การก่อตัวของนโยบายสาธารณะของกระทรวงอุตสาหกรรม กรณี การสำรวจแร่โพแทช อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร

ประดิษฐ์ เปรมปรีดิ์

ผู้แต่ง

ประดิษฐ์ เปรมปรีดิ์

คำสำคัญ:

การก่อตัว,นโยบายสาธารณะ,การสำรวจแร่โพแทช

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษากระบวนการก่อตัวนโยบายสาธารณะของกระทรวงอุตสาหกรรม กรณี การสำรวจแร่ (โพแทช) อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร
2. เพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรค กระบวนการก่อตัวนโยบายสาธารณะของกระทรวงอุตสาหกรรม กรณี การสำรวจแร่ (โพแทช) อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร 3. เพื่อศึกษาแนวทางการจัดการกระบวนการก่อตัวนโยบายสาธารณะของกระทรวงอุตสาหกรรม กรณี การสำรวจแร่ (โพแทช) อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เจาะลึก (in-depth interview) จากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 49 คน และการสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วมกับการเก็บรวบรวมข้อมูลจากข้อมูลเอกสารด้านต่างๆ แล้วนำมาตรวจสอบความสมบูรณ์ของข้อมูลเพื่อจะได้ทราบถึงปัญหาต่างๆ

ผลการวิจัยพบว่า

กระบวนการก่อตัวนโยบาย เป็นกระบวนการที่สร้างความขัดแย้งระหว่างภาครัฐกับประชาชน หน่วยงานภาครัฐกำหนดให้พื้นที่อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร เป็นพื้นที่อนุญาตให้สำรวจแร่โพแทชในการกำหนดนโยบายนโยบายการสำรวจแร่ดังกล่าวได้สร้างความขัดแย้งขึ้นในพื้นที่ อันเนื่องมาจากหน่วยงานภาครัฐได้ปกปิดข้อมูลข่าวสารของหน่วยงานภาครัฐ การขาดการมีส่วนร่วมของประชาชน จึงเป็นที่มาของของการต่อต้าน คัดค้าน โครงการสำรวจแร่ที่ทางกระทรวงอุตสาหกรรมอนุญาตอาญาบัตรพิเศษให้แก่ บริษัทไชน่า หมิงต๋า โปแทช คอร์ปอเรชั่น จำกัด

การให้ข้อมูลของภาครัฐเกี่ยวกับประโยชน์สาธารณะ สวนทางกับความเป็นจริงกับที่ประชาชนตรวจสอบ โดยภาครัฐให้ข้อมูลคลาดเคลื่อนจากปริมาณการผลิตและนำเข้าแร่โพแทชทั้งประเทศ แสดงถึงการเข้าข้างผู้ได้รับอนุญาตอาญาบัตรพิเศษให้ทำการสำรวจ ในขณะที่ประชาชนในพื้นที่การสำรวจจะต้องได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงจากปัญหาต่างๆที่จะเกิดขึ้น ภาครัฐยึดถือประโยชน์ของสาธารณะที่ไม่ถูกต้อง เมื่อมีการตรวจสอบแล้ว ประชาชนจึงขาดความเชื่อถือในการปฏิบัติงานของหน่วยงานภาครัฐ ตลอดจนเจ้าหน้าที่รัฐ ซึ่งเป็นปัญหาความรับผิดชอบและการตรวจสอบได้ของภาครัฐจึงทำให้ปัญหาดังกล่าวจึงไม่สามารถดำเนินการไปได้อย่างราบรื้น

หน่วยงานภาครัฐเลือกใช้มาตรการทางกฎหมาย เพื่อผลักดันกระบวนการในการสำรวจแร่โพแทช ส่งผลทำให้เกิดความขัดแย้งกับประชาชน โดยภาครัฐมีจุดยืนที่เข้าข้างผู้ได้รับอนุญาตอาญาบัตรพิเศษในการสำรวจแร่โพแทช ในขณะที่ประชาชนเป็นผู้ถูกกระทำ จากการบังคับใช้กฎหมาย ส่งผลให้ประชาชนรู้สึกถึงการไม่ได้รับความชอบธรรมจากภาครัฐ

ปัญหาและอุปสรรค การดำเนินการตามแนวทางเพื่อให้การสำรวจแร่โพแทช ขึ้นอยู่กับการตัดสินใจจากหน่วยงานราชการส่วนกลาง ทุกๆภาคส่วนที่มีความเกี่ยวข้อง ที่มีหน้าที่ หรือการตัดสินใจ ในการเปิดเผยข้อมูล ขึ้นอยู่กับหน่วยงานส่วนกลางเป็นหลัก ทำให้ผู้ที่เกี่ยวข้องในเรื่องดังกล่าวไม่ว่าจะเป็น บริษัทผู้ได้รับอาญาบัตร ประชาชนที่อยู่ในพื้นที่สำรวจ เจ้าหน้าที่รัฐ ในท้องถิ่น ไม่มีอำนาจ หรือโอกาสในการมีส่วนร่วม ต้องรอการกำหนดนโยบายจากผู้บริหารภาครัฐจากส่วนกลาง ตั่งแต่ กรม กระทรวง และรัฐบาล ประชาชนขาดข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินโครงการ และมีความเห็นสอดคล้องต้องกันว่า หากปล่อยให้มีการสำรวจและพัฒนาไปสู่การประทานบัตรตั้งโรงงานเหมืองแร่โพแทชจะส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม คุณภาพชีวิต ตลอดจนวิถีชีวิตของประชาชนในพื้นที่อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร
แนวทางการจัดการกระบวนการก่อตัวนโยบายเพื่อให้การสำรวจแร่โพแทชเกิดขึ้นโดยอาศัยตัวแบบผู้นำ ซึ่งจะเป็นผู้กำหนดนโยบายเพื่อให้เกิดการเดินหน้าโครงการหรือกำหนดประโยชน์ให้แก่ผู้มีส่วนได้เสียในโครงการสำรวจแร่โพแทช โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริษัทผู้ได้รับอาญาบัตรพิเศษ ที่มาจากประเทศจีนเป็นหลัก ผู้กำหนดนโยบายได้อำนวยความสะดวกในเรื่องกฎหมาย พระราชบัญญัติ ข้อบังคับต่างๆ เพื่อให้การทำเหมืองแร่โพแทชเป็นไปได้มากที่สุดในการดำเนินการ

การจัดการให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมเพื่อรับทราบความคิดเห็นและความต้องการที่แท้จริงของหลายฝ่าย เพื่อตอบสองประโยชน์สุขของประชาชนอย่างแท้จริง อีกทั้งการเปิดเผยข้อมูลที่มีข้อเท็จจริงตลอดจนลดขั้นตอนการทำงานโดยไม่ต้องรอการสั่งการจากส่วนกลางเพื่อให้การดำเนินการของโครงการมีความต่อเนื่อง

References

Anderson, James E. (1994). Public Policy–Making: Introduction. 2nd. New York: Houghton Mifflin Company.
Bridgman, Peter & Davis, Glyn. (2003). The Australian Policy Hand book.
(2nd ed.). Victoria: McPherson.
Benoit, K., & Laver M. (2007). Estimating Party Policy Positions : Comparing Expert Surveys and Hand-Coded Content Analysis. Electoral Studies.
Chaitanapon Srijiwangsa.(2560).The Participation of Sangha for Mangrove Forest Preservation in Samutsongkhram Province. Journal of MCU Social Science Review, 6(2),
Dunn, W. N. (1994). Public Policy Analysis: An Introduction (2nd ed.).
Englewood Cliffs, NJ : Prentice-Hall.
Ekkalak Achito. (2560). Political Conflict Manament Basde on a Model of Buddhist
Approach. Journal of MCU Social Science Review, 6(2),
Ekkaphon Rakkhwamsuk.(2557). Roles of Citizens in Good Governance: The Case Study of Registration of land Title Deed of Wat Don Sawan (Unoccupied), Sakon
Nakhon Province.
Kanjana Damjutti. (2557). The Buddhist Promoting Method Community Leader’s
Participation in The Local Administration of Bangkok Metropolitan.
(DoctoralDissertation). Bangkok: Mahachulalongkorn Tajavidyalaya University.
Kurian, George Thomas. (2011). The Encyclopedia of Political Science. Washington: CQ Press.