ปัญหาเกี่ยวกับการจัดตั้งองค์กรวิชาชีพสื่อมวลชน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อทำการศึกษาข้อมูลพื้นฐานแนวคิดหลักการและทฤษฎีทางกฎหมายที่เกี่ยวกับการจัดตั้งองค์กรวิชาชีพสื่อมวลชน ตลอดจนศึกษากฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการจัดตั้งองค์กรสื่อมวลชนในต่างประเทศและประเทศไทย นอกจากนี้ยังได้ศึกษาและวิเคราะห์ปัญหาเกี่ยวกับการจัดตั้งองค์กรของสื่อมวลชนในประเทศไทย เพื่อที่จะศึกษาและเสนอแนะแนวทางการแก้ไขที่เหมาะสมกับประเทศไทยในการแก้ไขปัญหา ที่เกิดขึ้นจากการจัดตั้งองค์กรวิชาชีพสื่อมวลชน ให้มีประสิทธิภาพ และสามารถแก้ไขปัญหาได้อย่างยั่งยืน       สืบต่อไป

          โดยวิธีการศึกษาแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ในส่วนแรกเป็นการศึกษา ความเป็นมาและแนวคิดพื้นฐานเกี่ยวกับสื่อสารมวลชน บทบาทหน้าที่ของสื่อสารมวลชนรวมไปถึงรูปแบบความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับสื่อสารมวลชน ตลอดจนสิทธิและเสรีภาพของสื่อมวลชน และองค์กรสื่อสารมวลชนกับหลักภารกิจของรัฐและการจัดองค์กรของรัฐ ลักษณะขององค์กรควบคุมการประกอบวิชาชีพสื่อมวลชน  ส่วนที่สองเป็นการศึกษาเปรียบเทียบโครงสร้างขององค์กรวิชาชีพสื่อมวลชนในต่างประเทศและประเทศไทย เพื่อที่จะทำการศึกษาว่ามีเหมือนหรือมีความแตกต่างกันอย่างไร

          ผลการศึกษาพบว่า 1)  ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการขาดกลไกทางกฎหมาย     เพื่อควบคุมการทำงานของสื่อสารมวลชน จะเห็นได้ว่ากลไกทางกฎหมายที่ควบคุมการทำงานของสื่อมวลชนอันมีลักษณะที่เป็นข้อบังคับระหว่างองค์กร จึงไม่มีผลบังคับกับสื่อมวลชนทั้งหมด เนื่องจากกฎหมายไม่ได้รองรับให้จริยธรรมทางวิชาชีพมีสภาพบังคับทางกฎหมาย จึงส่งผลให้ประชาชนได้รับความเดือนร้อนจากการทำหน้าที่ของสื่อมวลชนที่มุ่งเน้นไปในเชิงธุรกิจ และเน้นการทำข่าวสารที่สื่อมวลชนนั้น ๆ สังกัดอยู่ ไม่ได้เน้นการทำหน้าที่ที่เป็นความต้องการของประชาชน 2)  ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการขาดหน่วยงานกลางในการกำกับดูแลและควบคุมการปฏิบัติหน้าที่ของสื่อมวลชนส่งผลให้ประเทศไทยไม่สามารถควบคุม กำกับดูแล    การทำหน้าที่ของสื่อมวลชนได้ เมื่อสื่อมวลชนทำหน้าที่กระทบต่อสิทธิเสรีภาพของประชาชน ส่งผลให้ผู้ประกอบวิชาชีพสื่อมวลชนรับผิดเฉพาะในส่วนของกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ พระราชบัญญัติอื่น ๆ ที่มีโทษทางปกครองและอาญา ทำให้ส่งผลเสียต่อการควบคุมการทำงานของสื่อมวลชน ทำให้ปฏิบัติหน้าที่ขอสื่อมวลชนได้ไม่สมบูรณ์ 3) ปัญหาทางกฎหมายที่เกี่ยวกับอำนาจหน้าที่ขององค์กรวิชาชีพสื่อมวลชน จะเห็นได้ว่าองค์กรสื่อมวลชนในประเทศไทยมีจำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็น สมาคม ชมรม อำนาจในการกำกับดูแลสื่อมวลชนนั้นไม่มีสถานะในทางกฎหมาย ในการวินิจฉัยชี้ขาดปัญหาในการบังคับใช้ประมวลจริยธรรมของผู้ที่ปฏิบัติงานสื่อมวลชน

          ดังนั้น จะเห็นได้ว่า ประเทศไทยควรนำเอาแนวความคิดพร้อมทั้งหลักการในทางทฤษฎีและหลังกฎหมายของต่างประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา สาธารณรัฐฝรั่งเศส สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี และสาธารณรัฐอินโดนีเซีย ที่ได้มีกลไกในการกำกับดูแลการทำงานของสื่อมวลชน     ที่เป็นมาตรฐานสากล ในการที่จะจัดตั้งองค์กรวิชาชีพสื่อมวลชนที่เหมาะสม เพื่อให้มีประสิทธิภาพในการแก้ไขปัญหาการทำงานของสื่อมวลชนในประเทศไทย โดยการให้มีกฎหมายคุ้มครองสิทธิเสรีภาพ ส่งเสริมจริยธรรมและมาตรฐานวิชาชีพสื่อมวลชน  พร้อมกันนี้ยังให้มีการจัดตั้งสภาวิชาชีพสื่อมวลชนแห่งชาติ เพื่อที่จะมีวัตถุประสงค์และอำนาจหน้าที่ ในการสนับสนุนการทำงานของสื่อมวลชนและกำกับดูแลการปฏิบัติงานตามมาตรฐานกลาง พร้อมกับพัฒนาวิชาชีพสื่อมวลชนให้เป็นไปในมาตรฐานเดียวกัน  นอกจากนี้สภาวิชาชีพสื่อมวลชนแห่งชาติ    ยังมีอำนาจในการกำกับดูแลกันเองในการวินิจฉัยชี้ขาดปัญหาในการบังคับใช้ประมวลจริยธรรมของผู้ที่ปฏิบัติงานสื่อมวลชน ทั้งนี้เพื่อเป็นการพัฒนาการทำงานของสื่อมวลชนให้มีความสมบูรณ์และเป็นมาตรฐานเดียวกันอย่างมีประสิทธิภาพ