Food around the Home and Para-rubber Farmer Households’ Food Security in Bang Rieang
Main Article Content
Abstract
Para-rubber farmer households face problems such as inappropriate land ownership and land use, high costs of agricultural production, and low agricultural product prices. Therefore, food around the home is more important to household food security. This research describes the para-rubber farmer households’ demographic and socio–economic characteristics, food security, and food coping strategies in Bang Rieang. Primary data were collected using structured interviews, non-participant observations, and natural conversations with a total sample of 330 para-rubber farmers, using the mixed method sampling technique. Descriptive statistics and manifest content analysis were applied for data analysis as well. The results reveal that the para-rubber farmers are very experienced in farming. The average farm size of the para-rubber farming households is 9.9 rai. They produce a different variety of food around their own home. There are 11 species of food crops and 2 species of economic animals. The objectives of the production are for household consumption and sale. The food availability from production sources is inadequate for consumption. Consequently, the para-rubber farming households have to spend money to acquire food from the market. The key food coping strategies are eating inexpensive food, limiting meal-sized portions, and buying food on credit. The related government agencies should initiate projects to improve the para-rubber farmers’ household food security.
Downloads
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. (2556). เขตเหมาะสมสำหรับการปลูกข้าว มันสำปะหลัง ยางพารา ปาล์มน้ำมัน อ้อยโรงงาน ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์. กรมพัฒนาที่ดิน.
ก้อง เค็มกระโทก, พิทักษ์ นวมขุนทด, และ อัญชัญ เค็มกระโทก. (2555). สถานการณ์การบริโภคอาหารหลักเพื่อนำไปสู่การกำหนดนโยบายความมั่นคงด้านอาหารหลักของชุมชนตำบลสำนักตะคร้อ อำเภอเทพารักษ์ จังหวัดนครราชสีมา. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
เกศสุดา สิทธิสันติกุล, ขนิษฐา เสถียรพีระกุล, และ บัญจรัตน์ โจลานันท์. (2561). แนวทางพัฒนาความมั่นคงทางอาหารในชุมชนเกษตรกรอินทรีย์ตำบลลวงเหนือ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร, 35(3), 64-73.
คณน ไตรจันทร์, ธีรศักดิ์ จินดาบถ, และ อนุวัต สงสม. (2560). องค์ประกอบความมั่นคงทางอาหารระดับครัวเรือนในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้. วารสารวิทยาสารเกษตรศาสตร์ สาขาสังคมศาสตร์, 38(2), 577-587.
คณะอนุกรรมการจัดทำแผนเพื่อการบริหารความมั่นคงทางด้านอาหาร, คณะกรรมการนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตรและสหกรณ์. (2560). กรอบยุทธศาสตร์ความมั่นคงด้านอาหาร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (พ.ศ. 2560-2564). สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร.
เดชรัต สุขกำเนิด. (2550). เศรษฐศาสตร์แห่งความสุข. ใน กนกศักดิ์ แก้วเทพ (บรรณาธิการ). เศรษฐศาสตร์ธรรมิกราชา (น. 74-108). โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ทรงชัย ทองปาน, และ นิธิมา เนื่องจำนงค์. (2562). “จากนาข้าวเป็นสวนยางพารา”: การเปลี่ยนแปลงวิถีการดำรงชีพ และความมั่นคงทางอาหารของครัวเรือนชาวนาริมแม่น้ำโขง จังหวัดบึงกาฬ. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 10(1), 10-41.
ทรงสิริ วิชิรานนท์, พจนีย์ บุญนา, และ จงทิพย์ อธิมุติสรรค์. (2557). วิถีชีวิตและความมั่นคงของอาหารภาคใต้. วารสารวิชาการและวิจัย มทร.พระนคร, 8(1), 94-107.
ธันยชนก ปะวะละ, และ ภณิตา สุนทรไชย. (2561). รูปแบบการสร้างความมั่นคงทางอาหาร บนฐานทรัพยากรทางธรรมชาติและทุนทางสังคมเพื่อความเข้มแข็งของชุมชนท้องถิ่น ตำบลหนองเม็ก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม. วารสารสถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 5(1), 143-154.
ธานินทร์ ศิลป์จารุ. (2555). การวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วย SPSS และ AMOS (พิมพ์ครั้งที่ 13). เอส. อาร์. พริ้นติ้ง แมสโปรดักส์.
นพรัตน์ ไชยชนะ. (2562). แกงบวนบ้านตลิ่งแดงและความมั่นคงทางอาหารในท้องถิ่น. อินทนิลทักษิณสาร, 14(1), 121-151.
นิติพงษ์ ส่งศรีโรจน์. (2558). ความมั่นคงทางอาหารและความสามารถในการจัดการครัวเรือนของเกษตรกรในเขตพื้นที่สำนักงานการปฏิรูปที่ดิน จังหวัดมหาสารคาม. วารสารพัฒน บริหารศาสตร์, 55(1), 1-25.
ปุณณดา มาสวัสดิ์, ประพิณวดี ศิริศุภลักษณ์, และ อิสริยา นิติทัณฑ์ประภาศ บุญญะศิริ. (2559). ปัจจัยที่มีผลต่อความมั่นคงด้านอาหารของครัวเรือนเกษตรไทย. วารสารวิจัยและพัฒนา วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 11(2), 347-356.
มินตรา สาระรักษ์, และ เสาวลักษณ์ แสนนาม. (2557). ความมั่นคงทางอาหารในครัวเรือนของประชาชนบ้านเมืองหมีน้อย ตำบลกวนวัน อำเภอเมือง จังหวัดหนองคาย. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 16(3), 25-37.
พระราชบัญญัติคณะกรรมการอาหารแห่งชาติ พ.ศ. 2551. (8 กุมภาพันธ์ 2551). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 125 ตอนที่ 31 ก. หน้า 40
วงศ์ตระกูล มาเกตุ. (2559). การสร้างการประกันความมั่นคงทางอาหารในระดับชุมชน: กรณีศึกษาชุมชนป่าตรง อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัย ราชภัฏเลย, 11(38), 67-76.
วีระศักดิ์ จุลดาลัย, พณิฐา ยงพิทยาพงศ์, ณัฐชญา เขตกระโทก, นิพนธ์ ติยะบุตร, และ ปัญญา สิทธิบุตร. (2556). การสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบายสาธารณะและแผนยุทธศาสตร์ด้านความมั่นคงอาหารระดับชุมชนขององค์การบริหารส่วนตำบลสามผง อำเภอศรีสงคราม จังหวัดนครพนม. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
ศจินทร์ ประชาสันติ์. (2552). การพัฒนาดัชนีชี้วัดความมั่นคงทางอาหาร. สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ.
สุชาต ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2550). ระเบียบวิธีการวิจัยทางสังคมศาสตร์ (พิมพ์ครั้งที่ 14). สามลดา.
สุภางค์ จันทวานิช. (2559). วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 23). โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุวิมล ติรกานันท์. (2550). การสร้างเครื่องมือวัดตัวแปรในการวิจัยทางสังคมศาสตร์: แนวทางสู่การปฏิบัติ. โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2563). สารสนเทศเศรษฐกิจการเกษตรรายสินค้าปี 2562. http://www.oae.go.th/assets/portals/1/files/ebook/2563/commodity2562.pdf
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2563ก). รายได้โดยเฉลี่ยต่อเดือนต่อครัวเรือน เป็นรายภาค และจังหวัด. http://statbbi.nso.go.th/staticreport/page/sector/th/08.aspx
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2563ข). เส้นความยากจน (ด้านรายจ่าย) จำแนกเป็นรายภาค และจังหวัด. http://statbbi.nso.go.th/staticreport/page/sector/th/08.aspx
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2563ค). ค่าใช้จ่ายโดยเฉลี่ยต่อเดือนต่อครัวเรือน เป็นรายภาค และจังหวัด. http://statbbi.nso.go.th/ststicreport/page/sector/th/08.aspx
สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ. (2558). นโยบายความมั่นคงแห่งชาติ พ.ศ. 2558-2564. http://www.nsc.go.th/Download1/policy58.pdf
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2563). สถิติด้านความยากจนและการกระจายรายได้. https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link.php?nid=3518
อมาวสี อัมพันศิริรัตน์, ทรงฤทธิ์ ทองมีขวัญ, เกษศิรินทร์ ภู่เพชร, และ วิกานดา หมัดอะดั้ม. (2559). ศักยภาพและรูปแบบการจัดการด้านความมั่นคงทางอาหารและอาหารปลอดภัยในชุมชนตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ, 34(3), 147-154.
Balde, B. S., Diawara, M., Rossignoli, C. M., & Gasparatos, A. (2019). Smallholder-based oil palm and rubber production in the forest region of Guinea: An exploratory analysis of household food security outcomes. Agriculture, 9(41), 1-19.
Friis, C., Reenberg, A., Heinimann, A., & Schonweger, O. (2016). Changing local land systems: Implications of a Chinese rubber plantation in Nambak District, Lao PDR. Singapore Journal of Tropical Geography, 37(1), 25-42.
Hess, B. B., Markson, E. W., & Stein, P. J. (1991). Sociology. Macmillan.
Karunakaran, N. (2013). Shift to rubber cultivation and consequences on environment and food security in Kerala. Journal of Rural Development, 32(4), 395-408.
Somboonsuke, B., Wetayaprasit, P., Cherdchom, P., & Pacheerat, K. (2011). Diversification of smallholding rubber agroforestry system (SRAS) Thailand. Kasetsart Journal (Social Sciences), 32(2), 327-339.
Tefera, T., & Tefera, F. (2014). Determinants of households food security and coping strategies for food shortfall in Mareko District, Guraghe Zone Southern Ethiopia. Journal of Food Security, 2(3), 92-99.
The Economist Intelligence Unit. (2020). Food security index of Thailand. https://foodsecurityindex.eiu.com/Country/Details#Thailand
Yamane, T. (1967). Statistics: An Introductory Analysis (2nd ed). John Weatherhill.