การพัฒนากฎหมายแรงงานเพื่อรองรับประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนเกี่ยวกับการทำงานในประเทศไทย

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาแนวคิด และทฤษฎีเกี่ยวกับการพัฒนากฎหมายแรงงานเพื่อรองรับประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนเกี่ยวกับการทำงานในประเทศไทยของไทยและต่างประเทศ และผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง  2) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาข้อกฎหมายและปัญหาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการพัฒนากฎหมายแรงงานเพื่อรองรับประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนเกี่ยวกับ
การทำงานในประเทศไทยว่ามีปัญหาอย่างไรและควรแก้ไขอย่างไร 3) เพื่อศึกษาวิเคราะห์และเปรียบเทียบมาตรการทางกฎหมายไทยและต่างประเทศว่าเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร
4) เพื่อศึกษาการพัฒนารูปแบบกฎหมายตามพ.ร.บ.การทำงานของคนต่างด้าว พ.ศ. 2551 พ.ร.บ.คนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 พ.ร.บ.เงินทดแทน พ.ศ. 2537 และพ.ร.บ.ประกันสังคม พ.ศ.2533
ที่เหมาะสมให้แก่แรงงานต่างด้าวที่มาทำงานในประเทศไทยเพื่อรองรับประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนเกี่ยวกับการทำงานในประเทศไทย

              การวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา โดยทำการทั้งวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยเชิงปริมาณ โดยใช้การสัมภาษณ์แบบเชิงลึกและแบบสอบถาม ประชากรกลุ่มตัวอย่างได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญด้านการบริหารหรือด้านให้ข้อมูล กลุ่มผู้เชี่ยวชาญด้านการบังคับใช้กฎหมาย และนักวิชาการด้านกฎหมายแรงงานหรืออาจารย์มหาวิทยาลัยที่สอนเกี่ยวกับกฎหมายแรงงาน

              ผลการศึกษาพบว่า ปัญหาข้อเท็จจริง 1) กลุ่มแรงงานต่างด้าวอาจก่อปัญหาและเป็นภาระให้แก่ประเทศชาติ ไม่ว่าจะเป็นปัญหาความมั่นคงภายใน ปัญหาด้านอาชญากรรมและการไม่ปฏิบัติตามข้อกฎหมาย ปัญหาชุมชนต่างด้าว ปัญหาด้านสาธารณสุข ปัญหาผู้ติดตามและเด็กไร้สัญชาติ ปัญหาการแย่งอาชีพคนไทย และปัญหางบประมาณและรายจ่ายของรัฐ 2) แรงงานข้ามชาติที่เข้ามาทำงานในประเทศไทยที่เข้าเมืองโดยถูกกฎหมาย และเข้าเมืองโดยผิดกฎหมาย ในกรณีลูกจ้างประสบอันตรายหรือเจ็บป่วยเนื่องจากการทำงานให้นายจ้างมีกองทุนเงินทดแทนจ่ายสิทธิประโยชน์ให้แก่ลูกจ้าง ปัญหาข้อกฎหมาย แรงงานต่างด้าวทำงานในวิชาชีพที่กฎหมายห้ามทำงาน การเปิดเสรีเคลื่อนย้ายแรงงานวิชาชีพจะมีลักษณะค่อนข้างต่างจากการเปิดเสรีด้านอื่น คือ เป็นลักษณะของการจัดทำข้อตกลงยอมรับร่วมกันของทุกประเทศสมาชิกอาเซียนเพื่อรับรองคุณสมบัติแรงงานวิชาชีพให้สามารถขอรับใบอนุญาตประกอบวิชาชีพในประเทศอาเซียนอื่นได้สะดวกยิ่งขึ้น ข้อตกลงยอมรับร่วม  ในวิชาชีพที่พ.ร.บ.การทำงานของคนต่างด้าว พ.ศ. 2551 ที่ห้ามคนต่างด้าวประกอบวิชาชีพในประเทศ คือ วิศวกรรม สถาปัตยกรรม บัญชี วิชาชีพด้านการสำรวจ และวิชาชีพด้านการท่องเที่ยว

              การพัฒนากฎหมายที่เกี่ยวข้องกับแรงงานต่างด้าวที่จะเข้าเมืองจะต้องปฏิบัติตามพ.ร.บ.คนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 การทำงานของคนต่างด้าว ต้องได้รับการปรับปรุงหรือทบทวนใหม่เกี่ยวกับอาชีพทั้งหมดหรือบางส่วน การอุทธรณ์ของคณะกรรมการวินิจฉัยอุทธรณ์ ควรมีการทบทวนหรือปรับปรุงให้มีระยะเวลาที่ยาวกว่าเดิม และบทกำหนดโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ตามมาตรา 62 ที่ใช้กำหนดโทษแก่นายจ้างที่ฝ่าฝืนมาตรา 48 ควรมีการเพิ่มโทษเพื่อให้เหมาะสมกับสถานการณ์ปัจจุบัน การเรียกเอกสารต้องมีเหมือนกันทั่วประเทศจากผู้ประกันตนเพศหญิงและเพศชายเพื่อประกอบการเบิกจ่ายประโยชน์ทดแทนในกรณีคลอดบุตรตาม มาตรา 65 และ ควรมีการปรับปรุงกฎหมาย/กฎกระทรวงให้มีความเหมาะสมให้กับผู้ประกันตนที่ได้รับการสงเคราะห์ชราภาพเมื่ออายุครบ 55 ปี และต้องออกจากงาน แล้วมีเหตุจำเป็นต้องกลับประเทศต้นทาง