“ลำพวน” บทบาทหน้าที่และการผลิตซ้ำเพื่อการสืบทอดอัตลักษณ์ของชาวไทยพวน ในพื้นที่ภาคกลางของประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์บทบาทหน้าที่ และปัจจัยที่ส่งผลต่อการผลิตซ้ำลำพวนเพื่อการสืบทอดอัตลักษณ์ของชาวไทยพวน โดยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลัก ประกอบด้วย (1) หมอลำ หมอแคน (2) กลุ่มเยาวชนในพื้นที่ ผู้สนใจสืบทอดลำพวน (3) กลุ่มผู้นำชุมชน และ (4) กลุ่มผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการส่งเสริมสนับสนุนกิจกรรมการอนุรักษ์และสืบทอดลำพวน พื้นที่ศึกษา ได้แก่ จังหวัดนครนายก จังหวัดสระบุรี จังหวัดสิงห์บุรี จังหวัดสุพรรณบุรี และจังหวัดลพบุรี โดยเก็บรวบรวมข้อมูลตั้งแต่เดือน มกราคม 2560 – พฤษภาคม 2561 และเดือนมกราคม 2562 - ธันวาคม 2562 และเดือนพฤศจิกายน 2564 - เมษายน 2565 ผลการวิจัยพบว่า ลำพวนยังมีบทบาทหน้าที่ต่อสังคมและปัจเจกบุคคลอย่างต่อเนื่องตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน แต่มีการปรับเปลี่ยนหรือเปลี่ยนแปลงรูปแบบบทบาทหน้าที่ไปบ้างตามการเปลี่ยนแปลงของสังคม รวมทั้งมีบทบาทหน้าที่ใหม่ที่เพิ่มเข้ามา ได้แก่ (1) ด้านการท่องเที่ยว (2) ด้านการอนุรักษ์ (3) ด้านการผลิตซ้ำวัฒนธรรม (4) ด้านการเป็นงานอดิเรก และ (5) ด้านการเป็นกิจกรรมเสริมหลักสูตร ปัจจัยที่ส่งผลต่อการผลิตซ้ำลำพวน คือ (1) ปัจจัยภายใน คือ ความสมบูรณ์ขององค์ประกอบการละเล่นลำพวนที่บ่งบอกถึงอัตลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์ (2) ปัจจัยภายนอก ได้แก่ การสนับสนุนจากภาครัฐ หน่วยงานด้านการศึกษา และภาคธุรกิจ ลำพวนจึงเป็นทุนทางวัฒนธรรมที่ถูกนำมาผลิตซ้ำในทุกพื้นที่ภาคกลางของประเทศไทย
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Barmahalia, F. (2018). Folk Media and Political Movement: A Case Study on the Bodos of North East India. Journal of Emerging Technologies and Innovative Research. 5(8),198-208.
Bourdieu, P. (1973). Cultural Reproduction and Social Reproduction. In R. Brown (Ed.), Knowledge, Education, and Cultural Change. London : Tavistock Publications.
Duc, C. X. and Thanh, P. N. (2020). Folk Culture, Characteristics and Role of the Process of Protecting Intellectual Property Rights for Folklore Works in Vietnam. Advances in Social Science, Education and Humanities Research. Advances in Social Science, Education and Humanities Research 420, 225–229. Retrieved March 2021, from https://www.researchgate.net doi: 10.2991/assehr.k.200321.118.
Dundes, A. (1965). The Study of Folklore. Englewood Cliffs, NJ : Prentice Hall.
Durkheim, E. (1982). The Division of Labor. United Kingdom : Taylor & Francis.
Hield, F. (2010). English folk singing and the construction of community (Unpublished doctoral dissertation). The University of Sheffield, England
Hussadin, A. (2021). Kānčhatkān thāng watthanatham phư̄a kān damrong yū khō̜ng kānlalēn phư̄nbān Thai phūan kō̜ranī sưksā čhangwat ืNakhō̜n Nāyok læ čhangwat Saraburī [Cultural Management for Existence of Thai-Phuan Folk Play : A Case Study Nakhon Nayok Province and Saraburi Province]. Journal of Humanities and Social Sciences Nakhon Phanom University. 11(1),331-345.
Intim, P. (2018). Kānsāng kitčhakam phatthanā phū rīan dōi chai kānlalēn phư̄nbān phư̄a sœ̄msāng khwāmsāmāt nai kānchai phā ʻAngkrit nai kānsư̄sān læ khunnalaksana ʻan phưng prasong samrap nakrīan chan prathomsưksā [The Construction of Activity for Learner Development by Folk Regional Performance to Enhancing the Abilities English in Communication and the Desirable Characteristics for Primary Students (Unpublished master’s thesis)]. Silpakorn University, Phetchaburi, Thailand
Jarueksamarn, J. and Nirarom, Y. (2020). Krabūankān songsœ̄m kānsāng ʻāchīp hai kap phūsūngʻāyu nai thō̜ngthin [The Process of Promoting Career Opportunitiesfor the Elderly in Local Areas]. Phetchabun : Phetchabun Rajabhat University.
Joomthong, S. (2017). Mō̜radok watthanatham læ phūmpanyā thō̜ngthin Thai phūan tambon bānsāi [Culture Heritage and Local Wisdom of Thai Phuan in Ban Sai, Lopburi]. Lopburi : n.p.
Joomthong, S. (2017, 17th March). Local Sage. Interview.
Junna, S. (2017,19th May). Mor Lam Phuan. Interview.
Kanha, R. (2017, 25th April). Mor Khene. Interview.
Kaewthep, K., Pongkittiwiboon, S. and Kitsoontorn, P. (2011). Sư̄ phư̄nbān sưksā nai sāitā nithētsāt [Folk Media in Communication Arts Perspectives]. Bangkok : Pabpim.
Khowdee, S. and Dabut, S. (2020). Botbāt khō̜ng praphēnī bun dư̄an sām nai chumchon thai ka lœ̄ng bāngmūang čhangwat Nakhō̜n Phanom [Roles of Bun DueanSam Tradition in Tai Ka Leng Ban Muang Community, Nakhon Phanom Province]. RSU National Research Conference 2020 (pp. 97 –981). Bangkok : Rangsit University.
Kitsuntorn, T. (2018). Nǣothāng kān songsœ̄m phūmpanyā sư̄ khō̜nglēn phư̄nbān samrap klum phū rap sān dek læ yaowachon tambonfāhām ʻAmphœ̄ Mư̄ang čhangwat Chīang Mai [The Promotion of Folk Toy Media for Children and Youth Receivers, Fa-ham Sub-District, Muang District,Chiang Mai Province]. ARU Research Journal. 5(1),41-49.
Lévi-Strauss, C., Propp, V. and Liberman, A. (1997). Theory and history of folklore. Minneapolis : University of Minnesota Press.
Naijarun, K. and Chanarong, K. (2018). Botbāt nāthī khō̜ng mō̜radok phūmpanyā thāng watthanatham nai kānsāng ʻattalak chumchon tambon nō̜ng kathāo ʻamphœ̄ ืnakhō̜n Thai čhangwat Phitsanulōk [The role of Intangible cultural heritage in the production of the community identity: the case study of Nangkatao sub-district, Nakornthai district, Phitsanulok province]. Veridian E-Journal, Silpakorn University. 11(3),329–344.
Nawakura, P. (2021). Nǣothāng kānphatthanā ʻāchīp samrap phū sūngʻāyu khō̜ng bān nō̜ng bō̜ tambon nō̜ng bō̜ ʻAmphœ̄ Mư̄ang ʻUbon Rātchathānī čhangwat ʻUbon Rātchathānī [Career Development Guidelines for the Elderly of Nongbo Village,Tambon Nongbo, Mueang Ubon Ratchathani District,
Ubon Ratchathani Province]. Journal of Humanities & Social Sciences (JHUSOC). 19(3),21-42.
Patterson, O. (1967). The Sociology of Slavery: Jamaica 1655-1838. London : Hutchinson.
Pathomvanichkul, W, Vilamas, R. and Pakdeesri, B. (2019). Krabūankān songsœ̄m suk phāwa phū sūng wai dōi kānprayukchai sư̄ phư̄nbān ʻĪsān [The Process on the Local Elderly Health Promoting Through E-San Folk Medias]. Maha Sarakham : Rajabhat Maha Sarakham University.
Pongkittiwiboon, S. (2018). Phonlawat kān sư̄pthō̜t læ kānphalit sam sư̄ watthanatham praphēnī wing khwāi nai yuk lōkāphiwat [Dynamics of Cultural Inheritance and Reproduction of the Buffalo Racing Festival in Globalization Age]. Academic Journal Phranakhon Rajabhat University. 9(2),45-59
Phonjareon, W. (2022). thritsadī sangkhom læ kānmư̄ang [Social and Political Theroy]. Retrieved 7 December 2022, from http://copag.msu.ac.th/copaglibrary/ebook_pdf/a.winai_001/a.winai_001.pdf
Shaika, S. and Mishra, K. D. (2020). Folklore and Mass media in Kashmir: A Quantitative Analysis. International journal of Scientific and technology research. 9(2),4447-4451.
Thongtumluing, K, Polsiri, A. and Rattanasiri, M (2018). Kānʻanurak læ phatthanā phūmpanyā kānlalēn phư̄nbān khō̜ng dek Thai phāk nư̄a [Conservation and Development of the Thai Children’s Folk Play Wisdoms in the North]. Veridian E-Journal, Silpakorn University. 11(1),1320-1336.
Vatviroj, S et al. (2018). Kān wikhro̜ botbāt nāthī khō̜ng sư̄ phư̄nbān : sưksā kō̜ranī khrư̄akhāi nangtalung sō̜ thēpsi čhangwat Surāt Thānī (ʻadīt Phō̜.Sō̜. sō̜ngphanhārō̜isīsiphok - patčhuban) [The Analysis of The Role of Traditional Media: A Case Study of S.Tepsil Shadow Puppets Band, Suratthani Province (The Past Until The 2003-Present)]. Journal of Management Sciences. 5 (2),25-44.
Wetsayasirin, S. (2018). Kānsāng ʻattalak khon tai phān nangtalung [Identity Construction of Southern Thai People Through Shadow Play (Unpublished doctoral dissertation)]. Sukhothai Thammathirat Open University, Bangkok, Thailand.
