การพัฒนาโมเดลเชิงสาเหตุของความพึงพอใจในด้านเฉพาะเจาะจง: การประยุกต์โมเดลทฤษฎีการรู้ปัญญาทางสังคมในอาชีพ

บทคัดย่อ

มีงานวิจัยมากมายที่ได้เสนอโมเดลและทฤษฎีที่ช่วยในการศึกษาและทำนายความพึงพอใจในด้านเฉพาะเจาะจงต่าง ๆ (เช่น ความพึงพอใจในการทำงาน ความพึงพอใจการเรียน เป็นต้น) หนึ่งในทฤษฎีที่ถูกนำมาประยุกต์ใช้และมีความครอบคลุมถึงสาเหตุของความพึงพอใจในแง่มุมต่าง ๆ ได้ดี คือทฤษฎีการรู้ทางปัญญาเชิงสังคมในอาชีพ (Social Cognitive Career Theory --SCCT) ดังนั้น ในงานวิจัยนี้คณะผู้วิจัยจึงได้ประยุกต์โมเดล SCCT เพื่อทำการศึกษาพัฒนาและตรวจสอบโมเดลเชิงสาเหตุปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความพึงพอใจในด้านเฉพาะเจาะจง ซึ่งโมเดลที่พัฒนาขึ้นนี้ประกอบด้วยตัวแปรแฝง 3 ตัว คือ ความพึงพอใจในด้านเฉพาะเจาะจง การสนับสนุนทางสังคมและทรัพยากร และการรับรู้ความสามารถของตนเอง โดยทำการวิเคราะห์จากข้อมูลทุติยภูมิจากโครงการประเมินผลการปฏิรูปการเรียนรู้ของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติที่เก็บข้อมูลมาจากครู/อาจารย์ในสถานศึกษาต่าง ๆ ในประเทศไทย ในปี พ.ศ. 2545 เป็นจำนวน 1,512 คน ผลการวิจัยพบว่าโมเดลมีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ มีค่าไคสแควร์ (Chi - square) มีค่าเท่ากับ 24.520, df = 15, p = 0.057 ค่า RMSEA เท่ากับ 0.020 ค่า RMR เท่ากับ 0.003 GFI เท่ากับ 0.996, AGFI เท่ากับ 0.989 การรับรู้ความสามารถของตน และการสนับสนุนทางสังคมและทรัพยากรมีอิทธิพลทางตรงต่อความพึงพอใจในด้านเฉพาะเจาะจง และการสนับสนุนทางสังคมและทรัพยากรมีอิทธิพลต่อความพึงพอใจในด้านเฉพาะเจาะจงทางอ้อมผ่านการรับรู้ความสามารถในตนเองด้วย