การพัฒนาหลักสูตรและหลักสูตรสถานศึกษาฐานสมรรถนะ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการ เรื่อง การพัฒนาหลักสูตรและหลักสูตรสถานศึกษาฐานสมรรถนะ มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอสาระสำคัญที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาหลักสูตรและหลักสูตรสถานศึกษาฐานสมรรถนะ ซึ่งเป็นจุดเน้นของการศึกษาในปัจจุบัน เพื่อให้สอดคล้องกับสภาวการณ์เปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ของโลกในปัจจุบัน บทความนี้จะนำเสนอสาระสำคัญ ประกอบด้วย ความหมายของหลักสูตร ระดับของหลักสูตร กระบวนการพัฒนาหลักสูตร หลักสูตรสถานศึกษาและกระบวนการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา จุดเน้นของการศึกษาไทยในสภาวการณ์ปัจจุบัน ความหมายของหลักสูตรฐานสมรรถนะ และการเรียนการสอนฐานสมรรถนะ โดยการทบทวน วิเคราะห์ สังเคราะห์ จากเอกสาร บทความทางวิชาการหรือแหล่งข้อมูลต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง
จากการศึกษา พบว่า การพัฒนาหลักสูตรเป็นกระบวนการที่มีการวางแผนและจัดการเพื่อสร้างหรือปรับปรุงกระบวนการจัดการเรียนการสอนให้เหมาะสมกับผู้เรียนและวัตถุประสงค์การศึกษา โดยในปัจจุบันหลักสูตรที่เป็นจุดเน้นของการศึกษาไทย คือ “หลักสูตรฐานสมรรถนะ” ซึ่งเป็นหลักสูตรที่เป็นแนวทางการพัฒนาการศึกษาที่เน้นการสร้างสมรรถนะหรือทักษะที่จำเป็นสำหรับผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 เพื่อให้สามารถปรับตัวและประสบความสำเร็จในสังคมที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว แนวคิดนี้แตกต่างจากหลักสูตรแบบดั้งเดิมที่มักเน้นเนื้อหาวิชาความรู้มากกว่าการพัฒนาทักษะที่ผู้เรียนสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในสถานการณ์จริงและสามารถใช้ในอนาคตได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Neil, M. W. (1981). The Open University. George Allen & Unwin.
OECD. (2018). The future of education and skills: Education 2030 – The OECD learning compass. Organisation for Economic Co-operation and Development. https://www.oecd.org/education/2030-project/
Oliva, P. F. (2009). Developing the curriculum (7th ed.). Allyn & Bacon.
Saylor, J. G., Alexander, W. M., & Lewis, A. J. (1974). Curriculum planning for better teaching and learning (4th ed.). Holt, Rinehart and Winston.
Sowell, E. J. (1996). Curriculum: An integrative introduction. Merrill Prentice Hall.
Taba, H. (1962). Curriculum development: Theory and practice. Harcourt, Brace & World.
Trilling, B., & Fadel, C. (2009). 21st century skills: Learning for life in our times. Jossey-Bass.
เนาวรัตน์ แสงสว่าง. (2552). การพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
โรงเรียนบ้านตะโละหะลอ. (2567). หลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนบ้านตะโละหะลอ พุทธศักราช 2567. สืบค้นจาก https://bantalohhalo.thai.ac/client-upload/bantalohhalo/uploads/files/หลักสูตรฐานสมรรถนะ.pdf
กระทรวงศึกษาธิการ. (2544). หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544. กรุงเทพฯ: สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2567). คู่มือการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษาฐานสมรรถนะ. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.
ณิรดา เวชญาลักษณ์. (2565). การบริหารหลักสูตรสถานศึกษาเพื่อการพัฒนาผู้เรียนในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ทิศณา แขมมณี. (2567). การออกแบบหลักสูตรฐานสมรรถนะ: แนวคิดและการประยุกต์ใช้. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ทิศนา แขมมณี และคณะ. (2567). คู่มือการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษาฐานสมรรถนะ. สืบค้นจาก https://www.skprivate.go.th/file_manager/view_pdf/?path=uploads/group/79935058b0424c9227ac6657678713e3.pdf&name=คู่มือการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษาฐานสมรรถนะ.pdf
ทิศนา แขมมณี. (2565). กระบวนการและผลการพิจารณาให้ความเห็นชอบกรอบหลักสูตรสถานศึกษาฐานสมรรถนะ. สืบค้นจาก https://www.edusandbox.com/27feb-ceb-news/
นันท์นภัส นิยมทรัพย์. (2560). ความรู้พื้นฐานด้านการเรียนการสอน. นครปฐม: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร.
มารุต พัฒผล. (2567). แนวคิดหลักการพัฒนาหลักสูตร (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: ศูนย์ผู้นำนวัตกรรมหลักสูตรและการเรียนรู้.
วิโรจน์ ตั้งเจริญเสถียร. (2565). การพัฒนาหลักสูตรฐานสมรรถนะ: ทฤษฎีและแนวปฏิบัติ. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศิวลักษณ์ มหาชัย และเอกราช โฆษิตพิมานเวช. (2565). การพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา. วารสารมณีเชษฐาราม วัดจอมมณี, 5(2), 168–185.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2565). การพัฒนาหลักสูตรฐานสมรรถนะ. เข้าถึงจาก https://www.ipst.ac.th/
สำนักเลขาธิการสภาการศึกษา. (2563). รายงานการศึกษาวิจัยเพื่อพัฒนาหลักสูตรฐานสมรรถนะ. กรุงเทพฯ:
สกศ.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2563). เข้าใจสมรรถนะอย่างง่าย ๆ ฉบับประชาชน และเข้าใจหลักสูตรฐานสมรรถนะอย่างง่าย ๆ ฉบับครูผู้บริหาร และบุคลากรทางการศึกษา. กรุงเทพฯ: 21 เซ็นจูรี่.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2567). กรอบแนวคิดและแนวทางการพัฒนาหลักสูตรฐานสมรรถนะ. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2567). รายงานการศึกษากระบวนการและผลการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษาฐานสมรรถนะ (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา (สกศ.).
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. (2563). ฐานคิดของหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน (หลักสูตรฐานสมรรถนะ). สืบค้นจาก https://cbethailand.com/ฐานคิดของหลักสูตรการศึ/
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2564). แนวทางการจัดการเรียนรู้ฐานสมรรถนะ. กรุงเทพฯ: สพฐ.
สุราษฎร์ พรมจันทร์. (2555). ยุทธวิธีการเรียนการสอนวิชาเทคนิค (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ.
