การพัฒนาประสิทธิภาพการบริหารจัดการพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของวัดในเขต  การปกครองคณะสงฆ์ภาค ๑๔

พระครูปลัดไพฑูรย์ เมธิโก (มหาบุญ)

ผู้แต่ง

พระครูปลัดไพฑูรย์ เมธิโก (มหาบุญ) นิสิตปริญญาเอก หลักสูตรพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การพัฒนาประสิทธิภาพ, พระปริยัติธรรม, บาลี

บทคัดย่อ

บทความวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการคือ (๑) เพื่อศึกษาสภาพทั่วไปของการ บริหารจัดการพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของวัดในเขตการปกครองคณะสงฆ์ภาค ๑๔ (๒) เพื่อ การบูรณาการหลักพุทธธรรมสําหรับการบริหารจัดการพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของวัดในเขตการ ปกครองคณะสงฆ์ภาค ๑๔ และ (๓) เพื่อนําเสนอรูปแบบการพัฒนาประสิทธิภาพการบริหารจัดการ พระปริยัติธรรมแผนกบาลีของวัดในเขตการปกครองคณะสงฆ์ภาค ๑๔ ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธีประกอบด้วยการวิจัยเชิงปริมาณและการวิจัยเชิงคุณภาพ การวิจัยเชิงปริมาณ เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามกัลป์กลุ่มตัวอย่าง ๒๖๕ รูปที่เป็นพระสงฆ์และ สามเณร ที่สังกัดเขตปกครองคณะสงฆ์ภาค ๑๔ เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามที่มีทั้งปลายปิดและ ปลายเปิด วิเคราะห์ข้อมูลที่ได้ โดยหาความถี่ (Frequency) ร้อยละ (Percentage) ค่าเฉลี่ย (Mean) และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ส่วนการวิจับเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูล จากผู้ให้ข้อมูลหลัก ๒๐ คนเลือกแบบเจาะจงจากผู้ทรงคุณวุฒิเก็บข้อมูลด้วยแบบสัมภาษณ์เชิงลึกที่ มีโครงสร้าง แบบตัวต่อตัว วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการพรรณนาความ และเก็บข้อมูลด้วยการสนทนา กลุ่มเฉพาะและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการพรรณนาความ

ผลการวิจัยพบว่า ๑. สภาพทั่วไปของการบริหารจัดการพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของวัดในเขตการ ปกครองคณะสงฆ์ภาค ๑๔ โดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง (X =๓.๔๓) และเป็นความคิดเห็นที่สอดคล้องกันมาก (S.D. =๑.๓๑) เมื่อพิจารณาแต่ละด้านพบว่ากลุ่มตัวอย่างมีความคิดเห็นอยู่ใน ระดับปานกลางในด้านหลักสูตร ด้านผู้สอน และด้านกิจกรรมการเรียนการสอน สําหรับด้านปัจจัยที่ สนับสนุนต่อการเรียนการสอนและด้านการประเมินผลมีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก

๒. การบูรณาการการพัฒนาประสิทธิภาพการบริหารจัดการพระปริยัติธรรมแผนกบาลี ของวัดในเขตการปกครองคณะสงฆ์ภาค ๑๔ ตามหลักการจัดการ POLE ประกอบด้วย การวางแผน การจัดองค์การ การเป็นผู้นํา และการประเมินผลประยุกต์กับหลักพรหมวิหารธรรม ประกอบด้วย เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา เป็นต้น

๓. นําเสนอรูปแบบการพัฒนาประสิทธิภาพการบริหารจัดการพระปริยัติธรรมแผนกบาลี ของวัดในเขตการปกครองคณะสงฆ์ภาค ๑๔ การนําปัจจัยนําเข้าตามหลักการบริหารจัดการ “POLE” ที่ประกอบด้วย การวางแผน การจัดการองค์การ การเป็นผู้นํา และการประเมินผล มา รวบรวมสังเคราะห์ข้อมูลโดยการประมวลผล คือ การนําหลักการบริหารจัดการ POLE มากําหนดใน ด้านต่างๆ ที่เกี่ยวกับการพัฒนาประสิทธิภาพการบริหารจัดการพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของวัดใน เขตการปกครองคณะสงฆ์ภาค ๑๔ ซึ่งสอดคล้องกับการกําหนดนโยบายใน ๕ ด้าน ประกอบด้วย ด้านหลักสูตร ด้านผู้สอน ด้านกิจกรรมการเรียนการสอบ ด้านปัจจัยที่สนับสนุนการเรียนการสอน และด้านการประเมินผล ซึ่งทําให้ได้ผลลัพธ์ทางการวิจัยที่มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

เอกสารอ้างอิง

๑. ภาษาไทย
(๑) หนังสือ
กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ. ประวัติพระพุทธศาสนาแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ๒๐๐ ปี ภาค ๒. กรุงเทพมหานคร : ผู้แต่ง, ๒๕๔๖.
กองบาลีสนามหลวง เรื่องสอบบาลีของสนามหลวงแผนกบาลี พ.ศ.๒๕๔๘.กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์อาทร, ๒๕๔๘.
ทรงวิทย์ แก้วศรี, พระไตรปิฎกฉบับหลวง พระไตรปิฎก : ประวัติและความสําคัญ. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๓๕.
พระเทพปริยัติสุธี (วรวิทย์คงคปญโญ) การคณะสงฆ์และการพระศาสนา กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๔๕.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตโต) พจนานุกรมพุทธศาสตร์ฉบับประมวลศัพท์, กรุงเทพมหานคร : เอส. อาร์, ปริ้นติ้งแมสโปรดักส์ จํากัด, ๒๕๔๖.
พระมหาวรัญญ วรญญ, ประวัติศาสตร์การศึกษาบาลีของคณะสงฆ์ไทยในสยามประเทศ. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์อาทร, ๒๕๔๗.
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ การศึกษาสภาพการจัดการศึกษาของคณะสงฆ์, การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ ๓๙ สาขาศึกษาศาสตร์, ๒๕๔๔, อัดสําเนา.
สมเด็จพระญาณสังวร (เจริญ สุวฑฒโน), บทเจริญพระพุทธมนต์, กรุงเทพมหานคร : ศูนย์ส่งเสริมพระพุทธศาสนาแห่งประเทศไทยในพระสังฆราชูปถัมภ์, ๒๕๔๖.
สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ, รายงานการเสวนาทางวิชาการ เรื่อง การศึกษาของคณะสงฆ์กับการปฏิรูปการศึกษาตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๒. กรุงเทพมหานคร : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ๒๕๔๔.
(๒) วิทยานิพนธ์
ธวัช เติมญวน “การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนที่มีประสิทธิภาพในการจัดการศึกษาระดับปริญญาตรีของสถาบันอุดมศึกษาสังกัดกรมศิลปากร” ปริญญาการศึกษาดุษฎี บัณฑิต สาขา วิชาการอุดมศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, ๒๕๔๔.
นงลักษณ์ เรือนทอง, “รูปแบบการบริหารโรงเรียนที่มีประสิทธิผล” ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาการบริหารการศึกษา, บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยศิลปากร, ๒๕๕๐.
พระมหาอํานาจ ปวฑฒโน. “การพัฒนารูปแบบการจัดการการศึกษาพระปริยัติธรรม” ปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๕๖.
พิชิต เพ็งสุวรรณ “การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในสถาบันอาชีวศึกษา วิทยานิพนธ์ครุศาสตร์อุตสาหกรรมดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวิจัยและ พัฒนาหลักสูตร. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ, ๒๕๕๒.
อัญชนา พานิช. “องค์ประกอบประสิทธิผลองค์การของมหาวิทยาลัยราชภัฏ” ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาการบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยศิลปากร, ๒๕๕o.
(๓) วารสาร
สุรเชษฐ์ ทองแม้น “เหตุเกิดที่ประเทศไทย : กรณีคําอานาธนาธรรม” นาวิกศาสตร์, ปีที่ ๘๘ เล่มที่ ๓ (มีนาคม ๒๕๕๘).
(๔) เว็บไซต์
ธฤญเดชา ลิภา “ พระเมื่อเรียนบาลี จะทําอย่างไร” บาลีสากัจฉา.[ออนไลน์]. แหล่งที่มา : http://www.mahapali.com/main.php?url=news_view&id=23&cat=B, [๒ พ.ย. ๒๕๕๕].
แม่กองบาลีสนามหลวง. สถิติผู้สอบได้ประโยคบาลีสนามหลวง พ.ศ. ๒๕๔๘ – ๒๕๕๗. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา : http://www.infopali.net/, [๑๔ ม.ค. ๒๕๕๘].
๒. ภาษาอังกฤษ
(1) Book
Andrew J.Dubrin. Foundations of Organizational Behavior. Englewood Cliffs. New Jersey: Prentice-Hill Inc., 1984.
Druck. Peter F. Management : Tasks responsibility practice. New York : Harper Row, 1974.
Herbert Simon. Public Administration. New York: Alfred A. Knope. Inc., 1971.
Paul R.Lawrence. Developing Organization : Diagnosis and Action. Reading Mass : Addisonwesley Publising Co., 1969.
Stewart Black. Journal of Organization Change Management. Reading Mass : Addisonwesley Publising Co., 1989.