การพัฒนาประสิทธิภาพการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของคณะสงฆ์ ภาค 14

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพและปัญหาของการจัดการการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีในสำนักเรียนคณะสงฆ์ ภาค 14 2) เพื่อศึกษาการพัฒนาประสิทธิภาพการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของคณะสงฆ์ ภาค 14และ 3) เพื่อนำเสนอแนวทางการพัฒนาประสิทธิภาพการจัดการการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีคณะสงฆ์ ภาค 14

การวิจัยเป็นการใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี (Mixed Methods Research) ระหว่างการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ที่ใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกแบบมีโครงสร้าง จากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 27 รูป/คน เพื่อหาการพัฒนาประสิทธิภาพการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของคณะสงฆ์ ภาค 14 ก่อนจะนำข้อมูลที่ได้นำไปสู่การวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) ที่ใช้การศึกษาวิจัยเชิงสำรวจ (Qualitative Research) จากกลุ่มตัวอย่าง 269 รูป โดยการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย (Simple Random Sampling) เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม (Questionnaire) และการสนทนากลุ่มเฉพาะจากผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 12 รูป/คน นำไปวิเคราะห์แบบพรรณาความ

ผลการวิจัย พบว่า

1. สภาพทั่วไปของการจัดการการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีในสำนักเรียนคณะสงฆ์ ภาค 144 พบว่า สภาพทั่วไปของการศึกษาพระปริยัติธรรม เป็นการศึกษาความเป็นมาการศึกษาของคณะสงฆ์ที่มีการพัฒนาการบริหารการศึกษาตามระยะเวลาแบบมีโครงสร้าง พระสังฆาธิการมีบทบาทสำคัญในการดำเนินการศึกษาตามพระราชบัญญัติ ตามกฎระเบียบที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาพระปริยัติธรรมในสำนักเรียน
2. การพัฒนาประสิทธิภาพการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของคณะสงฆ์ ภาค 14 พบว่า 1) สภาพปัญหาด้านหลักสูตร คือ เนื้อหาสาระเก่าเกินไป และภาษาที่ใช้ในหนังสือเป็นภาษาที่เข้าใจยาก โดยเฉพาะเนื้อหาสาระในแผนกบาลีเน้นการจำและการแปลมากกว่าความเข้าใจ 2) สภาพปัญหาด้านการจัดการเรียนการสอน คือ ครูผู้สอนไม่เพียงพอ มักใช้ระบบพี่สอนน้อง  ครูผู้สอนขาดความรู้ ความเข้าใจอย่างลึกซึ้งขาดประสบการณ์ ไม่สามารถประยุกต์ใช้กับสภาพจริง  3) สภาพปัญหาด้านปัจจัยที่สนับสนุนการเรียนการสอน คือ หนังสือ ตำราประกอบการเรียนเป็นตำราเก่าเกินไป  ขาดการปรับปรุงและภาษาที่ใช้ยาก อาคารสถานที่มักใช้ศาลาการเปรียญ ซึ่งมักมีเสียงรบกวน และบรรยากาศไม่เอื้อต่อการเรียนรู้  4) สภาพปัญหาด้านกิจกรรมการเรียนการสอน คือ วิธีการเรียนการสอนขึ้นอยู่กับครูผู้สอนขาดวิธีการที่ทันสมัย  การเรียนการสอนไม่ค่อยเพิ่มการคิดวิเคราะห์       5) สภาพปัญหาด้านการวัดผลและประเมินผล คือ เกณฑ์การวัดและประเมินผลมักวัดความจำมากกว่าความเข้าใจและการคิดวิเคราะห์ 

          3. รูปแบบการพัฒนาประสิทธิภาพการจัดการการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีคณะสงฆ์ ภาค 14 พบว่า 1) ด้านการวางแผน คือ ให้มีนโยบายถึงผู้บริหารให้รับผิดชอบของการศึกษาเป็นรูปธรรมที่แน่นอน ให้สนับสนุนการศึกษาที่จริงจัง 2) ด้านการจัดองค์การ คือ โครงสร้างของสำนักเรียนปริยัติธรรมแผนกบาลีนั้นควรจัดวางโครงสร้างออกเป็นหน่วยงานที่แน่นอน การจัดสรรคนเข้าทำงานในตำแหน่งงานให้เหมาะสมกับองค์กร 3) ด้านการบริหารงานบุคคล คือ  การบริหารบุคคลตามที่ได้ประชุมสนทนากับสำนักเรียนปริยัติธรรมแผนกบาลี ได้ทราบว่า อยากให้มีครูสอนบาลีประจำโรงเรียนเพื่อช่วยในการเรียนการสอนบาลีตามจุดประสงค์ของโรงเรียนและเป้าหมายให้นักเรียนสอบผ่านทุกชั้น 4) ด้านการอำนวยการ คือ  การอำนวยได้ดำเนินการตามกฎเกณฑ์แม่กองบาลีสนามหลวงคือ กำกับดูแลครูสอนตามลำดับชั้นธรรมศึกษาประโยค 1-2 ถึง ประโยค ป.ธ.5 ให้ปฏิบัติงานตรงเวลา กำกับดูแลนักเรียนทุกชั้นตั้งแต่เรียนไวยากรณ์ 5) ด้านการควบคุม คือ จำนวนระดับชั้นแต่ละสายไม่ควรให้มีจำนวนมากเกินไป จะทำให้ไม่สะดวกแก่การควบคุม อาจทำให้งานคั่งค้างได้