การพัฒนาชุดความคิด ชุดทักษะและชุดเครื่องมือของผู้นำเพื่อรับมือกับโลกที่เปลี่ยนแปลง

ผู้แต่ง

  • อนุภาพ พันชำนาญ วิทยากรและผู้ก่อตั้งสถาบันฝึกอบรมแฮปปี้เทรนนิ่ง
  • วิไล ถาวรสุวรรณ นักธุรกิจระดับไพลินสองผู้สถาปนาแอมเวย์ (ประเทศไทย) จำกัด
  • อณัทร เบ็ญจวรโชติ บริษัท ไพบูลย์กิจธนา จำกัด ตำบลบางน้ำจืด อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร

คำสำคัญ:

ความคิด, ทักษะ, เครื่องมือ, การพัฒนาผู้นำ, การเปลี่ยนแปลงของโลก

บทคัดย่อ

ผู้นำในยุคปัจจุบันกำลังเผชิญกับความท้าทายอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นวิกฤตเศรษฐกิจถดถอย โรคระบาดใหม่และความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีที่เป็นไปอย่างรวดเร็ว และรุนแรง รวมถึงความไม่แน่นอนต่าง ๆ ผนวกกับการดำเนินธุรกิจยุคใหม่ที่มีความเสี่ยงและมีควมผันผวนตลอดเวลา ซึ่งเป็นความท้าทายต่อผู้นำยุคนี้ ผู้นำจึงต้องมีมากกว่าแค่การปฏิบัติตามระบบ หรือแนวทางการจัดการที่ถูกกำหนดไว้ แต่ในทางกลับกัน ผู้นำจะต้องปรับตัวให้สามารถผ่านพ้นวิกฤติและเปลี่ยนให้เป็นโอกาสเพื่อขับเคลื่อนองค์กรสู่ความยั่งยืนท่ามกลางสถานการณ์ที่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา คุณลักษณะเหล่านี้ทำหน้าที่เป็นแนวทางในการเลือกและพัฒนาผู้นำที่มีประสิทธิภาพภายในองค์กร ดังนั้น การพัฒนาความคิด ทักษะและเครื่องมือในการบริหารของผู้นำ จึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างมากที่จะบอกถึงระดับของความสามารถของผู้นำในการนำทีม หรือองค์กรให้ประสบความสำเร็จและผ่านพ้นวิกฤตต่าง ๆ ที่เข้ามาได้ การพัฒนาความคิด จะทำให้ผู้นำคิดได้อย่างเชิงกว้าง เกิดการกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์ มีกระบวนการคิดที่หลากหลายและมีชุดของความคิดที่มากพอต่อการเผชิญหน้ากับปัญหาต่าง ๆ ที่เข้ามาได้อย่างมีประสิทธิภาพ การพัฒนาชุดทักษะด้านต่าง ๆ ของผู้นำ ไม่ว่าจะเป็นทักษะการบริหาร ทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต รวมทั้ง การพัฒนาชุดเครื่องมือในการบริหารของผู้นำ ได้แก่ เครื่องมือในการวางแผนกลยุทธ์ เครื่องมือในการวิเคราะห์และสังเคราะห์ข้อมูลต่าง ๆ จะเห็นได้ว่าการพัฒนาทั้ง 3 ด้าน ได้แก่ความคิด ทักษะ และเครื่องมือในการบริหารของผู้นำ จัดเป็น ชุดความคิด (Mindset) ชุดทักษะ (Skillset) และชุดเครื่องมือ (Toolset) ในการบริหารของผู้นำ การพัฒนาคุณสมบัติและความสามารถทั้ง 3 ด้านของผู้นำยุคใหม่ จึงเป็นประเด็นที่สำคัญที่ความสอดคล้องกับความเปลี่ยนแปลงและความท้าทายในสภาพแวดล้อมทางธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

เอกสารอ้างอิง

จตุพร สังขวรรณ. (2557). ภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ (Strategic Leadership). กรุงเทพฯ : บริษัท วี. พริ้นท์ (1991) จำกัด.

จอห์น ซี. แม็กซ์เวลล์. (2555). ภาวะผู้นำ 5 ระดับ [The 5 Levels of Leadership] (วันดี อภิรักษ์ธนากร, ผู้แปล). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์เนชั่นบุ๊คส์.

ชัยเสฏฐ์ พรหมศรี. (2561). ภาวะผู้นำสำหรับผู้บริหารองค์การ: แนวคิด ทฤษฎีและกรณีศึกษา.กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์ปัญญาชน.

ซูซาน แมดเซนยัง. (2563). ผู้นำก็ต้องมีโค้ช [25 Things the Leader Must Know] (ทินภาส พาหะนิชย์, ผู้แปล). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์ เชนจ์พลัส.

ทิวากานต์ ศรีสวัสดิ์. (2558). ภาวะผู้นำแบบยั่งยืนของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 19. วารสารศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 38(4), 57-64.

นครินทร์ วนกิจไพบูลย์. (2566). ผู้นำล่องหน (THE INVISIBLE LEADER) คู่มือผู้นำ – นักธุรกิจในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ : บริษัท เดอะสแตนดาร์ด จำกัด.

บรอจ์ตัน ฟิลลิป เดลฟส์. (2560). เปิดหัวใจวิธีบริหาร [MANAGEMENT MATTERS] (สุภัควดี ทวีชัย, ผู้แปล). กรุงเทพฯ : บริษัท โพสต์ พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน).

รัตติกรณ์ จงวิศาล. (2566). ภาวะผู้นำ ทฤษฎี การวิจัย และแนวทางสู่การพัฒนา. กรุงเทพฯ : บริษัท เอเชีย ดิจิตอลการพิมพ์ จำกัด.

วันชัย ปานจันทร์. (2563). ภาวะผู้นำในองค์การ. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยสํานักพิมพ์ รามคำแหง.

อาภรณ์ ภู่วิทยพันธุ์. (2563). เทคนิคการดึงศักยภาพเพื่อความก้าวหน้าในการทำงาน. กรุงเทพฯ : บริษัท กู๊ดเฮด พริ้นติ้ง แอนด์ แพคเกจจิ้ง กรุ๊ป จำกัด.

Annie Brock and Heather Hundley. (2565). แบบฝึกเล่นเสริมสร้าง [Growth Mindset.The Growth Mindset Playbook : A Teachers ‘s Guide to Promoting Student Success] (ฐานันดร วงศ์กิตติธร, ผู้แปล). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์บุ๊คสเคป.

Ron Ashkenas and Brook Manville. (2566). คัมภีร์ผู้นำ [Harvard Business Review] (ณัฐยา สินตระการผล และ ธนิกานต์ มาฆะศิรานนท์, ผู้แปล). กรุงเทพฯ : บริษัท แอคทีฟ พริ้นท์ จำกัด.

Scott Campbell & Ellen Samiec. (2553). การพัฒนาภาวะผู้นำ [5-D LEADERSHIP] (กมลวรรณ รามเดชะ และ สุนีย์รัตน์ ลิมปนวิวิธ, ผู้แปล). กรุงเทพฯ : มิตรภาพการพิมพ์.

Suzanne Tunner. (2560). เครื่องมือสำหรับผู้บริหารยุคใหม่ [TOOLS FOR SUCCESS] (ศุลีพร บุญบงการ และ ศรชัย จาติกวณิช, ผู้แปล). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์แมคกรอ - ฮิล.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-15

รูปแบบการอ้างอิง

พันชำนาญ อ., ถาวรสุวรรณ ว., & เบ็ญจวรโชติ อ. (2025). การพัฒนาชุดความคิด ชุดทักษะและชุดเครื่องมือของผู้นำเพื่อรับมือกับโลกที่เปลี่ยนแปลง. วารสารจิตวิทยาพุทธศาสตร์ประยุกต์เพื่อสังคม, 11(1), 435–452. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/human/article/view/274565