บทบาทกำนันผู้ใหญ่บ้านในการตรวจสอบนโยบายขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเขตอำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์

ผู้แต่ง

  • ธนพัฒน์ จงมีสุข อาจารย์สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ https://orcid.org/0000-0002-9287-9248
  • สากล พรหมสถิตย์ อาจารย์สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ https://orcid.org/0000-0002-1114-1306
  • ภัทรพล ทศมาศ อาจารย์สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ https://orcid.org/0009-0007-0561-7906
  • สถาพร วิชัยรัมย์ อาจารย์สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ https://orcid.org/0009-0009-0103-0758

DOI:

https://doi.org/10.14456/iarj.2023.210

คำสำคัญ:

การวิเคราะห์องค์ประกอบ; , บทบาทกำนันผู้ใหญ่บ้าน; , ตรวจสอบนโยบาย

บทคัดย่อ

บทบาทหน้าที่กำนัน ผู้ใหญ่บ้านมีหน้าที่ตามกรอบของตัวบทกฎหมายที่กำหนดไว้เป็นลักษณะผู้ปกครองท้องถิ่นตามกลไกการบริหารราชการส่วนภูมิภาคและเป็นตัวแทนภาครัฐที่ใกล้ชิดกับประชาชนมากที่สุด อำนาจหน้าที่ของกำนันผู้ใหญ่บ้านในปัจจุบันนั้นกำนันและผู้ใหญ่บ้านต่างก็เป็นผู้ที่มีบทบาทสำคัญในการบริหารประเทศ อันเนื่องมาจากทั้งคู่ต่างก็เปรียบเสมือนเป็นแขนขาหรือตัวประสานงานระหว่างรัฐกับประชาชนนั่นเอง ดังนั้นการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาระดับบทบาทการมีส่วนร่วมตรวจสอบนโยบาย (2) เพื่อศึกษาองค์ประกอบการมีส่วนร่วมตรวจสอบนโยบายในระดับท้องถิ่น (3)เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันของกำนันผู้ใหญ่บ้าน (4) เพื่อศึกษาข้อเสนอแนะในเชิงนโยบายของกำนันผู้ใหญ่บ้านต่อการมีส่วนร่วมตรวจสอบนโยบายในระดับท้องถิ่น การศึกษาครั้งนี้ทำการศึกษากับกลุ่มประชากร ได้แก่ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน สารวัตรกำนัน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านในเขตอำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์ โดยมีกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 291 คน กำหนดกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สูตรการหาจำนวนกลุ่มตัวอย่างของทาโร่ ยามาเน่ เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา คือ แบบสอบถามเกี่ยวกับระดับบทบาทการมีส่วนร่วมตรวจสอบนโยบายของ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ได้แก่ ความถี่ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตราฐาน การประมาณค่าพารามิเตอร์ ความสอดคล้องของโมเดลความสัมพันธ์ตามสมมติฐานกับข้อมูลเชิง ประจักษ์ด้วยสถิติไคกำลังสอง ผลการวิจัยพบว่า (1) ระดับบทบาทการมีส่วนร่วมตรวจสอบนโยบาย พบว่าโดยภาพรวมอยู่ในระดับสูง (2) องค์ประกอบการมีส่วนร่วมตรวจสอบนโยบาย พบว่า มีค่า KMO เท่ากับ 0.755 เหมาะสมใช้วิเคราะห์องค์ประกอบดี สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สันผ่านเกณฑ์โดยมีค่าอำนาจจำแนกตั้งแต่ 0.208 ถึง 0.889 มีความเหมาะสมในการใช้วิเคราะห์องค์ประกอบ (3) การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันพบว่า ปัจจัยที่ส่งผลมี 8 องค์ประกอบ 30 ตัวบ่งชี้ (4) วิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมตรวจสอบนโยบาย พบว่า ค่าไคสแควร์ (X2) = 2276.252 ที่องศาอิสระ (df) = 977 P-value = 0.051 ค่าไคสแควร์สัมพันธ์ (X2/df) = 2.32 ค่าดัชนีวัดระดับความกลมกลืน (GFI) =0.984 ค่าดัชนีวัดระดับความกลมกลืนที่ปรับแก้แล้ว (AGFI) = 0.952 ค่ารากกำลังสองของความคลาดเคลื่อนโดยประมาณ (RMSEA) = 0.013 และค่ารากของค่าเฉลี่ยกำลังสองของเศษเหลือในรูปคะแนนมาตรฐาน (SRMR) = 0.010

References

กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย. (2550). คู่มือปฏิบัติงานสำหรับกำนันผู้ใหญ่บ้าน ปี 2550. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์อาสารักษาดินแดนกรมการปกครอง.

กิตติศักดิ์ แสงทอง. (2557). รูปแบบความร่วมมือในการจัดการน้ำท่วมระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและชุมชน: กรณีศึกษาพื้นที่น้ำท่วมซ้ำซากในภาคใต้ของประเทศไทย. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

โกวิทย์ พวงงาม. (2550). การปกครองท้องถิ่นไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์วิญญูชนจำกัด.

ชาญ คำวรรณ. (2546). บทบาทและอำนาจหน้าที่ของกำนันผู้ใหญ่บ้านในการป้องกันและรักษาความสงบเรียบร้อยของประชาชนภายหลังปี พ.ศ.2537. วิทยานิพนธ์ศิลปะศาสตรมหาบัณฑิต:มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ณรงค์เดช จองหนาน. (2550). บทบาทหน้าที่ของกำนันผู้ใหญ่บ้านในจังหวัดกาฬสินธุ์. วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ณัฐวุฒิ ถุงนอก. (2555). การปฏิบัติงานตามบทบาทหน้าที่ของกำนันผู้ใหญ่บ้าน กรณีศึกษา: อำเภอเมืองขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น. วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

ธวัชชัย รักขนาม. (2538). สถานภาพและภาวะผู้นำของผู้ใหญ่บ้านกับบทบาทการปกครองท้องถิ่น: ศึกษากรณีอำเภอจอมบึง จังหวัดราชบุรี. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธีระพงษ์ แก้วหาวงษ์. (2543). กระบวนการเสริมสร้างชุมชนเข้มแข็ง ประชาคม ประชาสังคม. ขอนแก่น: โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา.

นครินทร์ เมฆไตรรัตน์. (2546). บทบาทอำนาจหน้าที่ของกำนันผู้ใหญ่บ้านและการปกครองท้องที่. รายงานวิจัย. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา.

นงลักษณ์ พรหมจินดา. (2554). การประเมินตนเองในการปฏิบัติงานตามบทบาทหน้าที่ของกำนันผู้บ้านในเขตพื้นที่อำเภอเมืองระนอง. วิทยานิพนธ์ปริญญารัฐประศาสนศาสตร์มหาบัณฑิต: มหาวิทยาลัยบูรพา.

นงลักษณ์ วิรัชชัย. (2542). โมเดลลิสเรล: สถิติวิเคราะห์สำหรับวิจัย. ครั้งที่พิมพ์. 3. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

นิจ ไพรสณฑ์. (2542). การเพิ่มสมรรถนะในการปฏิบัติตามบทบาทหน้าที่ของกำนันผู้ใหญ่บ้าน. กรุงเทพฯ. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรบัณฑิต: มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ปกรณ์ สุริวรรณ. (2546). การหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ในความสัมพันธ์ระหว่างนักการเมืองระดับชาติ/ท้องถิ่นกับประชาชน. วิทยานิพนธ์ปริญญารัฐศาสตรมหาบัณฑิต: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ประสิทธิ์ สุวรรณรักษ์. (2555). ระเบียบวิธีวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์. ครั้งที่พิมพ์. 10.บุรีรัมย์: มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์

ภิญโณ นาสิง์ขันธ์. (2550). บทบาทกำนันผู้ใหญ่บ้านที่ปฏิบัติจริงกับบทบาทที่ควรเป็น: กรณีศึกษาในเขตพื้นที่อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร. วิทยานิพนธ์ปริญญารัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

มนัส สุริยสิงห์. (2543). บทบาทในกระบวนการกำหนดนโยบายของสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบลอำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. วิทยานิพนธ์ปริญญารัฐศาสตรมหาบัณฑิ: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

สมบัติ ท้ายเรือคำ. (2552). ระเบียบวิธีวิจัยสำหรับมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. กาฬสินธุ์: โรงพิมพ์ประสานการพิมพ์

สำนักงานอำเภอเมืองบุรีรัมย์. (2565). สถิติจำนวนกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน อำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์. บุรีรัมย์: สำนักงานอำเภอเมืองบุรีรัมย์.

Yamane, T. (1973). Statistics: an introductory analysis. New York: Harper & Row.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-08-06

How to Cite

จงมีสุข ธ., พรหมสถิตย์ ส. ., ทศมาศ ภ. ., & วิชัยรัมย์ ส. . (2023). บทบาทกำนันผู้ใหญ่บ้านในการตรวจสอบนโยบายขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเขตอำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์. Interdisciplinary Academic and Research Journal, 3(4), 601–620. https://doi.org/10.14456/iarj.2023.210