ปฏิบัติการในชีวิตประจำวันของคนชายขอบ ในการเปลี่ยนโครงสร้างสังคมไทย

ผู้แต่ง

  • ชัยพงษ์ สำเนียง มหาวิทยาลัยนเรศวร

คำสำคัญ:

การต่อสู้ต่อต้านในชีวิตประจำวัน, แรงงานข้ามชาติ, ปฏิบัติการทางสังคม

บทคัดย่อ

การต่อสู้ต่อต้านในชีวิตประจำวันเป็นการต่อสู้ในเชิงการเมืองวัฒนธรรม เพื่อช่วงชิงอำนาจนำในการกำหนดหรือสร้างคำนิยามความหมายชุดใหม่ให้กับสิ่งที่เรียกร้องต่อสู้ เนื่องด้วยการต่อสู้มิได้อยู่ในพื้นที่ที่เป็นทางการ การเมืองทำนองนี้เป็นการเมืองที่มีความลื่นไหล ไม่หยุดนิ่งตายตัว สะท้อนผ่านความสัมพันธ์กับโครงสร้างชนบทได้เปลี่ยนไป ไม่เพียงส่งผลให้แรงงานที่อยู่ในระบบการผลิตแบบเดิมต้องเปลี่ยนไปเท่านั้น แต่ยังทำให้หลายคนต้องอพยพโยกย้ายเข้าไปทำงานในเมือง และต้องหากลยุทธ์ในการต่อสู้ดิ้นรนเพื่อเอาชีวิตรอด ซึ่งสะท้อนให้เห็นความเปลี่ยนแปลงของสังคมไทยในระนาบต่าง ๆ ในกรณีศึกษาเพื่อสะท้อนให้เห็นถึงความเปลี่ยนแปลงโครงสร้างสังคมไทย ผู้คนที่อพยพเข้าไปหางานทำในกรุงเทพฯ และเมืองใหญ่ตามหัวเมือง ส่วนหนึ่งเกิดจากการต้องดิ้นรนเพื่อเอาชีวิตรอด แต่ในอีกระดับปฏิเสธไม่ได้ว่าเกิดจากโครงสร้างการพัฒนาที่มุ่งให้เกิดเมืองโตเดี่ยว และผลักผู้คนให้ออกจากการผลิตแบบเดิม รวมถึงทรัพยากรที่มีไม่ได้ลงไปสู่คนกลุ่มต่าง ๆ อย่างเท่าเทียม แต่อย่างไรก็ตาม แรงงานข้ามชาติหรือคนชายขอบของเมืองก็ไม่ได้จำยอม แต่ได้แสวงหากลยุทธในการเอาตัวรอดและต่อรองกับผู้คนต่าง ๆ ในรูปแบบที่หลากหลาย ซึ่งถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของการต่อสู้ทางการเมืองในชีวิตประจำวัน

References

คำ. (2565, 11 มกราคม). พนักงานแม่บ้าน [บทสัมภาษณ์].

จอมเครือ. (2564, 29 ธันวาคม). พนักงานบริษัทเข้าเล่มหนังสือ รับจ้างทั่วไป [บทสัมภาษณ์].

เชษฐา พวงหัตถ์. (2548). โครงสร้าง-ผู้กระทำการ. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.

พิสิษฏ์ นาสี และชัยพงษ์ สำเนียง. (2557). ประเทศไทย จากยุคแรงงานล้นเหลือถึงการเข้ามาของแรงงานข้ามชาติ: ความเปลี่ยนแปลงของแรงงานในประเทศไทยสู่การแสวงหาแรงงานทดแทน. วารสารมหาวิทยาลัยเจ้าพระยา, 2(2), 104-134.

ผาสุก พงษ์ไพจิตร และคริส เบเคอร์. (2546). เศรษฐกิจการเมืองไทยสมัยกรุงเทพฯ. เชียงใหม่: ซิลค์เวอร์ม บุคส์.

ยุกติ มุกดาวิจิตร. (2556). วัฒนธรรมต่อต้าน. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).

วิน. (2564, 29 ธันวาคม). ลูกจ้างแรงงานข้ามชาติ [บทสัมภาษณ์].

อร. (2564, 29 ธันวาคม). ลูกจ้างแรงงานข้ามชาติ [บทสัมภาษณ์].

ออย. (2565, 11 มกราคม). เครือข่ายแรงงานหญิง วัดกู่ม่าน [บทสัมภาษณ์].

อภิญญา เฟื่องฟูสกุล. (2546). อัตลักษณ์: การทบทวนทฤษฎีและกรอบแนวคิด. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.

อานันท์ กาญจนพันธุ์. (2549). วัฒนธรรมทางเศรษฐกิจในเศรษฐกิจไร้วัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: คบไฟ.

อานันท์ กาญจนพันธุ์ และชัยพงษ์ สำเนียง. (2557). แรงงานข้ามชาติ: อัตลักษณ์และสิทธิความเป็นพลเมือง. เชียงใหม่: สถาบันศึกษานโยบายสาธารณะ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

Appadurai, A. (2000). Modernity at Large: Cultural Dimensions of Globalization. Minnesota: Minnesota University Press.

Bourdieu, P. (1977). Outline of a Theory of Practice. London: Cambridge University Press.

______. (1990). The Logic of Practice Polity. London: Cambridge University Press.

______. (1993). The Field of cultural production: Essays on art and literature. New York: Columbia University Press.

Certeau, M. d. (1984). The Practice of Everyday Life. Berkeley: University of California Press.

Cohen, P. (1981). The Politics of Economic Development in Northern Thailand 1967–1979 (Doctoral dissertation). London: University of London.

Ganjanapan, A. (1989). Conflicts over the deployment and control of labor in a northern Thai village. In Hart, G. et al. (Eds.), Agrarian Transformations: Local Processesand the State in Southeast Asia. (pp. 98-124). Berkeley: University of California Press.

Hart, G. (1998). Multiple trajectories: A critique of industrial restructuring and the new institutionalism. Antipode, 30(4), 333-356.

Harvey, D. (2005). A Brief History of Neoliberalism. Oxford: Oxford University Press.

Hirai, K. (2002). Exhibition of Power Factory Woman’s Use of the Housewarming Ceremony in a Northern Thai Village. In Tanabe, S. & Keyes, C. F. (Eds), Cultural crisis and social memory: Modernity and identity in Thailand and Laos. (pp.185-201). Honolulu: University of Hawaii Press.

Jirattikorn, A. (2007). Living on both sides of the borders: Transnational migrants, pop music and nation of the Shan in Thailand. Chiang Mai: Chiang Mai University.

Kitiarsa, P. (2014). The Bare Life of Thai Migrant Workmen in Singapore. Chiang Mai: Silkworm Books.

Soonthondhada, K. (2001). Changing in the labor market and international migration since the economic crisis in Thailand. Asian and Pacific Migration Journal, 10(3-4), 401-428.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-07-01

How to Cite

สำเนียง ช. (2024). ปฏิบัติการในชีวิตประจำวันของคนชายขอบ ในการเปลี่ยนโครงสร้างสังคมไทย. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 13(4), 458–471. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/267325