การพัฒนารูปแบบการทำงานที่ปลอดภัย ของผู้รับเหมางานซ่อมบำรุง ในอุตสาหกรรมปิโตรเคมี พื้นที่นิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด จังหวัดระยอง

Main Article Content

กฤษฎา ประเสริฐสุโข
พรสุข หุ่นนิรันดร์

บทคัดย่อ

การวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสถานการณ์ปัจจุบันด้านความปลอดภัย 2) พัฒนาและทดลองใช้รูปแบบด้านความปลอดภัย และ 3) ประเมินผลรูปแบบ การวิจัยเป็นแบบวิจัยและพัฒนา แบ่งเป็น 3 ระยะ ระยะที่ 1 ศึกษาสถานการณ์ปัจจุบัน โดยสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ชำนาญการ 12 คน คัดเลือกแบบเจาะจง และเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถาม 275 คน คัดเลือกตัวอย่างแบบสุ่มหลายขั้นตอน ระยะที่ 2 พัฒนาและทดลองใช้รูปแบบกับกลุ่มทดลอง 40 คน และกลุ่มควบคุม 40 คน เป็นเวลา 3 สัปดาห์ ระยะที่ 3 ประเมินผลรูปแบบด้านความรู้ การรับรู้ภัยคุกคาม และพฤติกรรมที่ปลอดภัย ก่อนและหลังใช้รูปแบบในสัปดาห์ที่ 3 และติดตามผลในสัปดาห์ที่ 4 โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงเปรียบเทียบและหาความสัมพันธ์แบบไม่ใช้พารามิเตอร์ ได้แก่ Mann Whitney U-test, Friedman's Q Test และ Wilcoxon Signed Rank Sum Test ผลวิจัยพบว่า สถานการณ์ปัจจุบันของผู้รับเหมางานซ่อมบำรุง ร้อยละ 67.27 มีระดับความรู้ด้านความปลอดภัยน้อย ร้อยละ 63.28 - 74.55 มีระดับการรับรู้ภัยคุกคามน้อย และร้อยละ 61.09 มีระดับพฤติกรรมที่ปลอดภัยน้อย โดยหลังใช้รูปแบบตาม KPM Model ที่พัฒนาขึ้น กับกลุ่มทดลอง 3 สัปดาห์ แล้วประเมินผลเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลอง ช่วงก่อนการใช้รูปแบบ หลังการใช้ และระยะติดตามผล พบว่า หลังการใช้รูปแบบระดับความรู้ ระดับการรับรู้ภัยคุกคาม และระดับพฤติกรรมที่ปลอดภัย ของกลุ่มทดลองสูงขึ้นกว่าก่อนใช้รูปแบบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ค่า p-value < 0.001* แสดงว่ารูปแบบการทำงานที่ปลอดภัยของผู้รับเหมางานซ่อมบำรุงในอุตสาหกรรมปิโตรเคมี ตาม KPM Model ส่งผลให้ ระดับความรู้ ระดับการรับรู้ภัยคุกคาม และระดับพฤติกรรมที่ปลอดภัยของผู้รับเหมางานซ่อมบำรุง กลุ่มทดลองสูงขึ้น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ประเสริฐสุโข ก. ., & หุ่นนิรันดร์ พ. . (2025). การพัฒนารูปแบบการทำงานที่ปลอดภัย ของผู้รับเหมางานซ่อมบำรุง ในอุตสาหกรรมปิโตรเคมี พื้นที่นิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด จังหวัดระยอง. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 12(5), 249–262. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/288716
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กองส่งเสริมเทคโนโลยีความปลอดภัยโรงงาน. (2563). สรุปสถิติการเกิดอุบัติเหตุในโรงงานประจำปี พ.ศ. 2563. กรุงเทพมหานคร: กรมโรงงานอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม.

การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย. (2565). “วีริศ” เผยสถิติอุบัติเหตุ-อุบัติภัยในนิคมฯ และท่าเรือฯ ช่วง 9 เดือนปี 64 กำชับทุกนิคมฯ เพิ่มมาตรการป้องกันภัยก่อนเกิดเหตุซ้ำอีก! เรียกใช้เมื่อ 4 ธันวาคม 2565 จาก https://www.ieat.go.th/th/ieat-news/4993

พรสุข หุ่นนิรันดร์. (2565). ทฤษฎีแรงจูงใจเพื่อป้องกันโรค : แนวคิดและการประยุกต์ใช้. ใน การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 21. มหาวิทยาลัยเวสเทิร์น.

สายใจ พินิจเวชการ และสำเริง สาลีวัฒนพงษ์กุล. (2567). การวิจัยเอกสารวิเคราะห์สถานการณ์อุบัติภัยสารเคมี ของประเทศไทย พ. ศ. 2560 - 2565. The Journal of Chulabhorn Royal Academy, 6(4), 240-248.

สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม. (2563). รายงานสถานการณ์การเฝ้าระวังภัยด้านสารเคมี พ.ศ. 2563. กรุงเทพมหานคร: กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.

สุรดา ลัดลอย. (2558). การศึกษาการรับรู้ความปลอดภัยต่อพฤติกรรมความปลอดภัยในการทำงานของพนักงาน กรณีศึกษา บริษัทผลิตภัณฑ์พลาสติก เขตจังหวัดสมุทรปราการ. ใน การประชุมวิชาการและนำเสนอผลการวิจัย ระดับชาติ และนานาชาติ กลุ่มระดับชาติ ด้านวิทยาศาสตร์. มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา.

อมราพร สุรการ. (2565). จิตวิทยากับพฤติกรรมสุขภาพ. กรุงเทพมหานคร: บริษัท บุ๊คพลัส พับลิชชิ่ง จำกัด.

Bennett, J. D. (1997). Loss Prevention System. United States of America: s.n. publisher.

Best, J. W. (1977). Research in Education. (3rd ed.). New Jersey: Prentice hall Inc.

Daniel, W. W. (2010). Biostatistics: Basic Concepts and Methodology for Health Sciences. (9th ed.). New York: John Wiley & Sons.

Frank, E. B. & George, L. G. (1986). Practical Loss Control Leadership. United States of America: International Loss Control Institute.

Hayden, J. (2019). Introduction to health behavior theory Burlington. Burlington: Jones & Bartlett Learning.

Mousavipour, S. et al. (2016). Study of the Unsafe Actions of Staff in the Maintenance and Overhaul Unit at a Petrochemical Complex and the Presentation of Control Strategies. Biotech Health Sci, 3(1), e32561.