ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความสำเร็จในการบริหารจัดการชุมชนท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน กรณีศึกษาปรางค์กู่ อำเภอธวัชบุรี จังหวัดร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

อุตสาหกรรมท่องเที่ยวในประเทศไทย นอกจากแหล่งธรรมชาติที่สร้างเม็ดเงินและดึงดูดนักท่องเที่ยวทั้งในและต่างประเทศแล้ว โบราณสถานและศาสนสถานก็สามารถเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจได้เช่นเดียวกัน ซึ่งแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม เช่น ปรางค์กู่ จังหวัดร้อยเอ็ด ที่ให้คนในชุมชนมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการเป็นองค์ประกอบหนึ่งของแนวคิดของการพัฒนาที่สร้างความยั่งยืนให้เกิดขึ้น แต่จะทำอย่างไรให้การท่องเที่ยวโดยชุมชนดังกล่าวถูกยกระดับความมีชื่อเสียงให้สูงขึ้น การศึกษาวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์ของการศึกษาดังนี้ 1) เพื่อศึกษาระดับความสำคัญของปัจจัยเชิงสาเหตุที่สร้างจุดเด่นให้กับปรางค์กู่ 2) เพื่อศึกษาระดับมิติความสำเร็จของการบริหารจัดการชุมชนท่องเที่ยว และ 3) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยเชิงสาเหตุกับความสำเร็จของการบริหารจัดการท่องเที่ยว กลุ่มตัวอย่างได้มา โดยวิธีการสุ่มจาก 293 ครัวเรือนที่อาศัยอยู่ใน 2 หมู่บ้านบริเวณรอบปรางค์กู่ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวม คือ แบบสอบถามและสถิติที่ใช้ในการวิจัย คือ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที ค่าเอฟ และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ ผลการวิจัยพบว่า 1) คุณลักษณะที่สร้างความน่าสนใจให้กับชุมชนท่องเที่ยวปรางค์กู่  อยู่ในระดับมาก 2) ความคิดเห็นต่อความสำเร็จจากการบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวโดยรวมอยู่ในระดับมาก 3) คุณลักษณะที่สร้างความน่าสนใจให้กับชุมชนท่องเที่ยวมีอิทธิพลเชิงบวกต่อความสำเร็จในการบริหารจัดการชุมชนท่องเที่ยวปรางค์กู่ ที่ระดับนัยสำคัญ .05 โดยมิติด้านบุคลากร อันได้แก่ ความร่วมมือของคนในชุมชนสามารถทำนายความสำเร็จในการบริหารชุมชนท่องเที่ยวได้ดีที่สุด ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย ได้แก่ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องใช้สื่อประชาสัมพันธ์เชิงรุกแบบสองภาษารวมถึงภาษาที่สาม ควรมีงบประมาณการไปดูงานแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมในจังหวัดหรือภาคอื่นๆ และควรสร้างภาคีเครือข่ายให้ชุมชนแต่ละพื้นที่ให้สามารถจำหน่ายหรือแลกเปลี่ยนสินค้าชุมชนระหว่างกันเพื่อที่จะเป็นช่องทางการขายสินค้าชุมชนที่สามารถวางขายไปด้วยกันได้