“บุคคลผู้ควรค่าแก่การยกย่องที่สุดยุคใหม่”: การสร้างภาพแทนฮีโร่ในสังคมจีนยุควิกฤตโควิด-19

Main Article Content

สุรสิทธิ์ อมรวณิชศักดิ์
วุฒิพงษ์ ประพันธมิตร

บทคัดย่อ

“ฮีโร่” มิใช่เพียงผู้พิทักษ์ที่มากด้วยพละกำลังมหาศาล หรือเป็นวีรชน          ผู้สละชีวิตเพื่อกอบกู้บ้านเมืองในยามสงครามตามที่มีการผลิตซ้ำเท่านั้น หากแต่ “ฮีโร่” ยังสามารถเป็นบุคคลธรรมดาที่อุทิศตน เสียสละเพื่อส่วนรวมได้เช่นกัน บทความนี้มุ่งวิเคราะห์และนำเสนอการสร้างภาพแทนของ “ฮีโร่” หรือวีรชนในสังคมจีนท่ามกลางวิกฤตการระบาดของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 (โควิด-19) ผ่านการศึกษาข้อมูลจากบทสุนทรพจน์ของประธานาธิบดีสีจิ้นผิง การศึกษาปรากฏการณ์ทางสังคม รวมถึงการผลิตซ้ำของสื่อที่เกิดขึ้นในช่วงการระบาด ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า การขยายขอบเขตนิยามของ “ฮีโร่” มีจุดเริ่มต้นจากสโลแกนของรัฐบาลจีนที่ว่า “บุคคลผู้ควรค่าแก่การยกย่องที่สุดยุคใหม่” ซึ่งสื่อความถึงกลุ่มบุคลากรทางการแพทย์ จิตอาสา ผู้อุทิศตนเพื่อดูแลผู้ป่วยและช่วยเหลือผู้อื่นในยามวิกฤตทุกข์ยาก ขณะเดียวกัน “ฮีโร่” ยังหมายรวมถึงประชาชนทุกคนที่ให้ความร่วมมือ ปฏิบัติตนตามแนวปฏิบัติของทางภาครัฐ พร้อมทั้งช่วยเหลือผู้อื่นในยามที่สังคมกำลังประสบวิกฤต ปัจจัยดังกล่าวได้กลายเป็นหนึ่งในความสำเร็จที่ทำให้ประเทศจีนสามารถฝ่าวิกฤตและควบคุมการระบาดของโควิด-19 ได้ในเวลาอันสั้น

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

How to Cite
อมรวณิชศักดิ์ ส., & ประพันธมิตร ว. (2022). “บุคคลผู้ควรค่าแก่การยกย่องที่สุดยุคใหม่”: การสร้างภาพแทนฮีโร่ในสังคมจีนยุควิกฤตโควิด-19. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 22(2), 365–395. https://doi.org/10.14456/lartstu.2022.27
บท
บทความวิชาการ

References

กาญจนา แก้วเทพ. (2557). ศาสตร์แห่งสื่อและวัฒนธรรมศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 3). ภาพพิมพ์.

จิราภา เต็งไตรรัตน์, นพมาศ อุ้งพระ (ธีรเวคิน), รัจรี นพเกตุ, รัตนา ศิริพานิช, วารุณี ภูวสรกุล, ศรีเรือน แก้วกังวาล, ศันสนีย์ ตันติวิท, สิริอร วิชชาวุธ, และ อุบลวรรณา ภวกานันท์. (2552). จิตวิทยาทั่วไป (พิมพ์ครั้งที่ 6). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

จันทิมา อังคพณิชกิจ. (2561). การวิเคราะห์ข้อความ (พิมพ์ครั้งที่ 2). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์.

ชัชวดี ศรลัมพ์. (2561). ความหมายในภาษาระดับคำ. ใน ดียู ศรีนราวัฒน์ (บรรณาธิการ). ภาษาและภาษาศาสตร์ (พิมพ์ครั้งที่ 2, น. 176-181). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ณัฐพร พานโพธิ์ทอง. (2556). วาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ตามแนวภาษาศาสตร์: แนวคิดและการนำมาศึกษาในวาทกรรมในภาษาไทย. โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธเนศ วงศ์ยานนาวา. (2538). ภาพแทนสิ่งที่แทนไม่ได้. จุลสารไทยคดีศึกษา, 12(1), 16-18.

นพมาศ อุ้งพระ. (2555). จิตวิทยาสังคม. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

นัยน์พัศ อธิษฐ์พัส. (2563). การศึกษาปัญหาเสรีภาพในช่วงการระบาดของโควิด-19 ใน ไดอารี่ ล็อกดาวน์อู่ฮั่น. วารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 13(2), 174-206.

บัญยง พูลทรัพย์, สมสุข หินวิมาน, และ โสภัทร นาสวัสดิ์. (2560). การสร้างภาพแทนวีรบุรุษสามัญชนในภาพยนตร์ไทย. วารสารนิเทศศาสตร์ธุรกิจบัณฑิตย์, 11(2), 181-207.

ประชาไท. (2563). มองโควิด-19 ผ่านทฤษฎีการผลิตซ้ำทางสังคม (Social Reproduction Theory): สนทนากับ Tithi Bhattacharya. https://prachatai.com/journal/2020/04/87411

พงษ์ วิเศษสังข์. (2557). องค์ความรู้ทางการสื่อสาร (พิมพ์ครั้งที่ 3). มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.

พนิดา หันสวาสดิ์. (2544). ผู้หญิงในภาพยนตร์: กระบวนการผลิตซ้ำภาพลักษณ์ของผู้หญิงในสังคมไทย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 (พิมพ์ครั้งที่ 2). ราชบัณฑิตยสถาน.

สิทธิพล เครือรัฐติกาล. (2553). ภาพลักษณ์ของเจิ้งเหอในความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของจีน [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สิริอร วิชชาวุธ. (2554). จิตวิทยาการเรียนรู้. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุรสิทธิ์ อมรวณิชศักดิ์. (2563). รูปเคารพเจิ้งเหอในสังคมไทย. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์, 20(2), 21-52.

อาร์ม ตั้งนิรันดร. (2557). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับระบบกฎหมายจีน. วิญญูชน.

อาร์ม ตั้งนิรันดร. (2563). China Next Normal: วิกฤตและโอกาสของจีนในโลกหลังโควิด. บุ๊คสเคป.

อุดม รัฐอมฤต, และ นิยม รัฐอมฤต. (2558). กฎหมายรัฐธรรมนูญจีน. วิญญูชน.

Adams, S. (2006). Propaganda in war & peace: Manipulating the truth. Heinemann Library.

Box Office Mojo. (2021). Chinese Doctors. https://www.boxofficemojo.com/release/rl2382725889/rankings/?ref_=bo_rl_tab#tabs

CCTV. (2021a, April 23). 中国中央电视台《壮观!全国100多名主持人齐聚一堂一起致敬新时代最可爱的人 |CCTV「新时代最可爱的人》[Video file]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=wq11AVNwFGA

CCTV. (2021b, February 12). 重温感动!佟大为 王丽坤带来小品《阳台》再现特殊时期的小区生活「2021央视春晚」|CCTV春晚 [Video File]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=KS-SJeDcbag&t=593s

China Daily. (n.d.). 每日一词∣新时代最可爱的人 the most admirable people in the new era. Retrieved April 2, 2021, from https://language.chinadaily.com.cn/a/202003/12/ WS5e698a9ba 31012821727e5fc.html.

Foshan Xinwenwang佛山新闻网. (2020).《抗疫题材时代报告剧《在一起》广东卫视即将全国首播》https://www.foshannews.net/jdyw/202009/t20200929_353461.html

Guan, H. (2016). Xiaoyingxiong Yu Lai. Changchun shaonian er-tong chubanshe. [管华:《小英雄雨来》,武汉:长江少年儿童出版社,2016年。]

Hall, Stuart. (1997). Representation: Cultural Representations and signifying Practices. Sage in association with the Open University.

Hongxing Xinwen红星新闻. (2020).《为录《新时代最可爱的人》全国逾百位主持人 大集合》https://www.noteos.net/ent/dwp71pqw.html

Mair, V. H. (2010). The Columbia history of Chinese literature. Columbia University Press.

News 18. (2020, March 9). China Condemns Mike Pompeo's Remarks Branding COVID-19 as 'Wuhan Virus'. https://www.news18.com/news/world/china-condemns-mike-pompeos-remarks-branding-covid-19-as-wuhan-virus-2531497.html

Ning, X. (2018). Zhongguo gudaishi (xia). Beijing shifan daxue chubanshe. [宁欣《中国古代史(下)》,北京:北京师范大学出版社,2018年。]

Oxford Dictionaries. (2015). Oxford Advanced American Dictionary for Learners of English (8th ed.). Oxford University Press.

Qiushiwang求是网. (2020a).《在湖北省考察新冠肺炎疫情防控工作时的讲话》. http://www.qstheory.cn/dukan/qs/2020-03/31/c_1125791549.htm

Qiushiwang求是网. (2020b).《在全国抗击新冠肺炎疫情表彰大会上的讲话》.http://www.qstheory.cn/yaowen/2020-09/08/c_1126468086.htm

Renmin Ribao. (2020a, March 11). [人民日报,《习近平在湖北省考察新冠肺炎疫情防控工作看望慰问奋战在一线的医务工作者解放军指战员社区工作者公安干警基层干部下沉干部志愿者和居民群众时强调》,载《人民日报》2020年 3月11日,第1版。] http://paper.people.com.cn/rmrb/html/2020-03/11/nbs.D110000renmrb_01.htm

Renmin Ribao. (2020b, February 4). [人民日报,《评论文章:《打响疫情防控的人民 战争》》,载《人民日报》2020年2月4日,第1版。] http://paper.people.com.cn/rmrb/html/2020-02/04/nbs.D110000renmrb_01.htm

Renmin Ribao. (2021c, January 1). [人民日报《国家主席习近平发表二〇二一年新年贺词》,载《人民日报》2021年 1月1日,第1版。] http://paper.people.com.cn/rmrb/html/2021-01/01/nw.D110000 renmrb_20210101_2-01.htm

Ryuho Okawa. (2020). Shouhuling lingyan Xi Jinping de bianjie: Wei Zhongguo xinguan feiyan suo kunao de lingdaoren zhenshi xinsheng. Taiwan xingfu kexue chubanshe. [大川隆法《守护灵灵言习近平的辩解:为中国新冠肺炎所苦恼的领导人真实心声》,台北:台湾幸福科学出版社,2020年。]

World Health Organization (WHO). (n.d.). Archived: WHO Timeline - COVID-19. Retrieved April 1, 2021, from https://www.who.int/news/item/27-04-2020-who-timeline---covid-19.

Wuhanshi Weisheng Jiankang Weiyuanhui武汉市卫生健康委员会. (2020).《武汉市新型冠状病毒感染的肺炎疫情防控暂行办法》http://wjw.wuhan.gov.cn/ztzl_28/fk/flfg/202004/t20200430_1196952.shtml

Xinhuawang新华网. (2020a).《谁是总书记心目中“最可爱的人”?》 http://www.xinhuanet.com/2020-03/10/c_1125693090.htm

Xinhuawang新华网. (2020b).《全国抗击新冠肺炎疫情表彰大会在京隆重举行习近平向国家勋章和国家荣誉称号获得者颁授勋章奖章并发表重要讲话》http://www.xinhuanet.com/politics/leaders/2020-09/08/c_1126467770.htm

Xinlang Xinwen新浪新闻. (2021).《一男子不戴口罩强行“闯卡”地铁北京南站被罚》https://news.sina.cn/sh/2021-01-18/detail-ikftssan7952246.d.html?from=wapfbclid=IwAR0Z0YoX7qgBGrOpNfz0A5bcH2e2nRyNQVZiYJXpUUhc4Skt88u0qZGqUoM

Yang, C. X. (2013). Leifeg de gushi. Beijing: Renmin youdian chubanshe. [杨称心《雷锋的故事》,北京:人民邮电出版社,2013年。]

Yangshi Xinwen央视新闻. (2020).《习近平:人民才是真正的英雄》 http://news.cctv.com/2020/03/25/ARTIhsSyopl3812xJCaAttlE 200325.shtml.

You, G. E. (2016). Zhongguo wenxueshi (yi). Renmin wenxue chubanshe. [游国恩《中国文学史(一)》,北京:人民文学出版社,2016年。]

Yuan, X. P. (2014). Zhongguo wenxueshi (Di yi juan). Beijing: Gaodeng jiaoyu chubanshe. [袁行霈《中国文学史(第1卷)》,北京:高等教育出版社,2014年。]

Yule Xinwenwang 娱乐新闻网. (2020).《谢谢你新时代最可爱的人》——集合了108 位主持人的那台晚会来了》 http://www.manyanu.com/new/d873e3be431743caaa3cb3fde8234cdc

Zheng, S. H. (2020, October). [郑顺宏《松骨峰为证:谁是最可爱的人》,载《党员文摘》2020年10月,第7-9页。]

Zhonghua zixun zaixian 中华咨讯在线. (2021).《中国医生:还原真实抗疫故事,小人物心中大爱无疆,震撼又感动》http://www.edulxw.com/yule/186159.html

Zhongguo Leifengwang中国雷锋网. (2020a).《习近平致敬的战“疫”英雄|白衣执甲逆风行》http://www.chinaleifeng.com /content/2020/03/23/6881713.html

Zhongguo Leifengwang中国雷锋网. (2020b).《习近平致敬的战“疫”英雄|抗疫一线铸警魂》http://www.chinaleifeng.com/content/2020/h03/26/6909668.html

Zhongguo Leifengwang中国雷锋网. (2020c).《习近平致敬的战“疫”英雄|微光成炬照征程》http://www.chinaleifeng.com/content/2020/03/30/6962660.html

Zhongguo Shehui Kexueyuan Yuyan Yanjiusuo Cidian Bianjishi. (2020). Xiandai hanyu cidian (Di qi ban). Shangwu yinshuguan. [中国社会科学院语言研究所词典编辑室《现代汉语词典 (第7版)》,北京:商务印书馆,2020年。]

Zhonghua renmin gongheguo zhongyang renmin zhengfu中华人民共和国中央人民政府. (2020).《中国民众对政府应对疫情举措满意度最高》http://www.gov.cn/xinwen/2020-10/12/content_5550453.htm