แนวทางการพัฒนาสันติสุขภาวะผู้สูงวัยโดยพุทธสันติวิธี เพื่อส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงวัยอย่างยั่งยืน

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการพัฒนาสันติสุขภาวะผู้สูงวัยโดยพุทธสันติวิธี ซึ่งในปัจจุบันสังคมไทยเป็นสังคมผู้สูงวัยเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ การเตรียมความพร้อมในการใช้ชีวิตช่วงบั้นปลายของผู้สูงวัย มีความจำเป็นต้องนำความรู้ หลักวิชาการมาดูแลสุขภาพที่ดี ในการขับเคลื่อนในการพัฒนาสันติสุขภาวะผู้สูงวัยโดยพุทธสันติวิธี และการดูแลส่งเสริมสุขภาพผู้สูงวัย ควรมีทักษะการจัดการความรู้เพื่อดูแลส่งเสริมสุขภาพผู้สูงวัยอย่างยั่งยืนในชุมชน รวมถึงมีการเสริมสร้างสุขภาพที่ดีทั้งด้านร่างกายและจิตใจของผู้สูงวัย ทำให้สามารถอยู่อย่างมีคุณค่า ไม่ท้อถอย มีความสุขในชีวิตและเป็นประโยชน์ต่อสังคมส่วนรวม ด้วยการประยุกต์หลักไตรสิกขามาใช้ในการพัฒนาสันติสุขภาวะของผู้สูงวัย อันได้แก่ ศีล สมาธิ และปัญญา โดย 1) ศีล: ผู้สูงวัยสามารถนำศีล 5 หรือ ศีล 8 มาเป็นพื้นฐานในการฝึกพฤติกรรมให้ถูกต้อง ซึ่งหากรักษาศีลให้เป็นปกติแล้ว ย่อมส่งผลถึงสุขภาพกายและใจที่ดี ควรมีอินทรียสังวร โดยการฝึกฝนพฤติกรรมสำรวมการใช้อินทรีย์และพิจารณาการรับประทานอาหารอย่างมีสติ 2) สมาธิ: ช่วยให้ผู้สูงวัยใช้สติ ให้ระลึกรู้ ควบคุมจิตของตนเองด้วยการทำสมาธิ เพื่อสร้างพลังจิตใจให้เข้มแข็ง มั่นคง วางใจ รับการเปลี่ยนแปลงได้ มีจิตเมตตา อารมณ์แจ่มใส ร่าเรงิเบิกบานใจ และ 3) ปัญญา: ผู้สูงวัยสามารถฝึกอบรมในระดับโลกิยปัญญาได้ด้วยการตั้งใจศึกษาเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง รับฟังคำแนะนำจากกัลยาณมิตร ผู้มีความรู้ ผู้ทรงธรรม เพื่อให้คิดวินิจฉัยพิจารณาสิ่งต่างๆ อย่างเป็นระบบตามหลักโยนิโสมนสิการ โดยเฉพาะสิ่งที่บอกกล่าวต่อกันด้านสุขภาพทางสื่อสังคม ผู้สูงวัยควรฝึกพิจารณาด้วยปัญญาว่าสิ่งใดจริงสิ่งไม่จริง สิ่งใดควรเชื่อหรือไม่ควรเชื่อตามหลักแห่งความเป็นเหตุและผล ควรเข้าใจสภาวะธรรมของสังขารที่เสื่อมไป