รูปแบบการบริหารจัดการธุรกิจสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงแบบครบวงจร ขนาดกลางและขนาดย่อม
DOI:
https://doi.org/10.53848/jlsco.v11i2.269514คำสำคัญ:
สถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงแบบครบวงจร, รูปแบบการบริหาร, ธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อมบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1)เพื่อศึกษาองค์ประกอบของการบริหารจัดการธุรกิจสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงแบบครบวงจรขนาดกลางและขนาดย่อม 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการธุรกิจสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงแบบครบวงจรขนาดกลางและขนาดย่อม 3) เพื่อจัดทำคู่มือการบริหารจัดการธุรกิจสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงแบบครบวงจรขนาดกลางและขนาดย่อม ใช้วิธีวิจัยแบบผสมผสานระหว่างการวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยเชิงปริมาณ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง เพื่อสัมภาษณ์เชิงลึกนักวิชาการ และผู้ประกอบการ จำนวน 8 ราย และการเก็บข้อมูลแบบสอบถามจากผู้ประกอบการธุรกิจสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิง จำนวน 379 ราย วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน ผลการวิจัยพบว่า 1) องค์ประกอบของการบริหารจัดการธุรกิจสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงแบบครบวงจรขนาดกลางและขนาดย่อม ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบหลักและ 18 องค์ประกอบย่อย ดังนี้ (1) การบริหารจัดการองค์กร ได้แก่ การวางแผนการดำเนินงาน การจัดโครงสร้างองค์กร ภาวะผู้นำของผู้ประกอบการ และการควบคุมการดำเนินงาน (2) การบริหารทรัพยากรมนุษย์ ได้แก่ การวางแผนทรัพยากรมนุษย์ การพัฒนาบุคลากร และการธำรงรักษาทรัพยากรมนุษย์ (3) การบริหารด้านการตลาด ได้แก่ ผลิตภัณฑ์ ราคา ช่องทางการจัดจำหน่าย การส่งเสริมการตลาด พนักงานผู้ให้บริการ กระบวนการให้บริการ และลักษณะทางกายภาพ (4) ด้านบัญชีและการเงิน ได้แก่ การวางแผนทางการเงิน การปฏิบัติการทางบัญชีการเงิน การควบคุมทางบัญชีการเงิน และการนำผลไปปรับปรุงการดำเนินงาน 2) ผลการวิเคราะห์องค์ประกอบ ตัวแปรทุกตัวมีค่าน้ำหนักระหว่าง 0.680 – 0.974 ซึ่งเป็นค่าน้ำหนักองค์ประกอบที่อยู่ในระดับที่ยอมรับได้ นำไปพัฒนาเป็นรูปแบบการบริหารจัดการธุรกิจสถานีน้ำมันเชื้อเพลิงแบบครบวงจรขนาดกลางและขนาดย่อม และได้รับการประเมินจากผู้ทรงคุณวุฒิผ่านการประชุมสนทนากลุ่ม มีความเหมาะสมระดับมากที่สุด 3) คู่มือการบริหารจัดการธุรกิจสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงขนาดกลางและขนาดย่อม ซึ่งประกอบด้วยแนวทางปฏิบัติและตัวชี้วัดผลสำเร็จในแต่ละองค์ประกอบเพื่อเป็นแนวทางการบริหารจัดการธุรกิจสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงให้ประสบความสำเร็จ และได้รับความเห็นชอบจากผู้เชี่ยวชาญ มีความเหมาะสมระดับมาก
เอกสารอ้างอิง
กรุงเทพธุรกิจ. (2564). ผู้ค้าน้ำมัน เปิดเกมรุกขยายปั๊มปี 64 ชิงฐานลูกค้ารักษามาร์เก็ตแชร์. ค้นเมื่อ 3 เมษายน 2565, จาก: https://www.bangkokbiznews.com/business/914825.
กฤติวิทย์ หารเทา. (2560). ความพึงพอใจในการบริการและความพึงพอใจของผู้ที่เกี่ยวข้องกับการบริการ. ค้นเมื่อ 2 เมษายน 2566, จาก: https://www.cctvbangkok.com/ความพึงพอใจในการบริการ.
ชนัต สุขสุวรรณธร และวิชิต อู่อ้น. (2562). รูปแบบการพัฒนางานบริการสำหรับธุรกิจรักษาความปลอดภัยในประเทศไทย. สักทอง : วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ (สทมส.), 25(2), 131-142.
ณัฐนันท์ อุบลครุฑ กฤตยาวดี เกตุวงศา และ วราวรรณ ชูวิรัช. (2563) ความสัมพันธ์ระหว่างการควบคุมทางบัญชีกับคุณภาพข้อมูลทางบัญชีของธุรกิจโลจิสติกส์ในประเทศไทย. วารสารการบัญชีและการจัดการ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 13(1), 138-150.
ณัฐพล ศิริวรเวทย์. (2554). การจัดการธุรกิจของสถานีบริการน้ำมัน. วิทยานิพนธ์บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
ณัฐยา สินตระการผล. (2560). กลยุทธ์การตลาด. กรุงเทพมหานคร: เอ็กซเปอร์เน็ท.
ธนินท์รัฐ รัตนพงศ์ภิญโญ. (2560). กลยุทธ์การพัฒนาเพื่อความอยู่รอดและเติบโตของธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) ในเขตจังหวัดเพชรบุรี. รายงานการวิจัยกองทุนวิจัยและสร้างสรรค์ คณะวิทยาการจัดการ, มหาวิทยาลัยศิลปากร.
นวพร สังวร และสุพรรณี ชีนะเภท. (2559). กลยุทธ์การตลาดของธุรกิจขนาดย่อมสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน. รายงานการวิจัยคณะบริหารธุรกิจและเทคโนโลยีสารสนเทศ, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ.
นิชาภัทร อันนันนับ. (2559). คุณภาพการบริการและส่วนประสมทางการตลาดที่มีอิทธิพลต่อความพึงพอใจของผู้ใช้บริการร้านอาหารอิสลามในเขตกรุงเทพมหานคร. การค้นคว้าอิสระศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการจัดการอุตสาหกรรมการบริการและการท่องเที่ยว, มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.
เนตร์พัณณา ยาวิราช. (2556). การจัดการสมัยใหม่. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพฯ: บริษัท ทริปเพิ้ล กรุ๊ป จำกัด.
พรรณนุช ชัยปินชนะ. (2559). การพัฒนาการจัดการการเงินของกลุ่มผักอินทรีย์ ตำบลหนองป่าครั่ง อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน. วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิต, 4(1), 84-97.
พระมหาสหัส ดำคุ้ม. (2556). การพัฒนารูปแบบการบริหารมหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยที่มีประสิทธิผล. วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต สาขาบริหารการศึกษา วิทยาลัยบัณฑิตศึกษาด้านการจัดการ, มหาวิทยาลัยศรีปทุม.
พุดทะวง พัดทะดาวง และธีทัน ตรีศิริโชติ. (2562). การพัฒนารูปแบบการบริหารธุรกิจครอบครัวไปสู่การบริหารธุรกิจแบบ SMEs ในด้านธุรกิจการศึกษา ในเขตภาคกลางของ สปป.ลาว. วารสารวิทยาลัยพาณิชยศาสตร์บูรพาปริทัศน์, 14(2), 127-142.
รัญชนา นำอิน. (2555). การจัดทำคู่มือปฏิบัติงานรูปแบบการวิเคราะห์. วารสารวิชาการและวิจัย มทร.พระนคร, 6(1), 139-153.
วัฒนา โสธรวัฒนา, อมรรัตน์ ศรีวาณัติ และเยาวภา ปฐมศิริกุล. (2562). รูปแบบกลยุทธ์การตลาดบริการ การรับรู้คุณภาพบริการที่ส่งผลต่อความภักดีของผู้รับบริการกับสถาบันกวดวิชาในประเทศไทย. วารสารจุฬาลงกรณ์ธุรกิจปริทัศน์, 41(160), 22-56.
ศิริพร อินโห้. (2565). ปัจจัยเชิงสาเหตุทางการตลาดเชิงสัมพันธภาพที่มีอิทธิพลต่อผลการดำเนินงานของธุรกิจตัวแทนจำหน่ายรถยนต์. วารสารนวัตกรรมการศึกษาและวิจัย, 6(1), 16-32.
ศิวพร วิยะวงศ์. (2564). แนวทางการบริหารทรัพยากรมนุษย์เพื่อสนับสนุนให้เกิดองค์กรที่มุ่งเน้นการสร้างผลงานและขับเคลื่อนด้วยศักยภาพของบุคลากรเป็นสำคัญ. ปริญญาการจัดการมหาบัณฑิต วิทยาลัยการจัดการ, มหาวิทยาลัยมหิดล.
สกล บุญสิน. (2560). การจัดการทรัพยากรมนุษย์. เชียงใหม่: ศูนย์บริหารงานวิจัยมหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
สลักจิต นิลผาย. (2560). ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพของงบการเงินของธุรกิจ SMEs ในประเทศไทยจากมุมมองของผู้บริหาร. วารสารบริหารธุรกิจ เศรษฐศาสตร์และการสื่อสาร, 5(3), 38-49.
สาโรจน์ โอพิทักษ์ชีวิต. (2554). การจัดการและพฤติกรรมองค์การ. พิมพ์ครั้งที่ 1 กรุงเทพมหานคร: บริษัท ซีวีแอลการพิมพ์ จำกัด.
สำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน กระทรวงพลังงาน. (2562). รายงานประจำปี 2562. ค้นเมื่อ 8 พฤศจิกายน 2563, จาก: https://www.eppo.go.th/index.php/th/informationservices/ct-menu-item-54.
สุเทพ ไชยวุฒิ. (2560). การพัฒนาคู่มือการบริหารจัดการงานวิชาการของคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่. วิทยานิพนธ์ครุศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา, มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงใหม่.
อภิญญา ดวงภักดี. (2560). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิภาพการใช้ระบบสารสนเทศทางการบัญชีเพื่อการวางแผนทรัพยากร : กรณีศึกษาบริษัทผลิตไม้ยางพาราแปรรูปในประเทศไทย. วิทยานิพนธ์บัญชีมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
Beitler, M. (2006). Strategic organizational change (2nd ed.) New York: Practitioner Press International.
Bernardin, J.H. & Joyce E.A. Russell. (2013). Human resource management: an experiential approach. Irwin/McGraw-Hill.
George, D., & Mallery, P. (2003). Reliability analysis. SPSS for Windows, step by step: a simple
guide and reference, 14th edn. Boston: Allyn & Bacon, 222-232.