การบูรณาการมังคุดกับแนวคิดขยะเป็นศูนย์ ผ่านนวัตกรรมการรังสรรค์ ตำรับอาหารใหม่ เพื่อยกระดับรายได้ให้แก่วิสาหกิจชุมชน ในกระบวนทัศน์ทางธุรกิจยุคใหม่

ผู้แต่ง

  • สิทธิชัย สุขธรรมสถิต คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก
  • อิงคยุทธ พูลทรัพย์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก
  • ประติมา บุญเจือ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก

คำสำคัญ:

วิสาหกิจชุมชน, แนวคิดขยะเป็นศูนย์, สินค้าค้างคงคลัง

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) นำเสนอวิธีการลดต้นทุนในการกำจัดกากมังคุดและวิธีการแก้ไขปัญหาผลิตภัณฑ์มังคุดกวนค้างสต๊อกของวิสาหกิจชุมชน 2) นำเสนอตำรับอาหารใหม่ที่บูรณาการกับมังคุด 3) นำเสนอวิธีการเผยแพร่ตำรับอาหารใหม่ 4) แสดงสัมฤทธิ์ผลในการเพิ่มรายได้ให้กับวิสาหกิจชุมชนจากการขายผลิตภัณฑ์อาหารจากมังคุด  กลุ่มประชากร ได้แก่ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านสวนไร่ป๋า และกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปบ้านปลายคลอง การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การสัมภาษณ์ รวมถึงการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับชุมชนเพื่อพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์อาหารจากมังคุด  

ผลการวิจัยสรุปได้ว่า 1) วิธีการลดต้นทุนในการกำจัดกากมังคุด คือการใช้แนวคิด “ขยะเป็นศูนย์” (Zero Waste) โดยการผลิตตำรับอาหารที่ไม่หลงเหลือขยะ และวิธีการแก้ไขปัญหาผลิตภัณฑ์มังคุดกวน ค้างสต๊อก คือการใช้แนวคิด “การจัดการสินค้าค้างคงคลัง” (Deadstock Management) ซึ่งสามารถจัดการผลิตภัณฑ์ค้างสต๊อกให้ระบายออกไปได้ 2) ตำรับอาหารที่เกิดจากการบูรณาการกับมังคุด ได้แก่ น้ำพริกมังคุด ซอสมังคุด คัพเค้กมังคุด ข้าวเกรียบมังคุดกวน และ คุ้กกี้มังคุดกวน  3) รูปแบบการเผยแพร่เพื่อการตลาดและธุรกิจยุคใหม่ คือ สารานุกรมตำรับอาหารในรูปแบบหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (e-book)  4) รายได้ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านสวนไร่ป๋า จากน้ำพริกมังคุด และรายได้ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปบ้านปลายคลอง จากซอสมังคุด เพิ่มขึ้น ร้อยละ 10

ประวัติผู้แต่ง

อิงคยุทธ พูลทรัพย์, คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก

อาจารย์

คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก

ประติมา บุญเจือ, คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก

อาจารย์

คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก

 

เอกสารอ้างอิง

กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ. (2563). กรมเจรจาฯ เผย FTA ดันส่งออกมังคุดไทยขยายตัวต่อเนื่อง. สืบค้น 30 กันยายน 2563, จาก https://www.dtn.go.th/th/news.

ณชภัทร พิชญมหุตม์. (2563). ความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์จากกลไกดูดซับเศรษฐกิจหมุนเวียนจากโซ่คุณค่าของมังคุดเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของวิสาหกิจชุมชนมังคุด ภาคตะวันออก (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพฯ: หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.).

ณัฐธัญ เจริญศรีวิไลวัฒน์. (2562). การพัฒนาเจลไวต่ออุณหภูมิที่บรรจุสารสกัดจากเปลือกมังคุดสำหรับแผลในปาก (รายงานผลการวิจัย). ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.

เดือนเด่น นิคมบริรักษ์ และคณะ. (2562). แนวทางการบริหารจัดการอาหารส่วนเกินเพื่อลดปัญหาขยะอาหารที่เหมาะสมกับประเทศไทย (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนส่งเสริมสุขภาพแห่งชาติ (สสส.).

ธิดารัตน์ จันทร์ดอน. (2563). มังคุดราชินีแห่งผลไม้. สืบค้น 5 ตุลาคม 2563, จาก https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/.

นงนุช ภูพวก และกฤติยา ยงวณิชย์. (2562). การจัดการขยะมูลฝอยของร้านอาหารในกรุงเทพฯ(รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

นงเยาว์ สีสุโข. (2563, 19 ตุลาคม). ประธานวิสาหกิจชุมชนไร่ป๋า จังหวัดจันทบุรี [บทสัมภาษณ์].

นิจศิริ เรืองรังษี. (2542). เครื่องเทศ. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พงษ์เทพ เกิดเนตรและวิชชุดา ถาวโรจน์. (2559). การผลิตน้ำมังคุดเข้มข้นพร้อมดื่มโดยเทคนิคการระเหยภายใต้สูญญากาศ (รายงานผลการวิจัย). สงขลา: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย.

วัฒนา ผลาผล. (2563, 19 ตุลาคม). ประธานวิสาหกิจชุมชนบ้านปลายคลอง จังหวัดจันทบุรี [บทสัมภาษณ์].

ศุภมาส กลิ่นขจร และคณะ. (2558). การผลิตผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพจากมังคุด. วารสารวิชาการเกษตร, 33(2), 190-204.

สมาคมพัฒนาคุณภาพสิ่งแวดล้อม. (2559). ZERO WASTE ขยะเหลือศูนย์เป็นจริงได้หรือแค่ฝัน. สืบค้น 23 พฤษภาคม 2563, จาก http://adeq.or.th/zero-waste- เป็นจริงได้.

สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้ากลุ่มพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก. (2563). ศักยภาพและอนาคตของมังคุดราชินีผลไม้ไทย. นนทบุรี: กระทรวงพาณิชย์.

สิริมนต์ ชายเกตุ และคณะ. (2553). การบริโภคน้ำพริกของผู้บริโภคในกรุงเทพมหานคร. วารสารมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี), 2(3), 64-79.

สุนิสา ภาษิตรักษ์ และคณะ. (2558). การพัฒนาผลิตภัณฑ์นมชนิดเม็ดผสมมังคุด. วารสาร วิจัยรำไพพรรณี, 9(2), 31-40.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-02-17

รูปแบบการอ้างอิง

สุขธรรมสถิต ส., พูลทรัพย์ อ. ., & บุญเจือ ป. (2023). การบูรณาการมังคุดกับแนวคิดขยะเป็นศูนย์ ผ่านนวัตกรรมการรังสรรค์ ตำรับอาหารใหม่ เพื่อยกระดับรายได้ให้แก่วิสาหกิจชุมชน ในกระบวนทัศน์ทางธุรกิจยุคใหม่. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 12(1), R190-R204. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/255714