การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น “การท่องเที่ยวเชิงธรณีวิทยา” สำหรับโรงเรียนในพื้นที่อุทยานธรณีผาชันสามพันโบก จังหวัดอุบลราชธานี

Main Article Content

ปิยาภรณ์ พิชญาภิรัตน์
ปริวรรต สมนึก

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัญหาและความต้องการในการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น 2) พัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น “การท่องเที่ยวเชิงธรณีวิทยา” สำหรับโรงเรียนในพื้นที่อุทยานธรณีผาชันสามพันโบก จังหวัดอุบลราชธานี 3) ประเมินและปรับปรุงหลักสูตรท้องถิ่น รูปแบบการวิจัยใช้การวิจัยและพัฒนา กลุ่มทดลองนำร่อง เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ในโรงเรียนมัธยมศึกษาในเขตพื้นที่อุทยานธรณีผาชันสามพันโบก 4 โรงเรียน โรงเรียนละ 1 ห้องเรียน รวม 127 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้ แบบประเมินคุณภาพหลักสูตร และแบบสอบถามความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์เนื้อหา การทดสอบค่าที ผลการวิจัย พบว่า 1) สภาพปัญหาและความต้องการในการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด 2) หลักสูตรท้องถิ่น มีองค์ประกอบ 6 ประการ ได้แก่ ที่มาและความสำคัญ หลักการ วัตถุประสงค์ โครงสร้างเนื้อหาและเวลา การจัด การเรียนรู้ และการวัดและประเมินผล เนื้อหา ประกอบด้วย 4 หน่วยการเรียนรู้ เวลาเรียน 20 ชั่วโมง ร่างหลักสูตรมีความหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด การศึกษานำร่องการใช้หลักสูตร พบว่า ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการท่องเที่ยวเชิงธรณีวิทยาสูงขึ้นเมื่อเทียบกับเกณฑ์ร้อยละ 70 และสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 3) การประเมินหลักสูตรท้องถิ่นด้านความเป็นไปได้ ความถูกต้องเหมาะสม และความเป็นประโยชน์ อยู่ในระดับมากที่สุดทุกด้าน ผู้เรียนมีความพึงพอใจต่อหลักสูตรโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และประเด็นการปรับปรุงหลักสูตร คือ การมีส่วนร่วมของบุคคลที่มีความรู้ความสามารถ มีประสบการณ์ในเนื้อหาแต่ละหน่วย การใช้แหล่งเรียนรู้ในชุมชนให้มากขึ้น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พิชญาภิรัตน์ ป. ., & สมนึก ป. . (2025). การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น “การท่องเที่ยวเชิงธรณีวิทยา” สำหรับโรงเรียนในพื้นที่อุทยานธรณีผาชันสามพันโบก จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 12(5), 263–272. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/289030
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ชรินทร์ มั่งคั่ง และคณะ. (2561). องค์ความรู้หลักสูตรและการสอนสังคมศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ชวลิต ชูกำแพง. (2559). การวิจัยและพัฒนาหลักสูตร: แนวคิดและกระบวนการ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ชัยวัฒน์ รังสิมันตุ์วงศ์ และทิพย์วิมล วังแก้วหิรัญ. (2559). การพัฒนาหลักสูตรสาระการเรียนรู้ท้องถิ่นเพื่อการพัฒนาชุมชน. วารสารเศรษฐศาสตร์และกลยุทธ์การจัดการ, 3(2), 94-102.

ชัยวัฒน์ สุทธิรัตน์. (2560). การพัฒนาหลักสูตร ทฤษฎีสู่การปฏิบัติ. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพมหานคร: วี พรินท์.

พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม 2545. (2551). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 119 ตอนที่ 123 ก หน้า 28 (19 สิงหาคม 2545).

ไพฑูรย์ สินลารัตน์. (2559). การศึกษา 4.0 เราต้องแปลงกับดักให้เป็นความหวังดี การศึกษา 4.0 เป็นยิ่งกว่าการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

รติ จิรนิรัติศัย และยศวีร์ สายฟ้า. (2562). การสังเคราะห์กระบวนการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์วิจัย, 11(2), 457-471.

รัตนะ บัวสนธ์. (2556). การวิจัยเชิงคุณภาพทางการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: บริษัท วี พริ้นท์ 1991 จำกัด.

วิชัย วงษ์ใหญ่ และมารุต พัฒผล. (2558). กระบวนทัศน์การโค้ชเพื่อเสริมสร้างทักษะการสร้างสรรค์ และนวัตกรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร: บริษัทสนิทวงศ์การพิมพ์ จํากัด.

วีระยุทธ ชาตะกาญจน์ และคณะ. (2567). การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นสำหรับเสริมสร้างการเป็นมัคคุเทศก์เพื่อ

การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์และการเกษตรในอำเภอนบพิตำ จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารนาคบุตรปริทรรศน์, 16(2), 128-139.

สำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.

สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. (2565). 27 มีนาคม 2565 ผลักดัน “อุทยานธรณีผาชัน สามพันโบก” ขึ้นเป็น “อุทยานธรณีระดับโลก”. เรียกใช้เมื่อ 24 ตุลาคม 2565 จาก https://www.onep.go.th/

อุทยานธรณีอุบลราชธานี. (2565). อุทยานธรณี. เรียกใช้เมื่อ 24 ตุลาคม 2565 จาก https://ubongeopark.org/geopark/th-geopark/