การพัฒนาปัญญารู้คิดแนวพุทธจิตวิทยาเพื่อสุขภาวะที่ดีในสถานการณ์โควิด-19

บทคัดย่อ

            จากสถานการณ์ไวรัสโควิค 19 แพร่ระบาดทั่วโลก ทำให้ผู้คนและองค์กรต่าง ๆ ต้องหันกลับมาทบทวนทำความเข้าใจเกี่ยวกับพลวัตทางโลกและวิถีชีวิตกันมากขึ้นเราท่านที่เป็นมนุษย์ปุถุชนทั่วไป ไม่อาจหลีกเลี่ยงการเผชิญเหตุการณ์วิกฤตในชีวิตได้ ไม่ว่าจะภัยธรรมชาติ วินาศกรรม โรคภัย ไข้เจ็บหรือโรคระบาดที่เกิดขึ้นแพร่กระจายทั่วโลกในขณะนี้ แต่มนุษย์เราสามารถเลือกที่จะพัฒนาหรือสรรหาปัจจัยในการปกป้องให้เกิดขึ้น เพื่อให้สามารถเผชิญและฟันฝ่าผ่านพ้นเหตุการณ์วิกฤติต่าง ๆ ในชีวิตได้ด้วยปัญญารู้คิดและจิตใจที่เข้มแข็ง ด้วยการปรับวิธีคิดใช้วิกฤติที่เกิดเปลี่ยนเป็นโอกาสในการเรียนรู้เพื่อพัฒนาปัญญาและจิตใจให้งอกงามยิ่งขึ้นไปเพื่อให้มีสุขภาวะที่ดีตามแนวพุทธจิตวิทยาที่มุ่งเน้นการเรียนรู้วิชาการ และการนำไปปรับใช้ เพื่อการปฏิบัตินำไปสู่เป้าหมายการมีสุขภาวะและคุณภาพชีวิตที่ดีมีความสัมพันธ์อันเหมาะสมกลมกลืนในการดำเนินชีวิตของบุคคลกับสภาพแวดล้อม ทางสายกลาง (มัชฌิมาปฏิปทา) ตามแนวพุทธจิตวิทยาโดยการฝึกพัฒนาปัญญารู้คิด ให้รู้เท่าทันสถานการณ์รอบตัว เข้าใจตนเอง (โยนิโสมนสิการ) มากกว่าการพึ่งพาอาศัยวัตถุภายนอก ซึ่งเป็นแนวทางการพัฒนาชีวิตของตนให้มีสุขภาวะทีดีและยั่งยืน การพัฒนาปัญญารู้คิดให้มีความเข้าใจในการสรรค์สร้างสุขภาวะในสถานการณ์ต่าง ๆ ได้ ซึ่งในบทความนี้ประกอบด้วยหลักสำคัญทางพุทธรรม คือ ปัญญา 3 คือ สุตมยปัญญา จินตามยปัญญา ภาวนามยปัญญานำมาเป็นกระบวนการพัฒนาแบบบูรณาการตามแนวทางพุทธจิตวิทยา ซึ่งมีวิธีการที่จะพัฒนาปัญญาให้เกิดการรู้ทางดำเนินชีวิตที่ดีงามและมีความสุข การรู้จักเลือกหาแหล่งความรู้ และแบบอย่างที่ดีมีความมุ่งมั่นพัฒนาตนให้เต็มศักยภาพ การปรับเจตคติและค่านิยมให้เหมาะสมกับการดำเนินชีวิตที่ดีงาม มีสติรู้คิดใช้ปัญญาแก้ปัญหา และพึ่งพาตนเองให้รอดพ้นจากวิกฤตได้อย่างปลอดภัยและยั่งยืน