psychology, 25(1), 54-67.

Yujiao Don. (2025). A Study on the Impact of Anchoring Effect on Investor Behavior in Financial Markets. Advance in Economics Management and Political Sciences, 166(1),162-168.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-19

รูปแบบการอ้างอิง

สวัสดิ์พานิช ร., แผนสมบุญ พ., & วงศ์อนวัช โ. (2025). แนวทางความสำเร็จการลงทุนในตลาดหลักทรัพย์ตามแนวพุทธจิตวิทยา. วารสารจิตวิทยาพุทธศาสตร์ประยุกต์เพื่อสังคม, 11(2), 127–142. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/human/article/view/293549