โลกาภิวัตน์กับการสื่อมโนทัศน์คุณค่าของมนุษย์ในกวีนิพนธ์ไทยร่วมสมัยปี 2540-2566
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้ศึกษามโนทัศน์เรื่องคุณค่าของมนุษย์ในยุคโลกาภิวัตน์ที่ปรากฏในกวีนิพนธ์ไทยร่วมสมัยระหว่างปี 2540-2566 โดยแสดงความสัมพันธ์ระหว่างแนวคิดหรือมโนทัศน์ของผู้สร้างกับบริบททางสังคมและวัฒนธรรม ผู้วิจัยพบว่า มโนทัศน์ที่สื่อถึงคุณค่าของมนุษย์ คือคุณค่าของการใช้ชีวิตแบบทวนกระแสโลกาภิวัตน์ การแสวงหาคุณค่าของมนุษย์ในสภาวะการแบ่งแยกแบบคู่ตรงกันข้ามและคนชายขอบ การเกิดค่านิยมแบบปัจเจกชนนิยมและคติรวมหมู่ จนบางครั้งทำให้เกิดความสับสนทางคุณค่าต่อการค้นหาคุณค่าของมนุษย์ที่แท้จริง รวมทั้งการตั้งคำถามต่อพระพุทธศาสนาซึ่งเป็นสถาบันหลักของไทย เพื่อสร้างมโนสำนึกคุณค่าของมนุษย์ ก็ยังเป็นมโนทัศน์หลักที่กวีถ่ายทอดผ่านบทประพันธ์
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
โกวิท วงศ์สุรวัฒน์. (22 ตุลาคม 2562). ปัจเจกชนนิยม. มติชนออนไลน์. https://www.matichon.co.th/columnists/news_1721548
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, คณะจิตวิทยา. (25 มกราคม 2559). Individualism – Collectivism: ความเป็นปัจเจกนิยม - คติรวมหมู่. Faculty of Psychology Chulalongkorn University. https://psy.chula.ac.th
เจตนา นาควัชระ. (2545). เรียนรู้อย่างไทยในกระแสโลกาภิวัตน์. ใน ดิเรก ปัทมสิริวัฒน์ และ พัชรินทร์ สิรสุนทร (บรรณาธิการ), วัฒนธรรมแห่งการเรียนรู้ของคนไทย (น. 1-19). คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร.
ชิตพล สุวรรณนที. (2560). อัตลักษณ์ทางจริยธรรม และคติรวมหมู่ทางจิตในฐานะตัวแปรกำกับความสัมพันธ์ระหว่างบุคลิกภาพแบบหลงตนเอง และพฤติกรรมการทำงานแบบถ่วงความก้าวหน้า [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. Chulalongkorn University Intellectual Repository. http://doi.org/10.58837/CHULA.THE.2017.799
ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร. (2549). วาทกรรมการพัฒนา : อำนาจ ความรู้ ความจริง เอกลักษณ์ และความเป็นอื่น (พิมพ์ครั้งที่ 4). วิภาษา.
โชคชัย บัณฑิต’. (2544). บ้านเก่า (พิมพ์ครั้งที่ 2). รูปจันทร์.
โชคชัย บัณฑิต’. (2564). ฝูงนกเหนือวิหาร (พิมพ์ครั้งที่ 2). โชคชัย บัณฑิตศิละศักดิ์.
ณัฏฐชัย ตันติราพันธ์. (20 มิถุนายน 2567). ผีฟูโกต์สะดุ้ง เมื่อคนไทยชอบให้ ‘วาทกรรม’! แล้วอะไรคือวาทกรรม คำไหนเป็น คำไหนไม่เป็น?. WAY. https://waymagazine.org/thai-politic-discourse/
ดวงมน จิตร์จำนงค์. (2543). แนวคิดสำคัญของกวีนิพนธ์ไทยในยุคโลกาภิวัตน์. วารสารสงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 6(1), 1-13.
นิตยา แก้วคัลณา. (2548). แนวโน้มของกวีนิพนธ์ไทยร่วมสมัย. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 5(1), 98-145.
นิตยา แก้วคัลณา. (2559). สำนึกทางสังคมในกวีนิพนธ์ไทยในกระแสโลกสมัยใหม่. วรรณวิทัศน์, 16, 1-23.
บุณฑรี โฉมศิริ. (2553). คนชายขอบ : กรณีศึกษาเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับการขอสัญชาติของคนไร้สัญชาติที่อาศัยในประเทศไทย. วารสารผู้ตรวจการแผ่นดิน, 3(2), 105-111.
ปฐม หงษ์สุวรรณ. (2550). กาลครั้งหนึ่ง : ว่าด้วยตำนานกับวัฒนธรรม. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปรัชญา เวสารัชช์. (2555). หน่วยที่ 1 โลกาภิวัตน์: โลกในศตวรรษที่ 21. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ปราโมทย์ ระวิน. (2553). กวีนิพนธ์ว่าด้วยกวีนิพนธ์ในกวีนิพนธ์ไทยร่วมสมัย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. Chulalongkorn University Intellectual Repository. http://doi.org/10.14457/CU.the.2010.1200
ปาลิตา ผลประดับเพ็ชร์. (2565). จนกว่าโลกจะโอบกอดเราเอาไว้ (พิมพ์ครั้งที่ 2). ผจญภัย.
ปุณชญา ศิวานิพัทน์ และ ราชันย์ นิลวรรณาภา. (2564). กลวิธีทางภาษาที่ใช้สื่ออุดมการณ์ ความเป็นอื่นในวาทกรรมว่าด้วยเรื่องชาติพันธุ์. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนครพนม, 11(2), 261-271.
พัชรี กล่อมเมือง. (2562). คนชายขอบ: ชาวไทยเชื้อสายมลายูในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี, 8(2), 1-10.
พิเชฐ แสงทอง. (2558). จากการโหยหาอดีต สู่การเสาะค้นเทพเจ้าในสิ่งเล็ก ๆ : หนึ่งทศวรรษแห่งการเปลี่ยนโฉมหน้าของกวีนิพนธ์ไทย ศึกษาจากกวีนิพนธ์รางวัลเซเว่นบุ๊ค อวอร์ด (2547-2557). วารสารสงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 21(3), 47-85.
ไพวรินทร์ ขาวงาม. (2564). ดอกพะยอมยามยาก. นาคร.
ภูษณ ปรีย์มาโนช. (2544). ฝ่าหนามกุหลาบโลกาภิวัตน์. ภัคธรรศ.
รังสรรค์ ธนะพรพันธุ์. (2538). สังคมเศรษฐกิจไทยในทศวรรษ 2550: ยุทธศาสตร์การพัฒนาในกระแสโลกานุวัตร. โครงการจัดพิมพ์คบไฟและไว้ลาย.
วันรวี รุ่งแสง. (2550). แผ่นดินดอกไม้. ไว้ลาย.
วิสา คัญทัพ. (2532). รวมบทร้อยกรองยุค เราจะฝ่าข้ามไป (พิมพ์ครั้งที่ 2). พิราบ.
วิสุทธิ์ ขาวเนียม. (2556). อาณานิคมของความเศร้า. แพรว.
วิสุทธิ์ ขาวเนียม. (2559). พลัดหลงไปในห้วงเวลาของนักมายากล. ผจญภัย.
ศักดิ์สิริ มีสมสืบ. (2565). ประวัติศาสตร์ไร้ฆ่า. ผจญภัย.
ศิริวร แก้วกาญจน์. (2556). กำแพงเบอร์ลินกลางกรุงเทพมหานคร. ผจญภัย.
ศิวกานท์ ปทุมสูติ. (2548). ข้าวเม่ารางไฟ (พิมพ์ครั้งที่ 2). เคล็ดไทย.
สิริวตี. (2564). ลูกเคลื่อนโลก. พลอยหิรัญ.
เสาวณิต จุลวงศ์. (2567). กวีนิพนธ์ไทยในยุคสังคมทุนนิยม พ.ศ. 2531-2560. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 24(3), 147-178.
หยกฟ้า อิศรานนท์. (2561). อิทธิพลของบุคลิกภาพแบบหลงตนเองแบบเอเจนซีและคอมมูเนียนต่อความสุขเชิงอัตวิสัย ในวัฒนธรรมแบบคติรวมหมู่ : อิทธิพลส่งผ่านของคุณภาพของมิตรภาพและความพึงพอใจในความสัมพันธ์. วารสาร Veridian E-Journal Silpakorn University ฉบับภาษาไทย มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และศิลปะ, 11(3), 1245-1259.
อังคาร จันทาทิพย์. (2544). วิมานลงแดง. ดับเบิ้ลนายน์.
อังคาร จันทาทิพย์. (2550). ที่ที่เรายืนอยู่. Shine Publishing House.
อานันท์ กาญจนพันธุ์. (2545). คนชายขอบกับความเป็นคน : การเรียนรู้และการต่อสู้ในสังคมไทย. ใน ดิเรก ปัทมสิริวัฒน์ และ พัชรินทร์ สิรสุนทร (บรรณาธิการ), วัฒนธรรมแห่งการเรียนรู้ของคนไทย (น. 85-109). คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร.
