ประเภทคำทางวัฒนธรรมและกลยุทธ์การแปลในบทคัดย่อพะเยาวิจัย ครั้งที่ 9-11 (พ.ศ.2563-2565)

บทคัดย่อ

             การวิจัยเรื่องประเภทคำทางวัฒนธรรมและกลยุทธ์การแปลในบทคัดย่อพะเยาวิจัยครั้งที่ 9-11 (พ.ศ.2563-2565) เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร (Documentary Research) มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาประเภทของคำทางวัฒนธรรมและกลวิธีที่ใช้ในการแปล ในบทคัดย่อพะเยาวิจัยครั้งที่ 9-11 (พ.ศ.2563-2565 แหล่งข้อมูลวิจัย ได้แก่ บทคัดย่อพะเยาวิจัยครั้งที่ 9-11 (พ.ศ.2563-2565) ที่คัดจากกลุ่มมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ จำนวน 24  เรื่อง ซึ่งเป็นงานวิจัยด้านขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรมของไทยเท่านั้น เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบบันทึกประเภทคำทางวัฒนธรรมและกลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมที่พบในพะเยาวิจัยครั้งที่ 9-11 (พ.ศ.2563-2565)  ข้อมูลสำหรับการวิเคราะห์ข้อมูลนั้น และคำนวณความถี่ของประเภทของคำทางวัฒนธรรมและกลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมในบทคัดย่อเป็นร้อยละ

             ผลการวิจัย พบว่า คำทางวัฒนธรรมในบทคัดย่อพะเยาวิจัยมีทั้งสิ้น 4 ประเภท ตามกรอบประเภทคำทางวัฒนธรรมของ Newmark (1988) 1. คำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวกับองค์กร จารีต แบบแผน กิจกรรม กระบวนการ และความคิด พบ 47 ครั้ง (ร้อยละ 40.52) 2. คำทางวัฒนธรรมทางสังคม 38 ครั้ง (ร้อยละ 32.76) 3. คำทางวัฒนธรรมทางวัตถุ 30 ครั้ง (ร้อยละ 25.86) และ 4. คำวัฒนธรรมทางนิเวศ พบ 1 ครั้ง (ร้อยละ 0.86)  ส่วนกลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมที่ใช้บทคัดย่อมี 9 วิธี ได้แก่ 1. การแปลโดยการใช้ 2 กลวิธี พบ 53 ครั้ง (ร้อยละ 45.69 2. การแปลโดยใช้คำยืม พบ 24 ครั้ง (ร้อยละ 20.69) 3. การแปลตรงตัว พบ 12 ครั้ง (ร้อยละ 10.34) 4. การแปลโดยใช้คำที่มีความหมายเป็นกลาง พบ 9 ครั้ง (ร้อยละ 7.76) 5. การแปลโดยการใช้คำบัญญัติ พบ 6 ครั้ง (ร้อยละ 5.17) 6. การแปลโดยการอธิบายความ พบ 5 ครั้ง (ร้อยละ 4.31) 7. การแปลโดยการแทนที่ด้วยสิ่งที่มีในวัฒนธรรมภาษาแปล พบ 5 ครั้ง  (ร้อยละ 4.31) 8. การแปลโดยการสร้างคำใหม่ขึ้นมา พบ 1 ครั้ง (ร้อยละ 0.86) และ 9. การแปลโดยการละ พบ 1 ครั้ง (ร้อยละ 0.86)