แนวทางการพัฒนาสมรรถนะครูคหกรรม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
Main Article Content
บทคัดย่อ
การจัดการศึกษาคหกรรมศาสตร์ ช่วยให้ผู้เรียนเกิดกระบวนการสร้างความรู้จากประสบการณ์ด้านวิชาการและวิชาชีพ ครูคหกรรมจึงควรมีคุณลักษณะที่สามารถปฏิบัติการสอนได้อย่างมีประสิทธิภาพตามแนวทางพัฒนาครูของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยแบบผสานวิธี มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความต้องการจำเป็นของสมรรถนะครูคหกรรม และนำเสนอแนวทางการพัฒนาสมรรถนะครูคหกรรม กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ประชากรและผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ครูคหกรรมของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร 177 คน และผู้ทรงคุณวุฒิ 15 คนใน
การสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์
ความต้องการจำเป็น (PNI Modified) และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า ความต้องการจำเป็นของสมรรถนะครูคหกรรมมี 2 ด้าน คือ สมรรถนะหลัก 11 สมรรถนะ โดยการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและสร้างเครือข่ายด้านคหกรรมศาสตร์ มีความต้องการสูงสุด (PNI Modified = 0.402) และสมรรถนะประจำสายงาน 12 สมรรถนะ และการใช้และพัฒนาสื่อนวัตกรรมเทคโนโลยีเพื่อการจัดการเรียนรู้
ด้านคหกรรมศาสตร์ มีความต้องการสูงสุด (PNIModified = 0.348) 2) แนวทางพัฒนาสมรรถนะครูคหกรรม
ที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการปฏิบัติงาน มี 3 ด้าน ได้แก่ ความรู้ ทักษะ คุณลักษณะ รูปแบบการพัฒนา ควรใช้วิธีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และศึกษาดูงาน ดำเนินการในช่วงปิดภาคเรียน และประเมินผลด้วย
การนิเทศ กำกับ ติดตาม การประเมินตนเองร่วมกับการประเมินโดยผู้เกี่ยวข้อง
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กชภัทร์ สงวนเครือ. (2567). แนวทางสมรรถนะของครูในศตวรรษที่ 21 ความเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้ของโรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์, 6(1), 89-102.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง มาตรฐานคุณวุฒิระดับปริญญาตรี สาขาวิชาคหกรรมศาสตร์ พ.ศ.2557. (2557, 29 ธันวาคม). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม132 ตอนพิเศษ 52 ง.หน้า 7-8. https://academic.pkru.ac.th/download/category/46-tqf1-ohec.html.
ฐาปวี หนองหารพิทักษ์ เพ็ญศรี ฉิรินัง อรุณ รักธรรม และอุดมวิทย์ ไชยสกุลเกียรติ. (2565). รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะครูระดับประถมศึกษายุคประเทศไทย 4.0. วารสารนวัตกรรมการบริหารและการจัดการ, 10(3), 29-40. https://so02.tcithaijo.org /index.php/RCIM/article/view/255262/174518
ธนกฤต อั้งน้อย และอนุชา กอนพ่วง (2564). รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะครูใหม่ในศตวรรษที่ 21 ตามแนวคิดโรงเรียนเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 23(2). 169-180 https://so06.tci-thaijo.org/index.php/edujournal_nu/article /view/221050
ธานินทร์ ศิลป์จารุ. (2563). การวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วย SPSS และ AMOS. (พิมพ์ครั้งที่ 18). เอส. อาร์. พริ้นติ้ง แมสโปรดักส์.
ณัฐกานต์ เรือนคำ และกิตติชัย สุธาสิโนบล. (2565). การเสริมสร้างสมรรถนะครูไทย กับการศึกษาไทย 4.0. วารสารศิลปศาสตร์ราชมงคลสุวรรณภูมิ, 4(1), 128-142. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/art/article/view/254881/173138
บุญชม ศรีสะอาด. (2545). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 7). สุวีริยาสาส์น.
บุษกร เชี่ยวจินดากานต์. (2561). เทคนิคการวิจัยเชิงคุณภาพแบบกรณีศึกษา. วารสารศิลปศาสตร์ปริทัศน์, 13(25), 103-118. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/larhcu/article/view/143027/105861
พวงเพ็ญ อินทรประวัติ, ณฐกร ดวงพระเกษ และฐิติรัตน์ คล่องดี. (2564). สมรรถนะของครู 4 ด้านที่ส่งผลต่อการเรียนรู้ของผู้เรียนมากที่สุด. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์ ศรีนครินทรวิโรฒ, 22(1), 180-195. https://ejournals.swu.ac.th/index.php/jedu/article/view/13343/11148
ภัทราพร เกษสังข์ และแพรวนภา เรียงริลา. (2564). การประเมินความต้องการจำเป็นเพื่อพัฒนาสมรรถนะทางวิชาชีพครูในศตวรรษที่ 21 ของครูคณิตศาสตร์ จังหวัดเลย. วารสารการวัดผลการศึกษา สำนักทดสอบทางการศึกษาและจิตวิทยา. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 38(104), 25-37. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JEMEPTB/article/view/254476/171812
มณี โกสุมาศ. (2540). พฤติกรรมการสอนคหกรรมศาสตร์. ภาควิชาคหกรรมศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยสวนดุสิต.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2546. นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2553). คู่มือการประเมินสมรรถนะครู (ฉบับปรับปรุง). สำนักพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาขั้นพื้นฐาน.
สุรพงษ์ คงสัตย์ และธีรชาติ ธรรมวงค์. (2561, 20 มกราคม). การหาค่าความเที่ยงตรงของแบบสอบถาม (IOC). มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. https://www.mcu.ac.th/ article /detail/14329
สุวิมล ว่องวาณิช. (2550). การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็น. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เสาวพร เมืองแก้ว. (2538). การพัฒนาหลักสูตรคหกรรมศาสตร์. ห้างหุ้นส่วนจำกัด พี เอ็น การพิมพ์.
โสรฌา เครือเมฆ, วิกร ตัณฑวุฑโฒ และชีพสุมน รังสยากร. (2562). รูปแบบการเรียนการสอนปฏิบัติการเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดแก้ปัญหาอนาคตของผู้เรียนคหกรรมศาสตร์. วารสารวิจัยราชภัฏพระนคร สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 14(1), 339-355. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/PNRU_JHSS/article/view/125798/133781
Chen, Y., & Sungkawadee, P., (2024). The Competency of Physical Education Teacher at the University of Guangdong China. International Journal of Sociologies and Anthropologies Science Reviews, 4(1), 113–122.
Cronbach, Lee J., Gleser, Goldine C., Nanda, Harinder, and Rajaratnam, Nageswari. (1972). The dependability of behavioral measurement. John Wiley.
Erjavsek, M. (2021). Modern aspects of home economics education and Slovenia. CEPS Journal, 11(4), 33-62. https://doi.org/10.25656/01:23792
McClelland, D. C. (1975). Testing for Competence Rater than for Intelligence. American Psychologist.
Ojo, F. U., Etuokwu, M. N., & Ukpene, C. P. (2023). Creativities and Innovative Skills in Home Economics. Nigeria Journal of Home Economics, 11(8), 255-264. https://doi.org/10.61868/njhe.v11i8.230
Qin, L., & Soonjan, R. (2024). A Developing Competency of High-School Physical Education Teacher Model in Eastern Guangdong Province. International Journal of Sociologies and Anthropologies Science Reviews, 4(2), 397–406.
Ruan, S, Horadal, P., Sawangcharoen, K., & Teekasap, S. (2024). Digital Competency Model Development for Public High School Teachers in Nanning. Interdisciplinary Academic and Research Journal, 4(4), 253–272.
Thila, M., Yaboonthong, Y., & Thongngok, T. (2025). Guidelines for Developing Digital Competencies of Teachers Attached to Office of the Vocational Education Commission, Chiang Mai Province. Interdisciplinary Academic and Research Journal, 5(1), 611–628.