บทบาทผู้นำกับกระบวนทัศน์ในการพัฒนาชุมชน

บทคัดย่อ

           การพัฒนาชุมชนเป็นการเสริมสร้างความเจริญทางเศรษฐกิจ สังคม การเมือง สิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรม เพื่อให้ความเป็นอยู่ของสมาชิกในชุมชนดีขึ้น “ผู้นำชุมชน” เป็นแกนหลักสำคัญที่จะนำพาชุมชนไปสู่เป้าหมาย ดังนั้นผู้นำจะต้องปรับบทบาทให้สอดคล้องกับบริบทแห่งการพัฒนาโดยต้องเป็นผู้รับฟังเพื่อรับทราบสภาพปัญหาและวางแนวทางในการแก้ไขโดยสร้างความรู้สึกร่วมและโน้มน้าวใจของคนในชุมชนให้เห็นความสำคัญของการพัฒนาและสร้างให้ประชาชนตระหนักถึงคุณค่าของชุมชน นอกจากนั้นจะต้องเป็นผู้นำในการนำสมาชิกในชุมชนลงมือกระทำอย่างจริงใจ อุทิศทั้งกำลังกาย กำลังสติปัญญา และสรรพกำลังที่ตนมีอยู่เพื่อให้ชุมชนไปสู่เป้าหมาย ดังนั้นผู้นำต้องพัฒนาศักยภาพของตนให้เป็นนักคิด นักวิเคราะห์ ตลอดทั้งการเป็นนักวางแผน เพื่อสร้างกระบวนทัศน์ในการแสวงหารูปแบบการพัฒนาให้เหมาะสมกับสภาพหรือบริบทของชุมชน ซึ่งกระบวนทัศน์ในการพัฒนานั้นควรเริ่มจากการสร้างผู้นำเพื่อสืบทอดเจตนารมณ์ร่วมและพัฒนาคนในชุมชนร่วมเป็นทีมงานในการพัฒนาเพื่อปรับเปลี่ยนวิธีการทำงานของชุมชน พร้อมทั้งสร้างเครือข่ายร่วมกับภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม ทั้งนี้ต้องยึดชุมชนเป็นเป้าหมายในการพัฒนาเพื่อนำไปสู่ความยั่งยืนของชุมชนอย่างแท้จริง