หลักการสอนสมาธิของสถาบันพลังจิตตานุภาพ โดยสมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร) เพื่อพัฒนาชีวิตตามแนวพุทธจิตวิทยา

ผู้แต่ง

  • ชลัฐธร อุไรพงษ์ ณ อยุธยา หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพุทธจิตวิทยา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • เมธาวี อุดมธรรมานุภาพ ภาควิชาจิตวิทยา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • วิชชุดา ฐิติโชติรัตนา ภาควิชาจิตวิทยา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

หลักการสอน, สมาธิ, วิทันตสาสมาธิ, สถาบันพลังจิตตานุภาพ, พัฒนาชีวิต, พุทธจิตวิทยา

บทคัดย่อ

             การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาหลักการสอนสมาธิของสถาบันพลังจิตตานุภาพ โดย สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร) และศึกษาพัฒนาชีวิตตามแนวพุทธศาสตร์และจิตวิทยา 2. เพื่อสังเคราะห์หลักการสอนสมาธิของสถาบันพลังจิตตานุภาพ โดย สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร) เพื่อพัฒนาชีวิตตามแนวพุทธจิตวิทยา 3. เพื่อนำเสนอหลักการสอนสมาธิของสถาบันพลังจิตตานุภาพ โดย สมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร) เพื่อพัฒนาชีวิตตามแนวพุทธจิตวิทยา ด้วยวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกแบบเจาะจงมาให้ข้อมูลสำคัญ (Key Informants) จำนวน 17 รูป/ท่าน เครื่องมือที่นำมาใช้เป็นแบบสัมภาษณ์กึ่งมีโครงสร้างปลายเปิด มีการตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือวัดค่าความตรงตามเนื้อหา (CVI ) และหาค่าดัชนีความสอดคล้องของข้อคำถามรายข้อกับวัตถุประสงค์ (IOC) จากผู้เชี่ยวชาญด้านการวิจัย ด้านจิตวิทยา ด้านพุทธศาสตร์ จำนวน 5 ท่าน ได้ค่าดัชนีความสอดคล้องเท่ากับ 1.00 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยเทคนิค 6’C ยืนยัน 3 เส้า (Triangulation) และทำการสนทนากลุ่ม (Focus Group) นักศึกษาสมาธิของสถาบัน ฯ ในสาขาที่ 92 จำนวน 24 ท่าน

             ผลการศึกษาสังเคราะห์ พบว่า 1.หลักการสอนสมาธิส่งผลให้นักศึกษาสามารถปฏิบัติสมาธิได้ด้วยตนเองตามแนวทางของสถาบัน ฯ  2. จากการศึกษาสังเคราะห์หลักการสอนสมาธิเป็นการพัฒนาจิตปัญญาอันเป็นเป้าหมายเพื่อประโยชน์สุขอย่างแท้จริง 3. นักศึกษาในหลักสูตรมีความมั่นคงทางอารมณ์ มีความสงบภายใน มีสติ ซึ่งเป็นผลจากการศึกษาหลักการสอนสมาธิที่เป็นการพัฒนากาย พัฒนาใจ พัฒนาอารมณ์ สังคม ความคิดและสติปัญญาเพื่อพัฒนาชีวิตตามแนวพุทธจิตวิทยา

References

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2544) พจนานุกรมฉบับพุทธศาสตร์. กรุงเทพฯ: บันลือธรรม.

พระธรรมมงคลญาณ (วิริยังค์ สิรินฺธโร). (2558) ครูสาสมาธิ เล่ม 2. กรุงเทพฯ : ห้างหุ้นส่วนจํากัด 9119 เทคนิคพริ้นติ้ง.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2539). การศึกษาเพื่ออารยธรรมที่ยั่งยืน (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ : สหธรรมิก.

พระราชธรรมเจติยาจารย์ (พระอาจารย์วิริยังค์ สิรินฺธโร). (2543). ครูสมาธิ เล่ม 1 (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : ประชาชน.

ณญาน นลินขวัญ. (2566). พุทธจิตวิทยาตามแนวการสอนหลักสูตรครูสมาธิของสมเด็จพระญาณวชิโรดม (วิริยังค์ สิรินฺธโร) เพื่อสร้างเสริมสุขภาวะองค์รวม. (พุทธศาสตรดุษฏีบัณฑิต) มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระนครศรีอยุธยา.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-06-12