คติความเชื่ออดีตพุทธเจ้าในสังคมไทยพุทธศตวรรษที่ 20-24

บทคัดย่อ

คติความเชื่ออดีตพุทธเจ้าในสังคมไทยมีที่มาจากพุทธศาสนาเถรวาทจากลังกาและความเชื่อในท้องถิ่นปรากฏขึ้นอย่างน้อยในราวพุทธศตวรรษที่ 20 ความเชื่อในการบูชาอดีตพุทธเจ้านี้เน้นอดีตพุทธเจ้าทั้งจำนวน 3 พระองค์ 6 พระองค์ 24 พระองค์ 27 พระองค์และไม่อาจประมาณนับได้ซึ่งเกี่ยวข้องกับประวัติพระโคตมพุทธเจ้า รวมถึงพุทธานุภาพของพระพุทธเจ้าในอดีต ปัจจุบันและอนาคตที่มีต่อดินแดนที่พระองค์เสด็จมาโปรด ประทับรอยพระบาท และทรงทำนายอนาคตของบ้านเมืองและผู้คนในดินแดนศักดิ์สิทธิ์นั้นๆ ไว้ ความเชื่อเหล่านี้ปรากฏในคัมภีร์พิเศษ ตำนาน งานจิตรกรรม ปฏิมากรรมและจารีตปฏิบัติในท้องถิ่น ส่งเสริมและสืบทอดหลักพุทธธรรมเรื่องกรรมและไตรลักษณ์ กรอบคิดนี้กำหนดวิถีชีวิตของพุทธศาสนิกชนในสังคมไทยให้ศรัทธาในพุทธศาสนา ประพฤติชอบ สืบทอดประเพณีระลึกถึงพระพุทธเจ้า รวมถึงอธิบายความชอบธรรมทางการปกครอง

The belief in the past Buddhas in Thailand originated from the Theravada and integrated with the local belief around the 20th century. This belief involves the worshiping different variants of the Enlightened Ones ranging from three, six, twenty-four, twenty-seven, and even the infinite. The beliefs in the past Buddhas are related to history of Gautama Buddha and of the sacred locations where the Enlightened Ones had imprinted their feet. The feet imprints of the Enlightened Ones signify that these lands are protected under his benevolence throughout the past, the present and the future. The documentation of these beliefs can be found in Pali texts, myths, mural paintings, architecture of the Buddhas’ footprints and traditional practices of Thai people. These beliefs denote the Buddhist principles of Deeds and the Three Characteristics of Existence. These principles then help shape Thai Buddhists to have faith in moral essence, practice good deeds, and respect the relics of the Enlightened Ones. Moreover, these principles also justify the rulers’ rights to govern.