การพัฒนาสมรรถนะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 โดยใช้สติและสมาธิเป็นฐานของนักเรียนจังหวัดนครปฐม

Main Article Content

ณรงค์ราช ครองเชื้อ
พระครูใบฎีกาอภิชาติ พรสุทธิชัยพงศ์
วีรพงศ์ พิชัยเสนาณรงค์
ผุสดี จิรวัฒนกิจ
พระปลัดประพจน์ อยู่สำราญ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความต้องการพัฒนาสมรรถนะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 2) ศึกษาองค์ประกอบของสมรรถนะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 โดยใช้สติและสมาธิเป็นฐาน 3) พัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างสมรรถนะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 โดยใช้สติและสมาธิเป็นฐาน และ 4) ประเมินผลและเสนอกระบวนการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างสมรรถนะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 โดยใช้สติและสมาธิเป็นฐานของนักเรียนจังหวัดนครปฐม โดยใช้กระบวนการวิจัยแบบผสมผสาน กลุ่มตัวอย่างได้แก่ นักเรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 503 คน และผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 6 รูป/คน เครื่องมือในงานวิจัยนี้ ได้แก่ แบบสอบถาม แบบประเมินแผน แบบสัมภาษณ์ แบบประเมินสมรรถนะ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ การหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน


ผลการวิจัยพบว่า 1) ความต้องการที่จะได้รับการพัฒนาสมรรถนะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 คือ 1) นักเรียนต้องการพัฒนาการมีเป้าหมายหรือภาพอนาคต (PNI = 3.39) 2) นักเรียนต้องการพัฒนาความภาคภูมิใจในตนเอง (PNI = 3.36) 2) องค์ประกอบของสมรรถนะการเรียนรู้ของนักเรียนจังหวัดนครปฐม ประกอบด้วย 1) การเห็นคุณค่าในตนเอง 2) การมีเป้าหมายในชีวิต 3) การจัดการอารมณ์และความเครียด 4) การจัดการปัญหาและภาวะวิกฤต 3) กระบวนการจัดการเรียนรู้ โดยใช้สติและสมาธิเป็นฐาน ได้ยึดหลักไตรสิกขาในกระบวนการจัดการเรียนรู้ แบ่งเป็น 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การบ่มเพาะสติและสมาธิก่อนเข้าขั้นเรียน ระยะที่ 2 การบ่มเพาะสติและสมาธิระหว่างเรียน ระยะที่ 3 การบ่มเพาะสติและสมาธิหลังเรียน และ 4) ผลการประเมินและเสนอกระบวนการจัดการเรียนรู้ได้แก่ องค์ประกอบสมรรถนะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ภาพรวม พบว่า อยู่ในระดับปานกลาง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ครองเชื้อ ณ., พรสุทธิชัยพงศ์ พ. ., พิชัยเสนาณรงค์ ว. ., จิรวัฒนกิจ ผ. ., & อยู่สำราญ พ. . (2025). การพัฒนาสมรรถนะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 โดยใช้สติและสมาธิเป็นฐานของนักเรียนจังหวัดนครปฐม . วารสารศิลปศาสตร์ราชมงคลสุวรรณภูมิ, 7(1), 116–128. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/art/article/view/282135
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กิตติชัย สุธาสิโนบล. (2564). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้พระพุทธศาสนาที่มีสติเป็นฐานการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับผู้เรียนระดับประถมศึกษาในสังคมไทยยุคปัจจุบัน. วารสารบัณฑิต มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ม, 15(2), 40-53. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JournalGradVRU/article/view/242089

กมลฉัตร กล่อมอิ่ม. (2562). วิธีวิทยาการเรียนรู้ฐานสมรรถนะ. รัตนสุวรรณการพิมพ์3.

กุลยา ตันติผลาชีวะ. (2558). การประเมินความต้องการจำเป็น. วารสารสารานุกรมศึกษาศาสตร์, 30, 75-79. https://ejournals.swu.ac.th/index.php/ENEDU/issue/view/759

กลุ่มนโยบายและแผน สำนักงานศึกษาธิการจังหวัดนครปฐม. (2565, 17 สิงหาคม). แผนปฏิบัติการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนด้านการศึกษา (SDG4) ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2565 – 2566 จังหวัดนครปฐม. https://online.anyflip.com/usoes/gzer/mobile/index.html

กลุ่มนโยบายและแผน สำนักงานศึกษาธิการจังหวัดนครปฐม. (2565, ไม่ปรากฏวัน เดือนที่เผยแพร่). ข้อมูลสารสนเทศด้านการศึกษา สำนักงานศึกษาธิการจังหวัดนครปฐม ประจำปี 2565.

https://nppeo.go.th/?page_id=6100

กลุ่มมาตรฐานการศึกษา สำนักมาตรฐานการศึกษาและพัฒนาการเรียนรู้ สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2562). กรอบสมรรถนะหลักผู้เรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานและระดับประถมศึกษาตอนต้น (ป.1-3). บริษัท 21 เซ็นจูรี่ จำกัด.

ฐิตวี แก้วพรสวรรค์, กมลพร แก้วพรสวรรค์ และถิรพร ตั้งจิตติพร. (2555). ปัจจัยที่มีผลต่อความเป็นผู้มีสติของวัยรุ่นไทย. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 54(4), 403-412. https://www.psychiatry.or.th/JOURNAL/57-4/03-Titawee3.pdf

ณวรัน เรืองศิริ, พระมหาหรรษา ธมฺมหาโส และพระปราโมทย์ วาทโกวิโท. (2564). การพัฒนากระบวนการเรียนรู้ที่มีสติและสมาธิเป็นฐานศึกษากรณี : นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นโรงเรียนโรงเรียนสวายพิทยาคม ตำบลสวาย อำเภอปรางค์กู่ จังหวัดศรีสะเกษ. วารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 9(3), 988-1000. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/249522/169046

ประภาภัทร นิยม. (2561, 27 เมษายน ). หลักคิดลึกซึ้งของ Holistic Learning ที่บอกเราว่า ชีวิตคือการเรียนรู้. https://holisticteacher.co/?p=735

พระสุรัศ สุรปญฺโญ(สุขขุนทด), พระมหาธณัชพงศ์ สุพฺรหฺมปญฺโญ(คิดอ่าน), พระธีรพล วรคุโณ (คำสิงห์ใส) และวิโรจน์ วิชัย. (2565). รูปแบบการใช้สติในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของนักเรียนโรงเรียนศรีสังวาลย์เชียงใหม่. วารสารปรัชญาอาศรม, 4(2), 75-90. https://so09.tci-thaijo.org/index.php/jpar/article/view/1147/448

พุทธทาสภิกขุ. (2545). แก่นพุทธศาสนา. ธรรมสภา.

วัชรา เล่าเรียนดี, ปรณัฐ กิจรุ่งเรือง และอรพิณ ศิริสัมพันธ์.

(2545). กลยุทธ์การจัดการเรียนรู้เชิงรุกเพื่อพัฒนาการคิดและยกระดับคุณภาพการศึกษาสำหรับศตวรรษที่ 21. เพชรเกษมพริ้นติ้ง กรุ๊ป จำกัด.

สุริยเดว ทรีปาตี. (2564). รู้จักเด็ก ทั้งตัวและหัวใจ : เคล็ดลับการเป็นพี่เลี้ยงคู่ใจ. บริษัท เก็ทกีฟ กรุ๊ป จำกัด.

สุวิมล ว่องวาณิช. (2562). การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็น (พิมพ์ครั้งที่ 4). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2566). เข้าใจสมรรถนะอย่างง่าย ๆ ฉบับประชาชนและเข้าใจหลักสูตรฐานสมรรถนะอย่างง่าย ๆ ฉบับครู ผู้บริหารและบุคลากรทางการศึกษา. บริษัท 21 เซ็นจูรี่ จำกัด.

สำนักงานบริหารพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา. (2564, 13 มีนาคม). รายงานฉบับสมบูรณ์ คู่มือการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษาฐานสมรรถนะ. https://anyflip.com/rsrjw/dtrm/

พระราชบัญญัติสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ พ.ศ. 2561. (2565, 1 พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 139 ตอนพิเศษ 258 ง. หน้า 1-143.

Lorenza Corti and Carmen Gelati. (2020). Mindfulness and Coaching to Improve Learning Abilities in University Students: A Pilot Study.

International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(6), 1-20. https://doi.org/10.3390/ijerph17061935

TSIS: Nurture one researcher at a time. (2020, 25 พฤษภาคม). การกำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างด้วยตารางสำเร็จรูป. https://www.thetsis.com/post/research-tips-sampling