นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะของคนไทย 4.0 ด้านสมรรถนะอาชีพเกษตรกรรม สำหรับโรงเรียนบนพื้นที่สูง อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่

Main Article Content

สายฝน แสนใจพรม

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความต้องการจำเป็นในการพัฒนาการจัดการเรียนรู้ 2) พัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้ และ 3) ประเมินผลการจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะของคนไทย 4.0 ด้านสมรรถนะอาชีพเกษตรกรรมสำหรับโรงเรียนบนพื้นที่สูง จังหวัดเชียงใหม่ โดยใช้รูปแบบการวิจัยและพัฒนาประชากรที่ใช้ ได้แก่ ผู้บริหารและครูโรงเรียนในอำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 583 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถามความต้องการจำเป็น แบบบันทึกการประชุม แบบประเมินคุณภาพแผนการจัดการเรียนรู้ และแบบประเมินผลการเรียนรู้ของนักเรียน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าความต้องการจำเป็น (PNImodified) และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) โรงเรียนมีความต้องการจำเป็นในการจัดทำหลักสูตรควรวิเคราะห์ถึงอาชีพตามบริบทของชุมชนและท้องถิ่น ต้องการครูที่มีความสามารถด้านการสอนงานอาชีพและเทคโนโลยี ต้องการส่งเสริมการใช้เทคโนโลยี ดิจิทัลในการจัดการเรียนรู้ และต้องการให้มีการออกแบบการวัดประเมินผลที่สอดคล้องกับสมรรถนะอาชีพ 2) ผลการพัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้ ได้นวัตกรรมที่เป็นหลักสูตรกาแฟที่ถูกกำหนดเป็นรายวิชาเพิ่มเติม กิจกรรมการเรียนรู้เป็นทั้งทฤษฎีและปฏิบัติ ออกแบบจัดกิจกรรมตามแนวทางการจัดการเรียนรู้แบบเชิงรุก ประกอบด้วย 8 หน่วย คือ ต้นกาแฟ การบำรุงรักษาและการขยายพันธุ์กาแฟ การเก็บผลกาแฟ การคั่วกาแฟและการทำบรรจุภัณฑ์ การชงกาแฟเมนูต่าง ๆ การทำ Branding การตัดต่อวีดีโอ และการขายของออนไลน์ผลการประเมินหลักสูตรในภาพรวมมีคุณภาพอยู่ในระดับ ดีมาก และ 3) หลังการนำหลักสูตรไปใช้ นักเรียนมีผลการประเมินสมรรถนะอาชีพเกษตรกรรมในระดับดีมาก คุณลักษณะด้านเกษตรกร และการใช้เทคโนโลยีมีผลการประเมินในระดับดีมาก ส่วนความรู้เบื้องต้นด้านการเกษตรมีผลการประเมินในระดับดี

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
แสนใจพรม ส. . (2025). นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะของคนไทย 4.0 ด้านสมรรถนะอาชีพเกษตรกรรม สำหรับโรงเรียนบนพื้นที่สูง อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 12(5), 286–296. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/288987
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2566). นโยบายและจุดเน้นของกระทรวงศึกษาธิการ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566. เรียกใช้เมื่อ 1 กรกฎาคม 2565 จาก http://bic.moe.go.th/images/stories/pdf/Education_Management_Policy_of_the_Ministry_of_Education__2566_20-1-2565.pdf

ณภัทรภพ ทองรื่น และเด่น ชะเนติยัง. (2565). รูปแบบการดำเนินงานด้านการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพรูปแบบปกติวิถีใหม่ของศูนย์การศึกษา นอกระบบและการศึกษาตาม อัธยาศัยเขตลาดพร้าว. วารสาร มจร พุทธปัญญาปริทรรศน์, 7(4), 265-277.

ทิพย์พาพร ตันติสุนทร. (2564). การศึกษาเพื่อสร้างพลเมือง : ทิพย์พาพร ตันติสุนทร รายงานประชาชน โดย ส.ว.พลเดช (ฉบับที่ 159). เรียกใช้เมื่อ 10 พฤษภาคม 2565 จาก https://tdri.or.th/wp-content/uploads/2024/03/STD.pdf

ไทยรัฐออนไลน์. (2561). เชียงใหม่คนจนเยอะ อันดับ 1 ของประเทศ. เรียกใช้เมื่อ 30 มิถุนายน 2565 จาก https://www.thairath.co.th/news/local/1381474

บริษัท เลิร์น คอร์ปอเรชั่น จำกัด. (2564). 3 ความเหลื่อมล้ำของการศึกษาไทยที่ “Learn Education” เห็นเป็นเรื่องใหญ่และลงมือแก้ไขจริง. เรียกใช้เมื่อ 20 มกราคม 2565 จาก https://shorturl.asia/JeGOs

ผู้ให้สัมภาษณ์ 1. (11 พฤษภาคม 2566). การเรียนรู้ที่เชื่อมโยงกับวิถีชีวิตและทรัพยากรในท้องถิ่น. (สายฝน แสนใจพรม, ผู้สัมภาษณ์)

ผู้ให้สัมภาษณ์ 2. (11 พฤษภาคม 2566). การใช้แอปพลิเคชันในการทำ Branding การตัดต่อวีดีโอ และการจัดทำเว็บไซต์. (สายฝน แสนใจพรม, ผู้สัมภาษณ์)

ผู้ให้สัมภาษณ์ 3. (11 พฤษภาคม 2566). การใช้เกณฑ์การประเมินคุณภาพที่ครอบคลุมทั้งด้านความรู้เบื้องต้นด้านการเกษตร. (สายฝน แสนใจพรม, ผู้สัมภาษณ์)

พิมพันธ์ เดชะคุปต์. (2560). การเรียนรู้เชิงรุกแบบรวมพลังกับ PLC เพื่อการพัฒนา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ไพวรัญ พนมอุปการ. (2566). การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้. กรุงเทพมหานคร: โอ. เอส. พริ้นติ้ง เฮ้าส์.

มนต์นภัส มโนการณ์. (2560). การสังเคราะห์การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานบนพื้นที่สูงและทุรกันดาร จากการศึกษาสภาพปัจจุบันของการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานบนพื้นที่สูงและทุรกันดาร โดยใช้ เทคนิค SWOT Analysis. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 18(1), 70-82.

รัตนะ บัวสนธ์. (2566). การวิจัยและพัฒนานวัตกรรมการศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค). (2568). Thai People Map and Analytics Platform. เรียกใช้เมื่อ 20 มกราคม 2568 จาก https://www.tpmap.in.th/about

สฤณี อาชวานันทกุล. (2564). โรคใหม่ สร้างโลกแห่งการเรียนรู้ใหม่: อนาคตการศึกษาไทยยุคหลัง COVID-19. เรียกใช้เมื่อ 18 มกราคม 2564 จาก https://www.eef.or.th/future-of-thai-education-after-covid19/

สุวิมล ว่องวาณิช. (2558). การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็น. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อภิชาติบุตร รอดยัง. (2562). ดีป้า บุกเมืองสุพรรณฯ สนับสนุนเกษตรกรไทยประยุกต์ใช้เทคโนโลยีดิจิทัล. เรียกใช้เมื่อ 22 กุมภาพันธ์ 2565 จาก https://www.depa.or.th/th/article-view/20190608_01

อภิภา ปรัชญพฤทธิ์. (2561). การพัฒนารูปแบบการผลิตครูเพื่อรองรับการศึกษายุค 4.0. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อานุภาพ เลขะกุล. (2564). Next Normal Higher Education: Challenges ความปกติถัดไปอุดมศึกษา: ความท้าทาย. Journal of Education and Innovative Learning, 1(2), 111-125.

McClelland, D. C. (1973). Testing for Competence Rather than for “Intelligence”. American Psychologist. Retrieved March 12, 2023, from https://psycnet.apa.org/doiLanding?doi=10.1037%2Fh0034092