บทบาทพยาบาลกับการจัดการรายกรณีผู้ป่วยเบาหวานที่มีแผลที่เท้า

Abstract

     โรคเบาหวานเป็นโรคเรื้อรังที่เป็นปัญหาสำคัญทางด้านสาธารณสุขของทั่วโลก ที่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อผู้ป่วยและครอบครัวอย่างมาก ซึ่งจำนวนผู้ป่วยด้วยโรคเบาหวานมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆอย่างต่อเนื่อง สาเสตุส่วนใหญ่เกิดจากการมีพฤติกรรมสุขภาพที่ไม่เหมาะสม การบริโภคอาหารที่บั่นทอนสุขภาพ เมื่อผู้ป่วยควบคุมโรคไม่ได้ จะเกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงตามมา ส่งผลกระทบต่อสุขภาพกาย จิตสังคม เศรษฐกิจ และอาจคุกคามถึงแก่ชีวิตก่อนวัยอันควรการเกิดแผลที่เท้า เป็นภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญ และพบบ่อยในผู้ป่วยเบาหวานที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ ทำให้เกิดการเสื่อมของเส้นประสาทส่วนปลาย เกิดอาการชาบริเวณปลายเท้า และการรับรู้ความรู้สึกลดลง ส่งผลให้ผู้ป่วยเบาหวานมีโอกาสเกิดแผลที่เท้าได้ง่ายกว่าคนปกติ และมีอัตราการถูกตัดเท้าสูงกว่าผู้ที่ไม่เป็นเบาหวานสูงถึงร้อยละ 46 เป้าหมายสำคัญของการดูแลและป้องกันการเกิดแผลที่เท้าในผู้ป่วยเบาหวาน คือ การช่วยให้ผู้ป่วยเบาหวานมีพฤติกรรมการดูแลเท้าที่เหมาะสม อย่างต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพไม่เกิดแผลเบาหวานที่เท้า โดยอาศัยการดูแลร่วมกันของทีมสหวิชาชีพ (multidisciplinary team) ตามแนวคิดการจัดการรายกรณี (Case Management) เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลที่มีประสิทธิภาพและมีมาตรฐาน ลดความเสี่ยงของการถูกตัดเท้าตามมา