บทบาทพระนักเทศน์กับการส่งเสริมสุขภาพจิตผู้สูงอายุ
คำสำคัญ:
บทบาท, พระนักเทศน์, การส่งเสริมสุขภาพจิต, ผู้สูงอายุบทคัดย่อ
บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอแนวคิดเกี่ยวกับบทบาทของพระนักเทศน์กับการส่งเสริมสุขภาพจิตของผู้สูงอายุที่ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย จิตใจ สังคม หน้าที่การงาน ครอบครัว ตามแนวหลักการวิธีการเทศน์พุทธวิถี 4 ประการ คือ เทศน์สอนเพื่อให้เกิดสันทัสนา ให้มีความแจ่มแจ้งชัดเจนในหลักธรรมไม่สงสัยในการดำเนินชีวิตต่อไป สมาทปนา คือให้ผู้สูงอายุเกิดแรงจูงใจเกิดศรัทธามั่นคงในความดีที่ทำมาและทำดีต่อไป สมุตเตชนา คือให้ผู้สูงอายุมีความแกล้วกล้ามั่นใจทำได้อยู่ได้และเป็นได้เหมือนคนทั่วไป สัมปหังสนา คือสร้างความร่าเริงเบิกบานใจทั้งอดีตปัจจุบันและอนาคต พระนักเทศน์นอกจากทำหน้าที่แนะนำสั่งสอนยังเป็นผู้นำทางจิตวิญญาณที่จะให้ผู้สูงอายุมีความเชื่อมั่นศรัทธาเลื่อมใสอย่างแท้จริงแล้ว พระผู้เทศน์ต้องมีความรู้ความสามารถประพฤติดีปฏิบัติชอบ ทำหน้าที่ในการเทศน์อย่างถูกต้องไม่หวังผลอามิสตอบแทน แต่มุ่งหวังผลประโยชน์ให้ผู้สูงอายุได้นำหลักธรรมพระพุทธศาสนามาหล่อเลี้ยงประคองชีวิตได้มั่นคง เปลี่ยนจากทุกข์ให้เป็นสุข เปลี่ยนจากเครียดวิตกกังวลเป็นเบาสบายใจ ด้วยวิธีรักษาตนให้มีความสุขตามหลักพุทธธรรม เช่น พรหมวิหาร 4 สังคหวัตถุ 4 และอิทธิบาท 4 ที่ให้ผู้สูงอายุมีความสุขและความคิดที่ดีงามมีกำลังใจที่ต่อสู้ชีวิตอย่างมีความสุขและความมีหวังต่อไป
References
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกฉบับภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลง กรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2558). แนวทางการดูแลด้านสังคมจิตใจของผู้สูงอายุเพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพจิต. นนทบุรี : ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. (2557). รายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุไทย ปี 2557. กรุงเทพฯ: กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.
นริสา วงศ์พนารักษ์, (2556).การสร้างสุขภาวะทางจิตในสังคมผู้สูงอายุ. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2,163.
บุญช่วย ค้ายาดี, (2564). สังคมผู้สูงอายุเต็มรูปแบบใ,ไทยโพสต์. สืบค้นเมื่อ 4 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://www.thaipost.net/main/detail/103356
ปิ่นนเรศ กาศอุดม และมัณฑนา เหมชะญาต. (2554). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุ ในเทศบาล ตำบลบางกะจะ อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า, 43-44.
พระมหาโพธิวงศาจารย์ (ทองดี สุรเตโช). (2563). วิธีเทศนา (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ : บริษัทปัญญามิตรการพิมพ์.
เพ็ญผกา กาญจโนภาส. (2547). ประสิทธิภาพของโปรแกรมสุขศึกษาเกี่ยวพฤติกรรมการส่งเสริมสุขภาพในการดูแลตนเองของผู้สูงอายุ อำเภอหนองบัวระเหว จังหวัดชัยภูมิ (วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ :กรุงเทพฯ.
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2555). พุทธวิธีการสอน. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร. (2557). ประชากรสูงอายุไทย: ปัจจุบันและอนาคต. เอกสารประมวลสถิติด้านสังคม. สำนักงานปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.
เสถียร พันธรังสี. (2516). ศาสนาเปรียบเทียบ. กรุงเทพฯ : ผดุงวิทยาการพิมพ์.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2561). ปฏิบัติธรรมให้ถูกทางและพุทธวิธีในการสอน. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ รตนพร จำกัด.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2564). ธรรมะสำหรับผู้สูงอายุ ดำเนินชีวิตให้ถูก ความสุขยิ่งเพิ่มพูน. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์บริษัทธรรมสภา บันลือธรรม จำกัด.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2564). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์บริษัท สหธรรมิก จำกัด.
สุจริต สุวรรณชีพ (บรรณาธิการ). (2558). แนวทางการดูแลทางด้านสังคมจิตใจของผู้สูงอายุเพื่อป้องกัน ปัญหาสุขภาพจิต (ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1) (พิมพ์ครั้งที่ 4). นนทบุรี : ชุมชนสหกรณ์การเกษตร แห่งประเทศไทย.
องค์การเผยแผ่วัดประยุรวงศาวาส. (2549). วิชาการเทศนา. กรุงเทพฯ : หจก.สามลดา.
Goldberg, D. P. (1972). The detection of psychiatric illness by questionnaire. London: Oxford University Press.
WHO. (2011). Active aging a Framework. สืบค้นเมื่อ 19 ธันวาคม 2564. จาก www.who.int/survey/aging beholder/en/index.html.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
หมวดหมู่
License
Copyright (c) 2022 วารสาร มจร มนุษยศาสตร์ปริทรรศน์
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.