วาทกรรมความงามแง่จริยวัตรของสตรีในวรรณกรรมอีสานใหม่
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สังเคราะห์และจัดรูปแบบวาทกรรม “ความงามแง่จริยวัตรของสตรี” ในวรรณกรรมอีสานใหม่ 2) เพื่อวิเคราะห์วาทกรรม “ความงามแง่จริยวัตรของสตรี” ในวรรณกรรมอีสานใหม่ตามมุมมองวาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ บทความวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ประเภทการวิจัยเชิงเอกสารและใช้การวิจัยภาคสนามเป็นตัวเสริม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ศึกษาเป็นวรรณกรรมอีสานใหม่ 57 เรื่อง และสตรีหรือปราชญ์ท้องถิ่นยุคอีสานใหม่ 20 คน โดยกำหนดขนาดแบบเกณฑ์การคัดเข้า-คัดออก เครื่องมือ ที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์แบบไร้โครงสร้างนำมาสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์เนื้อหาโดยเนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบวาทกรรมความงามแง่จริยวัตรมี 8 รูปแบบ ได้แก่ 1.1) การเป็นสตรีผู้มีปิยวาจา 1.2) การเป็นสตรีแม่ศรีเรือน 1.3) การเป็นสตรีผู้ดูแลสุขภาพและความงาม 1.4) การเป็นสตรีผู้มีน้ำใจต่อญาติมิตร 1.5) การเป็นสตรีผู้มีกิริยามารยาทเรียบร้อย 1.6) การเป็นสตรีผู้มีศีลธรรม 1.7) การเป็นสตรีผู้มีความกตัญญูต่อบุพการี และ 1.8) การเป็นสตรีผู้ซื่อสัตย์ 2) การศึกษาตามมุมมองวาทกรรมวิเคราะห์ เชิงวิพากษ์มีกลวิธีทางภาษานำเสนออุดมการณ์ “ความงามแง่จริยวัตรของสตรี” 3 กลวิธี ได้แก่ 2.1) วาทกรรมดรรชนีบ่งชี้อัตลักษณ์เพศสภาพ 2.2) วาทกรรมเพศสภาพกับลีลาการใช้ภาษา และ 2.3) การประกอบสร้างอัตลักษณ์กับอุดมการณ์เพศสภาพ สื่อให้เห็นอุดมการณ์หลักของ “สตรีอีสานใหม่” คือ “สตรีเก่งและดีงาม” และอุดมการณ์รอง คือ “เมียดีพิมพ์นิยม” และนำไปสู่วิถีปฏิบัติทางสังคมของสตรีในยุคอีสานใหม่ โดยปรับใช้ให้สอดคล้องกับบริบทชีวิตของตนเอง ซึ่งอุดมการณ์ทั้งหมดเป็นวิถีปฏิบัติที่ประดิษฐ์สร้างคู่มือชีวิตเสริมความมั่นใจให้แก่สตรีอีสานยุคใหม่ได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ ยินยอมว่าบทความเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร
เอกสารอ้างอิง
Boonmathya, R. (2005). Women, Transnational Migration, and Cross-Cultural Marriages: Experiences of ‘Phanrayaa-farang’ from Rural Northeastern Thailand. Journal of Mekong Societies, 1(2), 1-53.
Busathip, U. (2025). Police Wife. Interview. January, 28.
Chaipidech, N. (2025). Thai Teacher. Interview. January, 28.
Channawet. C. (2017). Ancient Law from Ancient Documents in the Northeast, Academic Document No. 26, Ancient Document Conservation Group, Northeastern Arts and Culture Research Institute, Mahasarakham University. Mahasarakham: Apichat Printing.
Department of Cultural Promotion, Ministry of Culture. (2019). Isan Wisdom Heritage. Bangkok: Cultural Heritage Conservation Group, Institute of Cultural Studies, Department of Cultural Promotion.
Hongsuwan, P. (2021). Challenges and Directions of Studying Folklore Data and Current Social Dynamics. In Komat Chungsathianthap et al. (eds.), Investigating Theories, Thinking Methods: Anthropology's Journey (pp. 101-105). Bangkok: Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre (Public Organization).
Khao-ngam, PH. (1997). Banana Tree Horse. (15th ed.). Bangkok: Praew.
Phra Khemcharithera (1970). The Teachings of Lord Buddha. Maha Sarakham: Northeastern Literature Conservation Center, Wat Mahachai.
Kittiasa, Ph. (2003). Research in the Northeast: Methodology and the Study of Social Power in the Northeast. Nakhon Ratchasima: Department of General Studies, Faculty of Social Technology, Suranaree University of Technology.
Kittiasa, Ph. (2014). Towards a New Isan Way of Life. Bangkok: Wibhasa.
Likpai, P. (2023). The Construction of the Meaning of “Youth” of Women in Advertisements of Beauty Clinics. (Master’s Thesis). Thammasat University. Bangkok.
Nalidlat, S. (2024). Business Owner. Interview. December, 17.
Nuntasri, A. (2025). Teacher. Interview. January, 18.
Pairoj, O. et al. (2005). Compilation of the Preacher's Words and Worldly Problems. Khon Kaen: Treasury Department.
Pankaew. P. (2022). Communication and Combating the Beauty Myth of Black Beauty Queens: A Case Study of Thai Beauty Queens in National Pageants. (Master’s Thesis). Thammasat University. Bangkok.
Phanthura. R. (2025). Expert Teacher. Interview. January, 25.
Phakdeephasuk, S. (2010). Complete Research Report. Discourse Project “Femininity” in Thai Health and Beauty Magazines. Bangkok: Chulalongkorn University.
Phakdeephasuk, S. (2018). The Relationship between Language and Identity and Guidelines for Studying the Thai Language. Bangkok: Academic Work Dissemination Project Faculty of Arts Chulalongkorn University.
Phiwphan, N. (2001). The Orphan's Teachings. Khon Kaen: Khlangnanatham.
Pimworamethakul, B. (2001). Phaya, Local Wisdom of the Isan People and the Lao Lan Xang People. Khon Kaen: Treasury Department.
Punnothok, Th. (1982). Local Literary Work. Bangkok: Odeon Store.
Raksutthi, S. (1998). Phaya, a Valuable Philosophy of Life of the Isan People. Bangkok: Pattana Suksa Publishing House.
Royal Institute. (2013). Royal Institute Dictionary 2011. (2nd ed). Bangkok: Nanmee Books.
Sutherland, J. (2018). Historical Literature: Imaginative Narratives. (Chotiudomphan, Translator). Bangkok: Bookscape.
Saenkham, Th. (2025). Local Wisdom Scholar. Interview. March, 24.
Sereechantharuek, K (2007). Discourse on Women's Beauty in Thai Society: A Multidimensional Perspective. (Master’s Thesis). College of Interdisciplinary Studies, Thammasat University. Bangkok.
Sitnakpraphan, Ch. (2001). Compilation of Yod Phaya Kom Proverbs. Khon Kaen: Treasury Department.
Smona. (2016). Sociology of the Northeast. Udon Thani: Saksri Aksorn Printing Udon Thani.
Suwantrai, B. (2002). Boonnamkammatang. Khon Kaen: Treasury Department.
Suwannasang, R. (2025). Government Official. Interview. January, 24.
Tuchamrun, Ph. (2025). Local Philosopher. Interview. January, 7.
Wattananan, A. (2025). University Lecturer. Interview. March, 15.
