A STUDY ON THE WISDOMS OF THAI TRADITIONAL MEDICINE IN LOM DISEASE TREATMENT BY MEDICINE IN CHAWADARN SCRIPTURE
Main Article Content
Abstract
Treatment of Lom disease was an outstanding wisdom of Thai traditional medicine. This disease was commonly found in elderly that age was easily illness. Thus, this study aimed to determine the treatment principle and guideline of Lom disease by medicine, then medicine in Chawadarn scripture was collected to be more advanced as an alternative treatment for the public. This study is qualitative research by compiling the Wind Dhatu theory, factors of Wind Dhatu function, treatment principle, treatment guideline and herbal formula in Chawadarn scripture of Tumra Vejasart Chabap Luang (Royal Thai Treatise of Medicine of King Rama V) and Tumra Phatsart Songkroh by Phraya Pitsanuprasartvet. The results found that there were 4 principles of Lom disease treatment as followed; wind calming in the body, wind excretion, wind stimulation for increasing blood circulation, and tonic of wind and blood circulation. The pharmacological therapeutic by herbal formula were consisted with 8 methods including; oral administration, inhalation, topical route, snuff, self-herbal compress, poultice, fume inhalation and tobacco. In addition, the treatments of Lom disease were divided into 2 parts as acute and chronic Lom disease that have 326 types of herbs (271 types of medicinal plants, 19 types of medicinal animals, 33 types of medicinal elements and 3 types of others). Finally, the results of this study can be developed treatment guidelines in Thai traditional medicine for acute Lom disease in elderly.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กรมศาสนา. (2565). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.
กรมศิลปากร. (2555). ตำราเวชศาสตร์ฉบับหลวง รัชกาลที่ 5 เล่ม 3. กรุงเทพมหานคร: บริษัท อมรินทร์ พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน).
กรรณิกา นันตา และคณะ. (2564). การศึกษาโอกาสในการพัฒนาแนวเวชปฏิบัติการรักษาอาการลมแปรปรวนในผู้ที่ย่างเข้าสู่วัยผู้สูงอายุด้วยหัตถเวช. วารสารหมอยาไทยวิจัย, 7(1), 53-66.
กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2565). การสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2565. กรุงเทพมหานคร: กองสถิติพยากรณ์ สำนักงานแห่งชาติ.
กระทรวงสาธารณสุข กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สำนักคุ้มครองภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย. (2557). ตำราการแพทย์แผนไทยในศิลาจารึกวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) เล่ม 3. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก ในพระบรมราชูปถัมภ์.
คณะอนุกรรมการจัดทำพจนานุกรมศัพท์แพทย์และเภสัชกรรมไทย ในคณะกรรมการคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย. (2550). พจนานุกรมศัพท์แพทย์และเภสัชกรรมไทย (1). วารสารการแพทย์แผนไทยและการพทย์ทางเลือก, 5(1), 78-85.
บุญมี เมธางกูรและบุษกร เมธางกูร. (2545). คู่มือการศึกษาพระอภิธรรมมัตถสังคหะ : ปริจเฉทที่ 6 รูป สังคหวิภาค นิพพานปรมัตถ์. (พิมพ์ครั้งที่ 1). นครปฐม: มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุต). (2553). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์ (ชำระ-เพิ่มเติมช่วงที่ 1/เสริม). (พิมพ์ครั้งที่ 14). กรุงเทพมหานคร: บริษัท ธนธัชการพิมพ์.
พระยาพิศณุประสาทเวช. (2450). แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ เล่ม 2. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ศุภการจำรูญ.
พระยาพิศณุประสาทเวช. (2451). เวชศาสตร์ศึกษาแพทย์ศาสตร์สังเขป 1, 2, 3. กรุงเทพมหานคร: วัดพระเชตุพนวิมนมังคลารามราชวรวิหาร.
ภัครพล แสงเงิน. (2564). การศึกษาเปรียบเทียบตำรับยาในตำรายาวัดใหม่พรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลกกับตำรับยาในตำราแพทย์ศาสตร์สงเคราะห์บับหลวง. วารสารไทยคดีศึกษา, 18(2), 169-218.
มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. (2556). พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย. (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
วันวิสา จันทร์วิบูลย์ . (2563). การรักษาอัมพฤกษ์อัมพาตตามศาสตร์การแพทย์แผนไทย. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยการจัดการและเทคโนโลยีอีสเทิร์น , 17(1), 44-49.
อรจิตต์ บำรุงสกุลสวัสดิ์ และคณะ. (2559). คู่มือสนับสนุนการบริหารจัดการระบบบริการดูแลระยะยาวด้านสาธารณสุขสำหรับผู้สุงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.).