The Mask วรรณคดีไทย : การดัดแปลงวรรณคดีไทยในวัฒนธรรมประชานิยม

Main Article Content

ธงชัย แซ่เจี่ย

บทคัดย่อ

The Mask วรรณคดีไทย เป็นรายการโทรทัศน์ของบริษัท เวิร์คพอยท์ เอ็นเทอร์เทนเมนท์ จำกัด (มหาชน) รายการดังกล่าวได้นำอนุภาคจากวรรณคดีไทยมาสร้างขึ้นเป็น “หน้ากาก” สำหรับการประกวดร้องเพลงที่ต้องซ่อนตัวตนของศิลปินภายใต้หน้ากากและเครื่องแต่งกาย บทความนี้  มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการดัดแปลงวรรณคดีไทยในรายการ The Mask วรรณคดีไทย กับปฏิบัติการต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของอุตสาหกรรมบันเทิงในวัฒนธรรมประชานิยม จากการศึกษาพบว่า ประการแรก ที่มาของหน้ากากในรายการ The Mask วรรณคดีไทย มาจากตัวละครในวรรณคดีไทย และสถานที่ในวรรณคดีไทย หน้ากากเหล่านี้ศิลปินและทีมงานเป็นผู้เลือกจากตัวบทวรรณคดีไทยมาดัดแปลงเป็นหน้ากากสำหรับการประกวดร้องเพลง อีกทั้งยังเป็นพื้นที่สำหรับการประกอบสร้างอัตลักษณ์ของศิลปินด้วย ประการต่อมา การดัดแปลงวรรณคดีไทยใน The Mask วรรณคดีไทย ทำให้รายการดังกล่าวเป็นพื้นที่ของการสลายเส้นแบ่งวัฒนธรรมชั้นสูงกับวัฒนธรรมประชานิยม ประการสุดท้าย เมื่อพิจารณา The Mask วรรณคดีไทย ในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของเครือข่ายอุตสาหกรรมบันเทิง พบว่า รายการ The Mask วรรณคดีไทย สัมพันธ์กับการนำเสนอ อัตลักษณ์ไทยในเวทีโลก วิสัยทัศน์ของการผลิตรายการโทรทัศน์ในเครือบริษัทเดียวกัน รวมไปถึงการแปรเป็นอุตสาหกรรมเชิงพาณิชย์ โดยนัยนี้อาจกล่าวได้ว่า รายการ The Mask วรรณคดีไทย เป็นปฏิบัติการของการดัดแปลงวรรณคดีไทยในอุตสาหกรรมบันเทิงผ่านรายการโทรทัศน์ และเป็นพื้นที่ที่วรรณคดีไทยได้ปะทะสังสรรค์กับวัฒนธรรมประชานิยม

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

How to Cite
แซ่เจี่ย ธ. (2023). The Mask วรรณคดีไทย : การดัดแปลงวรรณคดีไทยในวัฒนธรรมประชานิยม. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 23(1), 612–635. https://doi.org/10.14456/lartstu.2023.26
บท
บทความวิชาการ

References

เกตุชพรรณ์ คำพุฒ. (2558). ปริทรรศน์วัฒนธรรมสมัยนิยม: ฐานคิดและปรากฏการณ์ทางวัฒนธรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้. วารสารภาษาและวัฒนธรรม, 34(1), 5-28.

คนมองหนัง. (2562, 15 เมษายน). “ขวานฟ้าหน้าดำ 2562” ใครว่า “ละครจักร ๆ วงศ์ ๆ” ไม่มีอะไร “ใหม่”. https://www.matichonweekly.com/column/article_186586

คุณพระช่วย. (2562ก, 17 สิงหาคม). วรรณคดีไทยในเดอะแมส | หน้ากากนางมัทนา | คุณพระช่วย 2562 [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=zI_4ekSzqMc&t=3s

คุณพระช่วย. (2562ข, 27 กรกฎาคม). วรรณคดีไทยในเดอะแมส | หน้ากากโสนน้อยเรือนงาม | คุณพระช่วย 2562 [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=8sqGrbRwScU

เตือนใจ สินทะเกิด. (2520). วรรณคดีชาวบ้านจาก “วัดเกาะ” [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

ทิพย์พธู กฤษสุนทร. (2554). สายธารแห่งการศึกษาการปรับตัวทางวัฒนธรรม. ใน กาญจนา แก้วเทพ (บรรณาธิการ). สื่อพื้นบ้านศึกษาในสายตานิเทศศาสตร์ (น. 346-470). ภาพพิมพ์.

นัทธนัย ประสานนาม. (2562). อุตสาหกรรมการดัดแปลง: การประสานศิลป์ระหว่างวรรณกรรมกับภาพยนตร์ไทยตั้งแต่ พ.ศ. 2550. ใน นัทธนัย ประสานนาม (บรรณาธิการ), อุตสาหกรรมประสานศิลป์: วรรณกรรม วัฒนธรรมสกรีน และการเดินทางข้ามสื่อ. กระทรวงวัฒนธรรม, สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย, กองทุนส่งเสริมศิลปะร่วมสมัย.

มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา. (2553). นามานุกรมวรรณคดีไทย ชุดที่ 1 ชื่อวรรณคดี (พิมพ์ครั้งที่ 4). มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา.

มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา. (2556). นามานุกรมวรรณคดีไทย ชุดที่ 3 ชื่อตัวละคร ชื่อสถานที่ และชื่อปกิณกะ (พิมพ์ครั้งที่ 4). มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา.

มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา. (2561). นามานุกรมวรรณคดีไทย ชุดที่ 4 วรรณคดีไทยสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว. มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2549). พจนานุกรมศัพท์สังคมวิทยาอังกฤษ-ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน (พิมพ์ครั้งที่ 3). ราชบัณฑิตยสถาน.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 (พิมพ์ครั้งที่ 2). ราชบัณฑิตยสถาน.

เวิร์คพอยท์นิวส์. (2562ก, 14 กุมภาพันธ์). ขนาดอเมริกายังต้องมาดู! Mask Singer USA เยี่ยมเวิร์คพอยท์ ก่อนผลิตเวอร์ชั่นอเมริกัน. https://workpointnews.com/2018/02/14/ขนาดอเมริการยังต้องมาดู/

เวิร์คพอยท์นิวส์. (2562ข, 27 มีนาคม). “The Mask วรรณคดีไทย” งดงามตระการตา เปิดตัว 6 หน้ากาก กรุ๊ปไม้เอก. https://workpointnews.com/2019/03/27/the-mask-วรรณคดีไทย-งดงามตระการตา/

เวิร์คพอยท์ออฟฟิศเชียล. (2562ก, 4 เมษายน). THE MASK วรรณคดีไทย | EP.02 กรุ๊ปไม้เอก | 4 เม.ย. 62 FULL HD [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=DWRZfBZNBt4

เวิร์คพอยท์ออฟฟิศเชียล. (2562ข, 11 เมษายน). THE MASK วรรณคดีไทย | EP.03 กรุ๊ปไม้โท | 11 เม.ย. 62 FULL HD [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=0LDsZWLuReI

เวิร์คพอยท์ออฟฟิศเชียล. (2562ค, 18 เมษายน). THE MASK วรรณคดีไทย | EP.04 กรุ๊ปไม้โท | 18 เม.ย. 62 Full HD [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=8lxIxhsvyhY

เวิร์คพอยท์ออฟฟิศเชียล. (2562ง, 9 พฤษภาคม). THE MASK วรรณคดีไทย | EP.07 กรุ๊ปไม้จัตวา | 9 พ.ค. 62 Full HD [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=twQqI20Sd2k&t=3715s

เวิร์คพอยท์ออฟฟิศเชียล. (2562จ, 16 พฤษภาคม). THE MASK วรรณคดีไทย | EP.08 กรุ๊ปไม้จัตวา | 16 พ.ค. 62 Full HD [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=2wMxapmK1CE

เวิร์คพอยท์ออฟฟิศเชียล. (2562ฉ, 30 พฤษภาคม). THE MASK วรรณคดีไทย | EP.10 SEMI-FINAL กรุ๊ปไม้โท | 30 พ.ค. 62 Full HD [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=seNziw4djfk

เวิร์คพอยท์ออฟฟิศเชียล. (2562ช, 13 มิถุนายน). THE MASK วรรณคดีไทย | EP.12 SEMI-FINAL กรุ๊ปไม้จัตวา | 13 มิ.ย. 62 FULL HD [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=Mx_7eZp4-4w

เวิร์คพอยท์ออฟฟิศเชียล. (2562ซ, 20 มิถุนายน). THE MASK วรรณคดีไทย | EP.13 FINAL กรุ๊ปไม้เอก | 20 มิ.ย. 62 FULL HD [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=bO5elglP3ck&t=3183s

เวิร์คพอยท์ออฟฟิศเชียล. (2562ฌ, 27 มิถุนายน). THE MASK วรรณคดีไทย | EP.14 FINAL กรุ๊ปไม้โท | 27 มิ.ย. 62 FULL HD [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=aYAjlf_gXzQ&t=3205s

เวิร์คพอยท์ออฟฟิศเชียล. (2562ฎ, 4 กรกฎาคม). THE MASK วรรณคดีไทย | EP.15 FINAL กรุ๊ปไม้ตรี | 4 ก.ค. 62 FULL HD [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=AusqzA6POlA&t=3524s

เวิร์คพอยท์ออฟฟิศเชียล. (2562ต, 25 กรกฎาคม). THE MASK วรรณคดีไทย | EP.18 CHAMP VS CHAMP | 25 ก.ค. 62 Full HD [วิดีโอ]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=oJEi8vPXX7Y

เวิร์คพอยท์เอ็นเทอร์เทนเมนท์. (2558). เกี่ยวกับเวิร์คพอยท์. https://www.workpoint.co.th/about/vision

ศักดิ์ภูเบศ (จอมชาญ) [นามปากกา]. (2562). (เกร็ดประวัติศาสตร์) ขวานฟ้าหน้าดำ 2526. https://www.pantip.com/topic/39090328?

ศิวกร อดุลสุทธิกุล. (2562, 9 สิงหาคม). LIVE เปิดใจ “ปอร์เช่ ศิวกร และ แจ๊คกี้ จักริน” แชมป์ #TheMaskวรรณคดีไทย #หน้ากากหลวิชัยคาวี [วิดีโอ]. Facebook. https://www.facebook.com/4NOLOGUE/videos/live

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร. (2556). หนังสือเก่าชาวสยาม วรรณกรรมวัดเกาะ. http://www.sac.or.th/databases/siamrarebooks/th/website/oldbook/subbook/43

สตูดิโอช็อปเวิร์คพอยท์. (2561). เกี่ยวกับเรา. https://www.studioshopworkpoint.com/

สตูดิโอช็อปเวิร์คพอยท์. (2562). หน้าหลัก [facebook page]. Facebook. https://www.facebook.com/StudioshopByWorkpoint/

สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2561). พจนานุกรมศัพท์วรรณกรรม ฉบับราชบัณฑิตยสภา (แก้ไขเพิ่มเติม) (พิมพ์ครั้งที่ 2). สำนักงาน.

Appadurai, A. (2005). Definitions: Commodity and Commodification. In M. Ertman & J. C. Williams (Eds.), Rethinking Commodification: Cases and Readings in Law and Culture (p. 35). New York University Press.

Masked Singer. (2019). In Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Masked_Singer

Murray, S. (2012). The Business of Adaptation: Reading the Market. In D. Cartmell (Ed.), A companion to literature, film, and adaptation (pp. 122-139). Wiley-Blackwell.

William, R. (1976). Keywords: A Vocabulary of Culture and Society. Oxford University Press.