นโยบายสาธารณะ: การจัดการความตาย

ผู้แต่ง

  • พลดา เดชพลมาตย์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

คำสำคัญ:

นโยบายสาธารณะ, ความตาย, การจัดการความตาย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. ศึกษาถึงนโยบายสาธารณะของไทยที่เกี่ยวข้องกับความตาย 2. ศึกษาถึงความตายในมิติที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดนโยบายสาธารณะ และ 3. เสนอแนะแนวทางในการกำหนดนโยบายสาธารณะที่เกี่ยวข้องกับการจัดการความตาย
เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพที่เป็นการวิจัยเอกสาร

ผลการวิจัยพบว่า รัฐมีการกำหนดนโยบายสาธารณะที่เกี่ยวข้องทั้งกับการจัดการรูปแบบการตาย ทะเบียนราษฎร พิธีกรรมหลังการตาย ร่างผู้ตาย ทรัพย์สินหรือสิทธิประโยชน์ต่าง ๆ ในหลายระดับ ตั้งแต่ในรูปแบบของพระราชบัญญัติที่เกี่ยวข้องไปจนถึงการดำเนินโครงการต่าง ๆ ของหน่วยงานท้องถิ่น แต่นโยบายสาธารณะยังไม่ครอบคลุมในส่วนของ
การจัดการข้อมูลหลังความตาย การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากร การกระจายอำนาจและการมีส่วนร่วมของชุมชนท้องถิ่น การให้ความสำคัญกับการดูแลสิ่งแวดล้อมเป็นสภาพแวดล้อมที่ทำให้การจัดการความตายเข้าไปเกี่ยวข้องกับนโยบายสาธารณะมากขึ้น งานวิจัยเสนอให้รัฐมีนโยบายเป็นการเฉพาะในการสร้างความเข้าใจให้กับประชาชนเรื่องการตายดีและการพัฒนาระบบการดูแลแบบประคับประคองให้เข้มแข็งในทุกระดับ รวมทั้งสนับสนุนบทบาทเครือข่ายชุมชนให้เข้ามามีส่วนในการจัดการความตายอย่างเป็นระบบ ส่งเสริมให้การจัดการศพคำนึงถึงสิ่งแวดล้อม และควรขยายความคุ้มครองทางกฎหมายให้กับข้อมูลออนไลน์ของคนตายด้วย

References

กรมสุขภาพจิต. (2564). รายงานอัตราการฆ่าตัวตาย. สืบค้น 15 กันยายน 2565, จาก https://dmh.go.th/report/suicide/stat_sex.asp

คณะวิชาการ. (2565). ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์. กรุงเทพฯ: พิมพ์อักษร.

_____. (2565). ประมวลกฎหมายอาญา. กรุงเทพฯ: พิมพ์อักษร.

ธพิพัฒน์ วรพิพัฒธนการกิจ. (2563). การุณยฆาต: สิทธิมนุษยชนที่ควรมีเพื่อคงไว้ซึ่งศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์. วารสารพัฒนศาสตร์, 3(2), 143-176.

นพพล วิทย์วรพงศ์. (2563). การตัดสินใจในระยะท้ายของชีวิตกับสังคมไทย: บทเรียนจากประสบการณ์ของต่างประเทศ. นนทบุรี: โรงพิมพ์ ภาพพิมพ์.

นิรชา อัศวธีรากุล. (2560). รายงานการประชุม สร้างสุขที่ปลายทาง. กรุงเทพฯ: สามดี พริ้นติ้ง อีควิปเม้นท์ จำกัด.

นฤมิต มูลเมือง และอมรวรรณ รังกูล (2563). รูปแบบการดำเนินธุรกิจรับจัดการงานศพในยุค New Normal. Journal of Modern Learning Development, 5(5), 112-122.

บุญเลิศ โพธิ์ขำ และคณะ. (2564). คู่มือการจัดการความรู้และพัฒนาทักษะในการใช้กฎหมายดิจิทัลในศตวรรษที่ 21. นครพนม: มหาวิทยาลัยนครพนม.

มยุรี อนุมานราชธน. (2556). นโยบายสาธารณะ (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: บริษัท แอคทีฟ พริ้นท์ จำกัด.

มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. (2564). เอกสารการสอนชุดวิชากฎหมายแพ่ง 3: ครอบครัว มรดก ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 2 (พิมพ์ครั้งที่ 11). นนทบุรี: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัย ธรรมาธิราช.

กฎกระทรวง เรื่อง กำหนดอัตราค่าทำศพที่ให้นายจ้างจ่าย พ.ศ. 2564. (2564, 12 กรกฎาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 198 ตอนที่ 45 ก. หน้า 66.

ประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เรื่อง กำหนดให้เตาเผาศพเป็นแหล่งกำเนิดมลพิษที่จะต้องถูกควบคุมการปล่อยทิ้งอากาศเสียออกสู่สิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2565. (2565, 21 มิถุนายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 139 ตอนพิเศ 141 ง. หน้า 8.

ประกาศกระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ เรื่อง การสนับสนุนการสงเคราะห์ในการจัดการศพตามประเพณี. (2563, 19 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 137 ตอนพิเศษ 117 ง. หน้า 24.

ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 6) พ.ศ. 2544 เรื่องหลักเกณฑ์ การจัดการศพในสถานพยาบาล. (2544, 3 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 118 ตอนพิเศษ 41 ง. หน้า 3.

วราทิพย์ ทองเดชและคณะ. (2563). วิสัญญีกับการุณยฆาต ความเหมือนที่แตกต่าง. วารสาร วิสัญญีสาร, 46(3), 181-185.

ศิริรัตน์ เมียนเกิด. (2565). กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศพที่ไม่มีการอ้างสิทธิและศพนิรนามในประเทศต่าง ๆ. สืบค้น 25 มกราคม 2565, จาก https://shorturl.asia/hkSo4

สภากาชาดไทย. (2565). บริจาคร่างกาย. สืบค้น 25 มกราคม 2565, จาก https://shorturl.asia/XzLQD

โสรัจจ์ หงศ์ลดารมภ์. (2549) ความตายกับการตาย มุมมองจากศาสนากับวิทยาศาสตร์. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา. (2559). ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา พุทธศักราช 2477. สืบค้น 12 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://shorturl.asia/51MWg

_____. (2559). ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา พุทธศักราช 2477. สืบค้น 12 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://shorturl.asia/51MWg

_____. (2560). พระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2534. สืบค้น 8 เมษายน 2564, จาก https://shorturl.asia/KAGF9

_____. (2562). พระราชบัญญัติสุสานและฌาปนสถาน พ.ศ. 2528. สืบค้น 8 พฤศจิกายน 2564, จาก https://shorturl.asia/a1rgq

สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. (2550). พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข.

_____. (2555). ก่อนวันผลัดใบ หนังสือแสดงเจตนาการจากไปในวาระสุดท้าย. กรุงเทพฯ: ทีคิวพี.

สำนักงานประกันสังคม. (2565). สิทธิประโยชน์ กองทุนประกันสังคม กรณีเสียชีวิต. สืบค้น

มกราคม 2565, จาก https://shorturl.asia/msutv

สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. (2564). แนวทางการจัดการศพจำนวนมากกรณีภัยพิบัติ. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข.

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2565). จำนวนการตายจากการทะเบียน จำแนกตามเพศ ภาค และจังหวัด พ.ศ. 2555-2564. สืบค้น 10 มิถุนายน 2565, จาก https://shorturl.asia/C4d7t

อนัญพร พูลนิติพร. (2558). เอกสารวิชาการส่วนบุคคล เรื่อง หลักสิทธิมนุษยชนกับสิทธิการตายในสังคมไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ.

อุดมวรรณ วันศรี และเยาวเรศ ประภาษานนท์. (2557). เตรียมตัวอย่างไรให้ตายดี. วารสารพยาบาลทหารบก, 15(1), 130-135.

Hfocus เจาะลึกระบบสุขภาพ. (2558). 2544-2643 โลกเข้าสู่ศตวรรษแห่งผู้สูงอายุ. สืบค้น

มีนาคม 2564, จาก https://www.hfocus.org/content/2015/04/9734

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-07-01

How to Cite

เดชพลมาตย์ พ. (2024). นโยบายสาธารณะ: การจัดการความตาย. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 13(4), 192–208. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/263498