การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดเชิงออกแบบ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการพัฒนานวัตกรรมของนักศึกษาสาขาวิชาการศึกษาพิเศษ ระดับปริญญาบัณฑิต

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดเชิงออกแบบเน้นการเรียนรู้ผ่านกระบวนการออกแบบและการแก้ปัญหา รูปแบบนี้มีลักษณะเด่นที่ทำให้ผู้เรียนมีโอกาสเรียนรู้ผ่านการลงมือทำจริง และการคิดสร้างสรรค์ในการพัฒนานวัตกรรม การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1.ศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการจำเป็นในรูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมความสามารถในการพัฒนานวัตกรรมของนักศึกษา สาขาวิชาการศึกษาพิเศษ ระดับปริญญาบัณฑิต และ 2.พัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมความสามารถในการพัฒนานวัตกรรมของนักศึกษา สาขาวิชาการศึกษาพิเศษ ระดับปริญญาบัณฑิต

ระเบียบวิธีการวิจัย: การวิจัยแบ่งออกเป็น 2 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการในการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมความสามารถในการพัฒนานวัตกรรมของนักศึกษา สาขาวิชาการศึกษาพิเศษ ระดับปริญญาบัณฑิต กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ นักศึกษาระดับปริญญาตรี จำนวน 30 คน อาจารย์ จำนวน 5 คน ครูผู้สอนนักเรียนที่มีความต้องการพิเศษและนักวิชาการทางการศึกษาพิเศษ จำนวน 5 คน
ขั้นตอนที่ 2 พัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมความสามารถในการพัฒนานวัตกรรมของนักศึกษา สาขาวิชาการศึกษาพิเศษ ระดับปริญญาบัณฑิต กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวนทั้งหมด 5 คน นักศึกษาระดับปริญญาตรี สาขาวิชาการศึกษาพิเศษ จำนวน 20 คน และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าเฉลี่ย (M) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SD) และวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content Analysis)

ผลการวิจัย: ผลการศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการในรูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมความสามารถในการพัฒนานวัตกรรมของนักศึกษา สาขาวิชาการศึกษาพิเศษ ระดับปริญญาบัณฑิต จากนักศึกษาจำนวน 30 คน พบว่าค่าเฉลี่ยของความคาดหวังสูงกว่าสภาพจริง ค่าเฉลี่ยรวมทั้งหมด เท่ากับ (4.64/4.21) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานรวมทั้งหมด เท่ากับ (0.61/1.04) ผลการประเมินความเหมาะสมของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมความสามารถในการพัฒนานวัตกรรมของนักศึกษา สาขาวิชาการศึกษาพิเศษ ระดับปริญญาบัณฑิต จากผู้ทรงคุณวุฒิ 5 คน มีค่าเฉลี่ยรวมทั้งหมด เท่ากับ 4.85 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานทั่งหมด เท่ากับ 0.36 โดยมีระดับความเหมาะสม มากที่สุดและผลการประเมินความเหมาะสมของคู่มือการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมความสามารถในการพัฒนานวัตกรรมของนักศึกษา สาขาวิชาการศึกษาพิเศษ ระดับปริญญาบัณฑิต จากผู้ทรงคุณวุฒิ 5 คน มีค่าเฉลี่ยรวมทั้งหมด เท่ากับ 4.91 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานทั่งหมด เท่ากับ 0.29 โดยมีระดับความเหมาะสม มากที่สุด

สรุปผล: รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดเชิงออกแบบ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการพัฒนานวัตกรรมของนักศึกษาสาขาวิชาการศึกษาพิเศษ ระดับปริญญาบัณฑิต ประกอบไป ด้วย 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) การจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดเชิงออกแบบ ที่ประกอบด้วย 3.1 การเข้าใจความต้องการของกลุ่มตัวอย่าง (Consider) 3.2. การสร้างความคิด (Idea) 3.3. การสร้างผลผลิต (Prototype) 3.4. การทดลองใช้ (Trial) 4) การสนับสนุนสื่อและแหล่งการเรียนรู้ 5) การประเมินผลและปรับปรุง และ 6) บทบาทสู่การพัฒนานวัตกรรม