การท่องเที่ยวกับการรื้อฟื้นประเพณีวัฒนธรรมของชาวไทลื้อเชียงคำ

บทคัดย่อ

การฟื้นฟูประเพณีและวัฒนธรรมต่าง ๆ ของชาวลื้อในประเทศไทย คือกระบวนการที่ทำให้อัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์ของพวกเขาสามารถมองเห็นได้ อีกทั้งยังเป็นการแสดงให้เห็นถึงการบอกเล่าเรื่องราวของชาวลื้อที่มีตำแหน่งแห่งที่ในสังคมรัฐชาติ ขบวนการฟื้นฟูประเพณีของชาวลื้อถือเป็นปฏิบัติการทางสังคม ที่กระทำผ่านการนิยาม ประกอบสร้างความหมาย และการต่อรอง ผ่านพื้นที่สาธารณะต่าง ๆ อันนำไปสู่ความพยายามที่จะผลิตซ้ำอดีต การจัดวางตำแหน่งแห่งที่ และการต่อรองทางการเมืองในเวทีสาธารณะในบทความนี้ ผู้ศึกษาจะนำเสนอให้เห็นถึงขบวนการฟื้นฟูประเพณีและวัฒนธรรมของชาวลื้อในเชียงคำ จังหวัดพะเยา ในฐานะที่เป็นขบวนการเคลื่อนไหวในระดับท้องถิ่น ที่พัวพันไปกับเวทีการท่องเที่ยวในระดับชาติ บทความเสนอว่าการท่องเที่ยวไทยได้ดึง “ความเป็นลื้อ” ออกจากบริบทท้องถิ่น สู่การกลายเป็นสินค้าวัฒนธรรม ผ่านการประดิษฐ์ประเพณีที่ผูกโยงกับการนิยามอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์ ทว่าการท่องเที่ยวดังกล่าวก็กลายเป็นเงื่อนไขที่ทำให้ชาวลื้อในเชียงคำสามารถสร้างพื้นที่ทางสังคมขึ้นมาเพื่อรื้อฟื้นและสืบสานประเพณีวัฒนธรรมของพวกเขาซึ่งเชื่อมโยงไปกับการท่องเที่ยวระดับชาติอย่างสำคัญ

The Lue’s reviral of traditions and cultures in Thailand is a process that makes their ethnic identity visible, and shows the ways the Lue locate their position in a nation state society. The Lue’s cultural revival is a social practice that operates through constructions of meaning and negotiations in public spaces. This operation leads to attempts to reconstruct the past, to position their identity, and to political negotiation in the public. In this article, the author will demonstrate the Lue’s cultural revival, in Chiang Kham, Payoa Provinces, as a local movement that is relevant to national tourism. The article argues that Thai tourism is a mechanism which pulls Lue-ness out of its local setting to become a cultural commodity. This process is enacted through the invention of tradition which relies on the definition of ethnic identity. Nevertheless, tourism is also turned into a mechanism which enables the Lue in Chiang Kham to create a social space for their tradition and cultural revivals which is significantly related to national tourism.