การพัฒนาพลังงานทดแทนบนฐานเศรษฐกิจพอเพียงโดยพุทธสันติวิธีของเกษตรกรชุมชนหนองโรง จังหวัดสระบุรี

Main Article Content

ชัยฤทธิ์ ขวัญสอน

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาวิเคราะห์ บริบท สภาพปัญหา ความสำคัญการพัฒนาพลังงานทดแทนและแนวคิดทฤษฎีการบริหารจัดการตามศาสตร์สมัยใหม่ บนฐานเศรษฐกิจพอเพียงโดยพุทธสันติวิธี 2) เพื่อศึกษาวิเคราะห์หลักพุทธธรรมที่เอื้อต่อการพัฒนาพลังงานทดแทน 3) เพื่อพัฒนาและนำเสนอรูปแบบการพัฒนาพลังงานทดแทนบนฐานเศรษฐกิจพอเพียงโดยพุทธสันติวิธี การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ รูปแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการอริยสัจจ์โมเดล (ตามบันได 9 ขั้น) เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก และกระบวนการวิพากษ์ แบ่งเป็น 6 กลุ่ม จำนวน 24 รูป/คน


ผลการวิจัยพบว่า 1) ปัญหาอุปกรณ์พลังงานทดแทนมีราคาแพง ขาดแหล่งเงินทุน เกษตรกรขาดความรู้การใช้งานและบำรุงรักษา ไม่ได้รับการสนับสนุนจากภาครัฐ ความสำคัญของพลังงานทดแทน คือ ลดต้นทุน ลดมลพิษ ลดภาวะโลกร้อน เพิ่มรายได้ 2) หลักพุทธธรรมที่เอื้อต่อการพัฒนาพลังงานทดแทนบนฐานเศรษฐกิจพอเพียง คือ หลักธรรมทิฎฐธัมมิกัตถสังวัตตนิกธรรม 4 ได้แก่ อุฏฐานสัมปทา “ขยันหา” ขยันหมั่นเพียรในการประกอบสัมมาอาชีพ ขยันหารายได้เพิ่มเติม พัฒนาอาชีพ หาความรู้ใหม่ๆ อารักขสัมปทา“ขยันเก็บ” รู้จักเก็บออม เก็บรักษาทรัพย์ที่ได้มาโดยชอบ วางแผนการใช้เงิน กัลยาณมิตตตา “เลือกคบ” เลือกคบคนดี มีศีลธรรม มีอาชีพสุจริต เลือกคบคนมีความรู้ มีน้ำใจ เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม เลือกเสพสื่อข้อมูลทางออนไลน์ การคบมิตรทางออนไลน์ สมชีวิตา “เลือกใช้” ใช้ชีวิตตามหลักมัตตัญญุตา รู้จักพอประมาณ ดำรงชีวิตตามวิถีเศรษฐกิจพอเพียง 3) เพื่อพัฒนาและนำเสนอรูปแบบการพัฒนาพลังงานทดแทนบนฐานเศรษฐกิจพอเพียงโดยพุทธสันติวิธี สรุปได้ดังนี้ (1) กระบวนการขั้นตอนการนำพลังงานทดแทนมาใช้ ได้แก่ อบรมให้ความรู้ ความเข้าใจ การใช้พลังงานทดแทนทั้งทฤษฎีและปฏิบัติ วางแผนการบริหารจัดการตามทฤษฎี PDCA จัดทำคู่มือการใช้การดูแลรักษา ซ่อมแซมอุปกรณ์ มีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นช่วยเหลือกัน (2) ปัจจัยที่ทำให้เกิดความสำเร็จในการพัฒนาพลังงานทดแทน ได้แก่ สนับสนุนอุปกรณ์พลังงานทดแทนที่มีคุณภาพดี ราคาไม่แพง ทำให้เห็นข้อแตกต่างการลดค่าใช้จ่าย เพิ่มรายได้ จากการใช้พลังงานทดแทน ภาครัฐมีมาตรการสนับสนุนที่ชัดเจน คนในชุมชนมีฉันทะและแรงบันดาลใจลงมือทำ (3) ภาครัฐควรมีนโยบายสนับสนุนการใช้พลังงานทดแทน ดังนี้ ประชาสัมพันธ์ให้รู้ถึงประโยชน์ ข้อดี ข้อเสียของการใช้พลังงานทดแทนแสงอาทิตย์โซล่าเซลล์ สนับสนุนเงินทุน เงินกู้ดอกเบี้ยต่ำ ส่งเสริมให้มีการใช้พลังงานทดแทนอย่างมีประสิทธิภาพ สร้างจิตสำนึกการอนุรักษ์การใช้พลังงานทดแทน การรักษาสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ขวัญสอน ช. . (2025). การพัฒนาพลังงานทดแทนบนฐานเศรษฐกิจพอเพียงโดยพุทธสันติวิธีของเกษตรกรชุมชนหนองโรง จังหวัดสระบุรี. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 13(2), 705–714. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/view/280636
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

Anti-Corruption Operations Center, Ministry of Public Health. (2021). Philosophy of Sufficiency Economy and Health Promotion. (2nd ed.). Bangkok: Office of Permanent Secretary.

Chanchuen, L. (2016). The Principle of Ditthadhammikatha Praya and the Solving of Social Problems. Nakhon Ratchasima College Journal, 10(1), 348-349.

Meenakorn, S. (2012). The Study of Pattern Energy Management Appropriate for Amphawa District. (Research Report). Bangkok: Suan Sunandha Rajabhat University.

MeeCharoen, T., Nanar, S., & Niyomphant, S. (2024). Study on Increasing the Efficiency of Renewable Energy Use from Solar Energy through the Participation of Ban Lamphuk Community Surin Province. Industrial Technology and Engineering Academic Journal, 6(1), 40-54.

National Strategy Secretariat Office. (2018). National Strategy 2018-2037. (1st ed.). Bangkok: Office of the National Economic and Social Development Board.

Phatthanmanee, P. (2018). Development Guidelines for Living Promoting by Philosophy of Sufficient Economy of People in Maifad Sub-District, Sikao District, Trang Province. (Research Report). Songkhla: Rajamangala University of Technology Srivijaya.

Phucharoen, W. (1999). The Rest of the Quality within the Educational Institution. Bangkok: Phimdee.

Phramaha Janepop Paphaso, Namdet, S., & Sinthunok, B. (2023). A Development of Communal Economy in Accordance with the Principles of Dhithadammikattha 4. Journal of Mani Chettharam Wat Chommani, 6(1), 119-136.

Sanitwong, K. (2020). Community Development Guidelines Based on the Sufficiency Economy Philosophy for Creating a Well-Being Society with “Enough to Have, Enough to Eat, Enough to Spend”. Journal of MCU Social Development, 5(1), 22-33.

The Chaipattana Foundation. (2024). Self Reliance. Retrieved August 3, 2024, from https://www.chaipat.or.th/concept-and-theory-development/to-develop-self-reliance-of-farmers.html

Wamae, V. (2020). Renewable Energy 1. Yala: Yala Rajabhat University.