ภาวะผู้นำตามหลักสัปปุริสธรรมของผู้บริหารองค์การบริหารส่วนตำบลทางขวาง อำเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่น

ผู้แต่ง

  • พระมหาสุขสันต์ สุเมธี (ธรรมมา)

คำสำคัญ:

ภาวะผู้นา, หลักสัปปุริสธรรม, องค์การบริหารส่วนตาบล

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาระดับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรม
ของผู้บริหารองค์การบริหารส่วนตาบลทางขวาง อาเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่น 2) เพื่อศึกษา
เปรียบเทียบภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรม ของผู้บริหารองค์การบริหารส่วนตาบลทางขวาง
อาเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่นโดยจาแนกตามปัจจัยส่วนบุคคล 3) เพื่อศึกษาปัญหา อุปสรรค
และข้อเสนอแนะของเกี่ยวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรม ของผู้บริหารองค์การบริหารส่วน
ตาบลทางขวาง อาเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่น
ระเบียบวิธีวิจัย เป็นการวิจัยแบบผสานวิธีระหว่างการวิจัยเชิงปริมาณและการวิจัยเชิง
คุณภาพ การวิจัยเชิงปริมาณ โดยศึกษากลุ่มตัวอย่างจานวน 367 คน จากประชากร จานวน 4,407
คน ซึ่งเป็นประชาชนในเขตตาบลทางขวาง อาเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่น กาหนดขนาดกลุ่ม
ตัวอย่างโดยใช้สูตรของทาโร่ ยามาเน่ (Taro Yamane) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็น
แบบสอบถามแบบประมาณค่า 5 ระดับ ที่ระดับความเชื่อมั่น 0.912 สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่
ค่าความถี่, ค่าร้อยละ, ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมติฐาน ด้วยค่าที (t-test)
และค่าเอฟ (F-test) ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว และทดสอบความแตกต่างของ
ค่าเฉลี่ยเป็นรายคู่ด้วยวิธีผลต่างเป็นสาคัญน้อยที่สุด (LSD.) ส่วนการวิจัยเชิงคุณภาพ ดาเนินการโดย
สัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูลหลัก 7 คน เลือกแบบเจาะจง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้เทคนิคการวิเคราะห์
เชิงเนื้อหาประกอบบริบท ผลการวิจัยพบว่า
1) ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของผู้บริหารองค์การบริหารส่วนตาบลทางขวาง อาเภอ
แวงน้อย จังหวัดขอนแก่น โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านความเป็น
ผู้รู้จักตน และด้านความเป็นผู้รู้จักประมาณ อยู่ในระดับปานกลาง ส่วนด้านความเป็นผู้รู้จักเหตุ
ด้านความเป็นผู้รู้จักผล ด้านความเป็นผู้รู้จักกาล ด้านความเป็นผู้รู้จักชุมชนและด้านความเป็นผู้รู้จัก
บุคคล อยู่ในระดับมาก
2) เปรียบเทียบความคิดเห็นของประชาชนที่มีต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ
ผู้บริหารองค์การบริหารส่วนตาบลทางขวาง อาเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่นจาแนกตามปัจจัย
ส่วนบุคคล พบว่า ประชาชนที่มีอายุต่างกัน มีความคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ
ผู้บริหารองค์การบริหารส่วนตาบลทางขวาง อาเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่นแตกต่างกันอย่างมี
นัยสาคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 จึงยอมรับสมมติฐานที่ตั้งไว้ ส่วนประชาชนที่มีเพศ รายได้ต่อเดือน
ระดับการศึกษา และอาชีพ ต่างกัน มีความคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของผู้บริหาร
องค์การบริหารส่วนตาบลทางขวาง อาเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่นไม่ต่างกัน จึงปฏิเสธสมมติฐาน
ที่ตั้งไว้
3) ปัญหาอุปสรรคและข้อเสนอแนะเกี่ยวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของผู้บริหาร
องค์การบริหารส่วนตาบลทางขวาง อาเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่นได้แก่ผู้บริหารขาด
ความสามารถในการนาหลักการบริหารมาประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมสาหรับการบริหารประชาชนขาด
การส่วนร่วมในการประเมินผลและให้ข้อเสนอแนะจึงควรมีแนวทางในการพัฒนาภาวะผู้และเพิ่มขีด
ความสามารถในการประยุกต์หลักการบริหารเพื่อใช้ในการบริหารองค์กร และควรเปิดโอกาสให้
ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการประเมินผลและเสนอแนะเกี่ยวกับการบริหาร 

เอกสารอ้างอิง

โกเมธ พิมพ์เบ้าธรรม. (2549). ภาวะผู้นาของผู้บริหารโรงเรียนที่จัดการศึกษาระดับมัธยมศึกษา
สังกัดสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาขอนแก่น เขต 1-5. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต
สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย.
เจมส์เอ็มคูช และแบร์รี่ พอสเนอร์. (2542).ผู้นาเหนือผู้นา. แปลโดย สมชาย สัมฤทธฺทรัพย์.
กรุงเทพฯ : เออาร์บิซิเนสเพรส.
ธนวัสน์ คงสระบัว. (2553). ภาวะผู้นาที่พึงประสงค์ตามหลักพุทธศาสนาของผู้นาชุมชนตาม ความ
คิดเห็นของประชาชน : กรณีศึกษาชุมชนตาบลบางรักน้อย อาเภอเมือง จังหวัดนนทบุรี. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ
ราชวิทยาลัย.
บัญชีผู้มีสิทธิเลือกตั้ง. (2558). องค์การบริหารส่วนตาบลทางขวาง อาเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่น.
พระจักรพงษ์ กิตฺติภทฺโท (สร้อยจิตร). (2553). การบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตาบลตาม
หลักธรรมาภิบาล : กรณีศึกษาในพื้นที่เขตอาเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์. วิทยานิพนธ์
พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธนันต์ ชยานนฺโท. (2554). การบริหารงานของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ตาม
หลักสัปปุริสธรรม 7. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. การจัดการเชิงพุทธ. บัณฑิต
วิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาคมเพชร วชิรปญฺโญ. (2553). การนาหลักสัปปุริสธรรม 7 มาประยุกต์ใช้ในการบริหาร
ราชการส่วนท้องถิ่น : กรณีศึกษาเฉพาะองค์การบริหารส่วนตาบล ในอาเภอบางบัวทอง
จังหวัดนนทบุรี. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต รัฐประศาสนศาสตร์. บัณฑิต
วิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระอุเทน ปริมุตฺโต (คุ้มภัย). (2556). ภาวะผู้นาเชิงพุทธของผู้นาการปกครองส่วนท้องที่ ในอาเภอ
พยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต . บัณฑิตวิทยาลัย :
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับจุฬาลงกรณราช
วิทยาลัย. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
วิโรจน์ สารรัตน์. (2539). ภาวะผู้นา : หลักการและทฤษฏี. กรุงเทพฯ : อักษราพิพัฒน์.
สุภาวดี ติมินทระ. (2550). ภาวะผู้นาในการพัฒนาท้องถิ่นของกรรมการองค์การบริหารส่วนตาบล
อาเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี. วิทยานิพนธ์ศิลปะศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาสังคมศาสตร์
เพื่อการพัฒนา. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยนครปฐม.
สุวรรณนา มีเดช. (2556). การบริหารงานบุคคลตามหลักสัปปุริสธรรม 7 ของผู้บริหารสถานศึกษา
อาเภอตาคลี จังหวัดนครสวรรค์. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย :
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
อนุวัต กระสังข์. “ผู้นาในยุคโลกาภิวัตน์” (พฤษภาคม-สิงหาคม 2557). วารมจร สังคมศาสตร์
ปริทรรศน์, 3(2) : 27.
อัครเดช พรมกัลป์. (2556). ภาวะผู้นาในการประยุกต์ใช้ตามหลักสัปปุริสธรรมของพระเทพปริยัติ
เมธี. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลง
กรณราชวิทยาลัย.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2020-04-01

รูปแบบการอ้างอิง

สุเมธี (ธรรมมา) พ. . (2020). ภาวะผู้นำตามหลักสัปปุริสธรรมของผู้บริหารองค์การบริหารส่วนตำบลทางขวาง อำเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่น. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 6(2-01), 551–560. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/241221