นวัตกรรมการออกแบบแฟชั่นไลฟ์สไตล์จากกระบวนการแปรรูปเส้นใย ด้วยผลผลิตเกษตรไร้มูลค่าอย่างยั่งยืน

บทคัดย่อ

    การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาแนวทางการพัฒนานวัตกรรมเส้นใยจากผลผลิตเกษตรไร้มูลค่าของเปลือกทุเรียนให้เหมาะสมกับผลิตภัณฑ์แฟชั่นและสิ่งทอ ซึ่งมีกลุ่มประชากรคือผู้ประกอบการทุเรียน (พื้นที่จังหวัดจันทบุรี) กลุ่มผู้บริโภคเจเนอเรชั่นวายและผู้เชี่ยวชาญด้านสิ่งทอ รวม 11 คน กลุ่มตัวอย่างคือผู้เชี่ยวชาญทางด้านสิ่งทอ จำนวน 3 คน โดยการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงและใช้เครื่องมือแบบสัมภาษณ์ ซึ่งมีวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลจากการลงพื้นที่ภาคสนามเพื่อสำรวจกลุ่มผู้ประกอบการทุเรียนพื้นที่จังหวัดจันทบุรี การพัฒนานวัตกรรมเส้นใยทุเรียนสู่สิ่งทอ รวมถึงการวิเคราะห์รูปแบบของผืนผ้าที่เหมาะสมในการนำมาพัฒนาสู่ผลิตภัณฑ์แฟชั่นไลฟ์สไตล์ ผลการวิจัยพบว่าเศษเหลือทิ้งเปลือกทุเรียน มีคุณสมบัติเชิงกลเช่นเดียวกับเส้นใยของฝ้ายและป่าน ซึ่งสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรมสิ่งทอได้ โดยสรุปผล      การทดลองได้ดังนี้ 1) การพัฒนาเส้นใยทุเรียนจากเศษเหลือทิ้งเปลือกทุเรียน สามารถทำการคัดแยกเส้นใยได้ 2 วิธี คือ การตากแห้งแล้วนำมาต้มและการแช่หรือหมักเปลือกทุเรียนเพื่อคัดแยกเส้นใย ซึ่งการแช่หรือหมักเปลือกทุเรียนจะได้ลักษณะของเส้นใยแบบธรรมชาติและคุณภาพของเส้นใยที่มีลักษณะดีกว่า แต่มีข้อจำกัดคืออาจต้องใช้ระยะเวลานาน รวมถึงกลิ่นที่อาจไม่พึงประสงค์ 2) การพัฒนา สิ่งทอจากเส้นใยทุเรียนทอผสมฝ้ายตามอัตราส่วนทั้ง 2 รูปแบบ คือรูปแบบที่ 1 การทอแบบชุมชน (เข็ญมือ) โดยการทดลองทอเป็นผืนผ้าตามอัตราส่วนของฝ้ายต่อฝ้ายผสมเส้นใยทุเรียน ซึ่งพบว่าผืนผ้ามีลักษณะ  ค่อนข้างหนา อยู่ทรงและคงรูปได้ดี ส่วนของผิวสัมผัสอยู่ในลักษณะปกติไปจนถึงมีความกระด้างเล็กน้อย ส่วนของความหนาอยู่ในระดับปกติไปจนถึงหนาเล็กน้อยตามลำดับและผืนผ้าจะมีผิวสัมผัสที่ใกล้เคียงกับผืนผ้าทอจากธรรมชาติ รูปแบบที่ 2 การทอแบบอุตสาหกรรม โดยใช้การขึ้นเส้นด้ายแบบ Open End Rotor Spinning และ Garabo Spinning ตามอัตราส่วนของเส้นใยทุเรียนต่อฝ้ายในรูปแบบการทอแบบ Nep ซึ่งพบว่าผืนผ้าที่ได้จะมีความหนาหยาบและนุ่มยืดหยุ่น ส่วนของผิวสัมผัสมีความกระด้างและเรียบลื่นตามลำดับ ข้อแตกต่างของผืนผ้าที่ได้อาจเกิดจากการแยกตัวของเส้นใยในขั้นตอนการคัดแยกซึ่งถือเป็นเป็นวัสดุตั้งต้น จากการวิเคราะห์เชิงผิวสัมผัสและรูปแบบโครงสร้างของผืนผ้าทอพบว่ามีความจำเพาะที่เหมาะสมในการนำไปพัฒนาสู่ผลิตภัณฑ์แฟชั่นไลฟ์สไตล์ที่แตกต่างกัน ได้แก่ เครื่องแต่งกาย กระเป๋าและผลิตภัณฑ์ตกแต่งบ้าน