การบริหารจัดการงานสาธารณสงเคราะห์ตามแนวพระพุทธศาสนาของคณะสงฆ์จังหวัดสมุทรสงคราม
คำสำคัญ:
การบริหารจัดการ, งานสาธารณสงเคราะห์, หลักพระพุทธศาสนาบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. ศึกษาสภาพทั่วไป 2. ศึกษากระบวนการ และ 3. แนวทางการบริหารจัดการงานสาธารณสงเคราะห์ของคณะสงฆ์จังหวัดสมุทรสงคราม โดยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างและการสนทนากลุ่มเฉพาะกับผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง 35 รูปหรือคน ประกอบด้วย พระสังฆาธิการ ตัวแทนภาครัฐ นักวิชาการศาสนาและผู้เชี่ยวชาญ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า จุดแข็งสำคัญ คือ การประยุกต์ใช้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในการดำเนินงานและความสามารถในการสื่อสารหลักธรรมอย่างเข้าใจง่าย อย่างไรก็ตามยังมีข้อจำกัดด้านการวางแผนยุทธศาสตร์ การกำหนดนโยบาย และการสำรวจความต้องการของประชาชน แม้จะได้รับการสนับสนุนจากหลายภาคส่วนและมีโอกาสใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยี แต่ยังต้องเผชิญความท้าทายด้านการขาดบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญ งบประมาณที่จำกัดและความไม่แน่นอนทางการเมืองและเศรษฐกิจ ในด้านกระบวนการ คณะสงฆ์ได้บูรณาการหลักพุทธธรรมเข้ากับการบริหารจัดการสมัยใหม่อย่างครอบคลุมทั้งการวางแผน การปฏิบัติการตรวจสอบ และการปรับปรุง โดยให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วม การใช้เทคโนโลยีการพัฒนาบุคลากร การสร้างเครือข่าย และการประเมินผลกระทบทางสังคมอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้การดำเนินงานมีประสิทธิภาพ โปร่งใส และตอบสนองความต้องการของชุมชน ที่สำคัญ คณะสงฆ์ได้น้อมนำหลักธรรมสำคัญมาประยุกต์ใช้อย่างเป็นรูปธรรม โดยบูรณาการหลักทาน ปิยวาจาอัตถจริยา และสมานัตตตา เข้ากับการบริหารสมัยใหม่ มีการกำหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมายที่ชัดเจน จัดโครงสร้างองค์กรที่เหมาะสม และสร้างเครือข่ายความร่วมมือกับทุกภาคส่วน รวมถึงการพัฒนาศักยภาพบุคลากรทั้งพระสงฆ์และฆราวาสอย่างต่อเนื่อง ทั้งในด้านหลักพุทธธรรม การบริหารโครงการ การใช้เทคโนโลยี และการทำงานร่วมกับชุมชน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิบัติภารกิจเพื่อสังคม
เอกสารอ้างอิง
กองแผนงาน กรมการศาสนา. (2542). ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จของเจ้าอาวาสในการพัฒนาวัดให้เป็นศูนย์กลางของชุมชน (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: กองแผนงาน กรมการศาสนา.
ฌาน ตรรกวิจารณ์. (2550). การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์เชิงพุทธ (ดุษฎีพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาตร์. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
พระมหาเรืองเดช ถาวรธมฺโม. (2554). การบริหารจัดการกิจการคณะสงฆ์ให้เป็นศูนย์การเรียนรู้ของชุมชนวัดไผ่ล้อม ตำบลจันทนิมิต อำเภอเมืองจันทบุรี จังหวัดจันทบุรี (รายงานการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระสมุห์จรัญ จารุธมฺโม. (2556). บทบาทการปฏิบัติศาสนกิจด้านสาธารณสงเคราะห์ของพระสังฆาธิการในจังหวัดนครปฐม (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พุทธทาสภิกขุ. (2512). พระบรมธรรม. กรุงเทพฯ: ห้างหุ้นส่วนจำกัดการพิมพ์.
พูนสุข มาศรังสรรค์. (2555). การจัดการความรุนแรงในครอบครัวเชิงพุทธบูรณาการ. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 4(1), 221-242.
วันชัย สุขตาม. (2557). การพัฒนาทุนมนุษย์วิถีพุทธในยุคโลกาภิวัตน์ : แนวทางใหม่สำหรับการพัฒนาทุนมนุษย์. วารสารมหาวิทยาลัยกรุงเทพคริสเตียน, 20(4), 561-576.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องลงลายมือชื่อในแบบฟอร์มใบมอบลิขสิทธิ์บทความให้แก่วารสารฯ พร้อมกับบทความต้นฉบับที่ได้แก้ไขครั้งสุดท้าย นอกจากนี้ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์นั้น ได้ส่งมาตีพิมพ์เฉพาะในวารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น หากมีการใช้ภาพหรือตารางหรือเนื้อหาอื่นๆ ของผู้นิพนธ์อื่นที่ปรากฏในสิ่งตีพิมพ์อื่นมาแล้ว ผู้นิพนธ์ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อน พร้อมทั้งแสดงหนังสือที่ได้รับการยินยอมต่อบรรณาธิการ ก่อนที่บทความจะได้รับการตีพิมพ์ หากไม่เป็นไปตามข้อกำหนดเบื้องต้น ทางวารสารจะถอดบทความของท่านออกโดยไม่มีข้อยกเว้นใดๆ ทั้งสิ้น

