วิถีพุทธวิถีไทย: องค์ความรู้ผ่านจิตรกรรมฝาผนัง

ผู้แต่ง

  • พระครูวินัยธรเอก ชินวํโส มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • ประดิสิษฐ์ ประคองสาย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

คำสำคัญ : วิถีพุทธวิธีไทย, องค์ความรู้, จิตรกรรมฝาผนัง

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัญหา แนวทางแก้ไข องค์ความรู้ และ เสนอแนวทางส่งเสริมองค์ความรู้วิถีพุทธวิถีไทยผ่านภาพจิตรกรรมฝาผนังของวัด เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยทำการวิจัยเชิงเอกสาร กับการสัมภาษณ์เชิงลึก กับพระสังฆาธิการ ผู้นำชุมชน และผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง จำนวน 25 รูปหรือคน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพปัญหาเกี่ยวกับภาพจิตรกรรมฝาผนังของวัดในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ประกอบด้วย ปัญหาการเสื่อมสภาพตามธรรมชาติ แนวทางการแก้ไขคือ การให้หน่วยงานที่มีความเชี่ยวชาญและชำนาญเข้ามารับผิดชอบในการดูแลรักษาเข้ามาดำเนินการและให้ความรู้กับผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง 2. องค์ความรู้เรื่องวิถีพุทธวิถีไทยผ่านภาพจิตรกรรมฝาผนังของวัด ด้านประวัติศาสตร์นั้น ศิลปินได้เขียนสอดแทรกวิถีชีวิตของสังคม เช่น การแต่งกายของกษัตริย์จนถึงชาวบ้าน สถาปัตยกรรมของปราสาทราชวังจนถึงบ้านเรือนชุมชนที่ปัจจุบันหาดูในความเป็นจริงไม่ได้ จึงถือเป็นแหล่งข้อมูลในการศึกษาชีวิตของคนในอดีต ซึ่งเป็นการถ่ายทอดสิ่งแวดล้อมที่อยู่ใกล้ตัวมาถ่ายทอดในภาพที่เขียน 3. แนวทางส่งเสริมองค์ความรู้ ประกอบด้วยการให้การศึกษาแก่ชุมชน โดยการลงพื้นที่เพื่อศึกษาประวัติศาสตร์ เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม รวมถึงสถานการณ์ในปัจจุบัน สร้างเครือข่าย โดยการสร้างเครือข่ายผ่านกระบวนการเรียนรู้ทั้งภายในและภายนอกชุมชน

เอกสารอ้างอิง

ฐิรชญา มณีเนตร. (2553). ไทยศึกษาเพื่อการท่องเที่ยว. กรุงเทพฯ: โอ. เอส. พริ้นติ้ง เฮาส์.

ทองแดง พุทธเกตุ. (2550). หลักธรรมและความเชื่อที่ปรากฏบนจิตรกรรมฝาผนังพุทธสถานของวัดในจังหวัดอุบลราชธานี (รายงานการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

นิลุบล น้อยวงษ์. (2556) ศึกษาความเชื่อทางพระพุทธศาสนาที่ปรากฏในจิตรกรรมฝาผนังของวัดสระบัวแก้ว บ้านวังคูณ ตำบลหนองเม็ก อำเภอหนองสองห้องจังหวัดขอนแก่น. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มนต์ผกา วงษา. (2543). การศึกษาจิตรกรรมฝาผนังต่างยุคสมัย (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

วิไลรัตน์ ยังรอต และธวัชชัย องค์วุฒิเวทย์. (2559). ถอดรหัสภาพผนังพระจอมเกล้า-ขรัวอินโข่ง. นนทบุรี: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิซซิ่ง.

สัมฤทธิ์ สุภามา. (2551) การอนุรักษ์ภาพจิตรกรรมฝาผนังวัดโพธิ์ชัย ตำบลนาพึง อำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย (รายงานการวิจัย). เลย: สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเลย.

เสรภูมิ วรนิมมานนท์. (2546). การศึกษาจิตรกรรมฝาผนังวัดอัมพวันเจติยารามวรวิหาร(วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาไทยศึกษา). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-08-16

รูปแบบการอ้างอิง

ชินวํโส พ. ., & ประคองสาย ป. . (2022). วิถีพุทธวิถีไทย: องค์ความรู้ผ่านจิตรกรรมฝาผนัง. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 11(4), R166-R178. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/255802