ภาพสะท้อนแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงในวรรณกรรมแบบเรียนภาษาพาที
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวรรณกรรมแบบเรียนภาษาไทยชั้นประถมศึกษา ปีที่ 1-6 ในแง่ภาพสะท้อนแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงที่ปรากฏผ่านตัวละครในเรื่องเล่าหลัก ขอบเขตการวิจัย คือวรรณกรรมแบบเรียนภาษาไทย ชุดภาษาเพื่อชีวิต ภาษาพาที ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-6 จำนวน 6 เล่ม ขอบเขตด้านเนื้อหา คือ เรื่องเล่าหลักในบทเรียน 88 เรื่อง ผู้วิจัยใช้วิธีการศึกษาเอกสาร รวบรวมข้อมูล 88 เรื่องและศึกษางานวิจัยที่เกี่ยวข้อง วิเคราะห์ข้อมูล รายงานผลการศึกษาในรูปแบบการพรรณนาวิเคราะห์ สรุป และอภิปรายผลวิจัย
ผลการศึกษาพบว่า เรื่องเล่าหลักในวรรณกรรมแบบเรียนภาษาไทย ชุดภาษาเพื่อชีวิต ภาษา พาที ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-6 ได้สะท้อนภาพแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงครบทุกด้าน ดังนี้ หลัก 3 ห่วง ได้แก่ 1. ความพอประมาณ ได้สะท้อนภาพแนวคิดการดำเนินชีวิตอย่างพอดี ไม่ฟุ่มเฟือย พึ่งตนเองได้ 2. การมีเหตุผล ได้สะท้อนภาพแนวคิดความไม่ประมาท การใช้สติปัญญาไตร่ตรอง คำนึงถึงผลการกระทำอย่างรอบคอบ 3. การมีภูมิคุ้มกันที่ดี ได้สะท้อนภาพแนวคิดการเตรียมตัวให้พร้อมรับผลกระทบที่จะเกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงในชีวิต ส่วนหลัก 2 เงื่อนไข ได้แก่ 1. เงื่อนไขความรู้ ได้สะท้อนภาพแนวคิด 1.1) การดำเนินชีวิตอย่างรอบคอบ 1.2) การดำเนินชีวิตอย่างรอบรู้ 1.3) การดำเนินชีวิตอย่างระมัดระวัง 2. เงื่อนไขคุณธรรม ได้สะท้อนภาพแนวคิด 2.1) การดำเนินชีวิตด้วยความซื่อสัตย์สุจริต 2.2) การดำเนินชีวิตด้วยการมีความเพียร ความอดทน 2.3) การดำเนินชีวิตด้วยการใช้สติและปัญญาในการดำเนินชีวิต
ทั้งนี้ในแง่องค์ความรู้ได้ค้นพบว่าภาพสะท้อนแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงในแบบเรียนดังกล่าว ได้กล่อมเกลาจริยธรรมแก่เยาวชนให้มีพฤติกรรมตามแก่นสารเศรษฐกิจพอเพียง ดำรงตนอย่างสงบสุขในวิถีปัจจุบัน
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กมลมาลย์ คำแสน. (2557). เอกสารประกอบการสอน การวิเคราะห์หนังสือเรียนภาษาไทย. อุดรธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมชุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2563). หนังสือเรียน ราชวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย ชุดภาษาเพื่อชีวิต ภาษาพาทีชั้นประถมศึกษาปีที่ 5. (พิมพ์ครั้งที่ 14). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์สกสค.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2563). หนังสือเรียน ราชวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย ชุดภาษาเพื่อชีวิต ภาษาพาทีชั้นประถมศึกษาปีที่ 6. (พิมพ์ครั้งที่ 13). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์สกสค.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2564). หนังสือเรียน ราชวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย ชุดภาษาเพื่อชีวิต ภาษาพาทีชั้นประถมศึกษาปีที่ 2. (พิมพ์ครั้งที่ 17). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์สกสค.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2564). หนังสือเรียน ราชวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย ชุดภาษาเพื่อชีวิต ภาษาพาทีชั้นประถมศึกษาปีที่ 4. (พิมพ์ครั้งที่ 18). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์สกสค.
คณะอนุกรรมการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง สำนักงานคณะกรรมการการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2550). ประมวลคำในพระบรมราโชวาทพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ตั้งแต่พุทธศักราช 2493-2549 ที่เกี่ยวข้องกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพมหานคร: กลุ่มงานเศรษฐกิจพอเพียง สำนักคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
ฐาปณิตา สว่างศรี และจำเนียร พลหาญ. (2566). แนวทางการพัฒนาการบริหารสถานศึกษาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาร้อยเอ็ด. วารสารพุทธปรัชญาวิวัฒน์ มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, 7(1), 415-427.
ปราณี เชียงทอง. (2526). วรรณกรรมสำหรับเด็ก. กรุงเทพมหานคร: สุวีริยะสาส์น.
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาประเทศตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2555). ตามรอยพระราชดำริสู่ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์การพิมพ์เพชรรุ่ง.
รังรอง เจียมวิจักษณ์. (2561). การศึกษาหนังสือเรียนภาษาไทย ภาษาพาที: ความสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ที่ 1 การเสริมสร้างและพัฒนาศักยภาพทุนมนุษย์ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม ฉบับที่สิบสอง. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 18(2), 26-54.
วรกมล สีหานาวี และมณฑา ชุ่มสุคนธ์. (2563). การวิเคราะห์หนังสือเรียนภาษาไทยระดับประถมศึกษาตอนปลาย. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 7(3), 134-147.
วัศรนันท์ ชูทัพ. (2563). พ่อมหา แม่หางเครื่อง ลูก(สาว)นักร้อง คันฉ่องส่องสังคมบริโภคนิยม. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้, 8(1), 217-232.
สุริยเดว ทรีปาตี. (2566). เวิร์คพอยท์ทูเดย์ สรุป ดราม่าไข่ต้ม “อาหาร” ทางเลือก vs ไม่มีทางเลือก. สืบค้น 20 สิงหาคม 2566. จาก https://workpointtoday.com/boiled-eggs.