ลอดลายมังกร: การศึกษาเชิงประวัติศาสตร์ธุรกิจไทย ในทศวรรษ 2490-2520

บทคัดย่อ

บทความชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์ในการศึกษาอยู่ 2 ประการ ได้แก่ ประการแรก มุ่งศึกษารายละเอียดทางประวัติศาสตร์ที่เป็นต้นเค้าชีวประวัติให้แก่นายเหลียง สือพาณิชย์ของผู้ประพันธ์ ประการที่สองคือ ศึกษาลักษณะและรูปแบบการประกอบธุรกิจของตระกูลสือพาณิชย์ โดยพิจารณาร่วมกับบริบททางประวัติศาสตร์ในช่วงทศวรรษ 2490 - 2520 ตามระยะเวลาการดำเนินเรื่องในวรรณกรรม ผลการศึกษาพบว่า ผู้ประพันธ์ได้ ต้นเค้าชีวประวัติของนักธุรกิจไทยเชื้อสายจีนที่สำคัญของประเทศ 2 คน ซึ่งเห็นได้ชัดเจนและสามารถเทียบกับเหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้นในประวัติศาสตร์ได้คือ นายชิน โสภณพนิช และนายเทียม โชควัฒนา มาออกแบบชีวิตของนายเหลียง ส่วนรูปแบบและลักษณะการประกอบธุรกิจของตระกูลสือพาณิชย์นั้น มีอยู่ 4 ประการด้วยกัน ได้แก่ การสร้างความสัมพันธ์กับกลุ่มการเมืองต่าง ๆ ในรูปของระบบอุปถัมภ์ การบริหารองค์กรแบบธุรกิจครอบครัวและการแตกแขนงกิจการออกไปในแนวนอน เพศสภาพและสถานภาพของแรงงานในองค์กรที่ยังมีความเหลื่อมล้ำอยู่ และการประกอบธุรกิจแชร์ในปลายทศวรรษ 2520 ลักษณะทั้งหมดของธุรกิจในตระกูลสือพาณิชย์ดังกล่าวนี้ถือเป็นภาพสะท้อนของการประกอบธุรกิจของคนไทยเชื้อสายจีนในช่วงเวลาที่ศึกษา