การพัฒนาภูมิปัญญาชุมชนเมืองภายใต้กรอบบวรโดยพุทธสันติวิธี ของชุมชนวัดสารอด กรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาวิเคราะห์บริบท สภาพปัญหา ความต้องการจำเป็นและแนวคิด ทฤษฎีเกี่ยวกับรูปแบบการพัฒนาภูมิปัญญาชุมชนภายใต้กรอบบวรโดยพุทธสันติวิธีของชุมชน    วัดสารอด 2) เพื่อศึกษาวิเคราะห์พุทธธรรมที่เอื้อต่อรูปแบบการพัฒนาภูมิปัญญาชุมชนภายใต้กรอบบวรโดยพุทธสันติวิธีของชุมชนวัดสารอด และ 3) เพื่อพัฒนา และนำเสนอรูปแบบการพัฒนาภูมิปัญญาชุมชนภายใต้กรอบบวรโดยพุทธสันติวิธีของชุมชนวัดสารอด เป็นงานวิจัยแบบอริยสัจจ์โมเดล การวิจัยเชิงคุณภาพ ลงพื้นที่ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คำถามสัมภาษณ์เชิงลึก การจัดประชุมสัมมนาวิชาการ จัดสนทนากลุ่มเฉพาะ การสังเกตแบบมีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วม ผู้ให้ข้อมูลหลัก รวม 39 รูป/คน ประกอบด้วย พระภิกษุสงฆ์ 13 รูป แกนนำชุมชนวัดสารอด 25 คน หน่วยงานภาครัฐ 1 คน

ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพปัญหาภูมิปัญญาวัดสารอด คือ ชุมชนไม่ให้ความสนใจภูมิปัญญาชุมชน ผู้นำภูมิปัญญาไม่การถ่ายทอดภูมิปัญญา เทคโนโลยี การบริโภคที่เปลี่ยนไป ขาดการประชาสัมพันธ์และประสานงาน ขาดประสบการณ์ ขาดความร่วมมือ เสียสละ ภูมิปัญญาไม่มีเอกลักษณ์และสูญหาย 2. พุทธธรรมที่เอื้อ คือ อริยสัจ 4 หลักอปริหานิยธรรม การประชุม ร่วมแสดงความคิดเห็น การระดมสมอง กำหนดเป้าหมาย ส่งเสริมสนับสนุน ร่วมมือ เสียสละ ปฏิบัติตามแผนงาน 3. ผลการพัฒนาภูมิปัญญาชุมชนภายใต้กรอบพลังบวร ได้รูปแบบ “KHAI Model” มีองค์ประกอบ 4 ประการ ได้แก่ 1. K=Knowledge ความรู้ถูก 2. H=Highlight ปลุกให้เด่น 3. A=Activity เน้นกิจกรรม 4. I=Impression ประทับใจ เกิดองค์ความรู้ใหม่ 4 ด้าน 1) แหล่งเรียนรู้ 2) ชูอัตลักษณ์ จดจำมีคุณค่าและมูลค่า 3) สมัครสมานสามัคคี 4) สำราญสุข อยู่ดีกินดี