สุขเกษียณด้วยหลักธรรมตามแนวพุทธจิตวิทยา

บทคัดย่อ

          การเกษียณอายุงานนำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงทั้งร่างกายและจิตใจ อันจะนำมาซึ่งความเจ็บป่วยทางกาย และนำไปสู่การลดคุณค่าในตนเอง หลักธรรมตามคำสอนทางพุทธศาสนามีมากมายที่สามารถนำมาใช้เพื่อการปรับตัวสำหรับผู้เกษียณอายุงาน ได้แก่ อิทธิบาท 4 โลกธรรม 8 อริยวัฑฒิ 5 และโยนิโสมนสิการ หลักสำคัญ คือ การปรับเปลี่ยนความคิดตามหลักโยนิโสมนสิการเพื่อการดำเนินชีวิตอย่างมีความสุขตามวัยวุฒิและจิตวุฒิ ที่เพิ่มขึ้น

          หลักธรรมคำสอนทางพุทธศาสนา สามารถนำมาปรับใช้ได้ทุกสถานการณ์ “อิทธิบาท 4” ผสมกับอริยวัฑฒิ 5 โดยใช้หลักการคิดแบบ “โยนิโสมนสิการ” ด้วยการคิดและมองเห็นชีวิตว่าการเกษียณเป็นส่วนหนึ่งในโลกธรรม 8 เป็นเพียงการเปลี่ยนแปลงภาวะหนึ่งเท่านั้น มิใช่การจบการรับรู้ความสามารถและนำมาลดคุณค่าในตนเอง ในทางตรงข้ามควรมองว่าการเกษียณถือเป็นโอกาสอันดีในการสร้างคุณค่าในตนเองเพิ่มขึ้น บทความวิชาการนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอการดำเนินชีวิตอย่างมีความสุขด้วยหลักพุทธจิตวิทยา